Các nhà nghiên cứu đã xem xét 4 kiểu hoạt động để tìm ra kiểu hiệu quả nhất: hoạt động cả ngày; cuối ngày; sáng và tối; giữa trưa và đêm. Ảnh: Getty.
Tạp chí BMC Medicine vừa công bố nghiên cứu cho thấy, thời điểm hoạt động mạnh nhất có thể đóng "vai trò quan trọng" trong việc ngăn ngừa căn bệnh ung thư ruột kết. Cụ thể, việc vận động nhiều hơn vào buổi sáng và buổi tối có thể giúp giảm nguy cơ ung thư ruột tới 11%.
Nghiên cứu do các chuyên gia từ Đại học Regensburg (Đức) dẫn đầu đã sử dụng dữ liệu từ UK Biobank để đánh giá 86.252 người trong độ tuổi từ 42 đến 79. Các tình nguyện viên theo dõi hoạt động thể chất của mình bằng cách đeo một thiết bị trên cổ tay, được gọi là máy đo gia tốc.
Khoảng 529 trường hợp ung thư ruột đã xảy ra trong thời gian theo dõi hơn 5 năm. Các nhà nghiên cứu đã nêu bật 4 kiểu hoạt động: hoạt động liên tục cả ngày, hoạt động vào cuối ngày, hoạt động vào buổi sáng và buổi tối, và hoạt động vào giữa trưa và ban đêm.
Trên cơ sở đó, họ phát hiện ra 2 thời điểm hoạt động cao điểm hàng ngày, vào khoảng 8h sáng và 18h chiều, “có liên quan đến việc giảm nguy cơ ung thư trực tràng, ngoài những lợi ích của hoạt động thể chất nói chung”.
Những người hoạt động vào cả thời điểm đầu và cuối ngày có nguy cơ mắc ung thư đại tràng thấp hơn 11%, so với 6% đối với hoạt động cả ngày và không có thay đổi nào vào giữa ngày và đêm. Những phát hiện này vẫn đúng ngay cả khi xem xét các yếu tố khác như hút thuốc, làm việc theo ca và các biến số khác có thể ảnh hưởng đến nguy cơ ung thư của một người.
GS.TS Michael Leitzmann, Trưởng khoa Dịch tễ học và y học dự phòng tại Regensburg, nhà nghiên cứu chính của đề tài này cho biết: “Nghiên cứu của chúng tôi nhấn mạnh rằng hoạt động thể chất không chỉ quan trọng trong việc giảm nguy cơ ung thư trực tràng, mà thời điểm hoạt động mạnh nhất trong ngày cũng có thể đóng vai trò quan trọng.
Bằng cách xác định thời điểm cụ thể - sáng sớm và cuối ngày - khi hoạt động thể chất có lợi nhất, những phát hiện của chúng tôi mở ra hướng đi mới cho các chiến lược phòng ngừa ung thư một cách hiệu quả. Nếu thu thập được thêm và có những bằng chứng xác nhận nghiên cứu trong tương lai, y học có thể cung cấp một cách đơn giản nhưng hiệu quả để mọi người giảm nguy cơ ung thư thông qua thời điểm tập thể dục”.
"Vua bóng đá" Pele được chẩn đoán ung thư ruột kết vào năm 2021 và qua đời sau đó. Ảnh: Getty.
Ung thư ruột kết, còn được gọi là ung thư đại trực tràng, ung thư ruột già, có thể phát triển ở bất kỳ vị trí nào trong ruột già, bao gồm đại tràng và trực tràng. Đây là một trong những loại ung thư phổ biến nhất trên toàn thế giới.
"Vua bóng đá" Pele từng được chẩn đoán mắc căn bệnh này vào năm 2021. Sau hơn một năm chống chọi, ông qua đời vào cuối năm 2022 do "suy đa tạng". Ông từng trải qua nhiều đợt hóa trị nhưng không thành công.
Dù phần lớn ca bệnh này được phát hiện ở người cao tuổi, lượng bệnh nhân trẻ đang có xu hướng tăng nhanh những năm gần đây. Ở người trên 65 tuổi, tỷ lệ ung thư ruột kết thậm chí còn giảm do việc tầm soát ung thư thường xuyên.
Nguyên nhân dẫn đến ung thư ruột kết chưa được làm rõ. Với một số bệnh nhân, họ mắc một số bệnh nền như béo phì, tiểu đường, thói quen hút thuốc hoặc tiền sử ung thư của gia đình. Tuy nhiên, không phải tất cả người phát triển khối u đều có những yếu tố này.
Triệu chứng phổ biến nhất của bệnh nhân ung thư ruột kết là phân có máu hoặc chảy máu từ trực tràng. Những dấu hiệu liên quan khác bao gồm táo bón, tiêu chảy, thay đổi thói quen đại tiện, phân sẫm màu, cảm thấy mệt mỏi, đau hoặc co thắt phần bụng, buồn nôn, nôn mửa và sụt cân không rõ nguyên nhân.
Các yếu tố về lối sống cũng góp phần làm tăng tỷ lệ mắc ung thư. Người có chế độ ăn ít trái cây, rau quả, hoặc ăn ít chất xơ và chất béo hoặc nhiều thịt chế biến, tiêu thụ nhiều rượu và thuốc lá có nguy cơ mắc bệnh cao hơn.
TS Helen Croker, trợ lý giám đốc nghiên cứu và chính sách tại Quỹ nghiên cứu ung thư thế giới chia sẻ: "Hoạt động thể chất là một trong những khuyến nghị phòng ngừa ung thư. Chúng tôi biết rằng điều này giúp giảm nguy cơ ung thư. Những phát hiện mới thú vị này có tiềm năng phát triển các khuyến nghị cụ thể hơn, bao gồm các mô hình và thời gian hoạt động thể chất, để giảm nguy cơ ung thư".
Các chuyên gia cũng khuyến nghị người dân nên soi khung đại tràng ít nhất 1 lần xem có bất thường không, có polyp không. Polyp hoặc các tổn thương bất thường khác ở hệ tiêu hóa thường không có triệu chứng. Khi phát triệu chứng, bệnh nhân thường đã ở giai đoạn ung thư hóa, gây khó khăn cho công tác điều trị.
Ngoài hoạt động thể chất, mọi người nên có chế độ dinh dưỡng hợp lý để kiểm soát cân nặng, đồng thời hạn chế sử dụng chất kích thích, không hút thuốc lá.
