Đại hội Lúa gạo quốc tế 2023: Giải pháp nâng giá trị lúa gạo

Tại Đại hội Lúa gạo quốc tế - IRC 2023 đã diễn ra phiên thảo luận cấp cao với chủ đề “Xu hướng, chính sách, cơ hội cho ngành lúa gạo toàn cầu”.

Hội đàm có sự tham gia của bà Shirley Mustafa (FAO), ông Deviah Aiama (Hội đồng Doanh nghiệp thế giới vì Sự phát triển bền vững - WBCSD), ông Serey Suon (Quốc vụ khanh Bộ Nông nghiệp, Lâm nghiệp và Thủy sản Campuchia), ông Geoffrey Mkamilo (Viện Nghiên cứu Nông nghiệp Tanzania) và ông Bùi Bá Bổng (nguyên Thứ trưởng Bộ NN-PTNT). Trong đó, Campuchia, Tanzania và Việt Nam có thế mạnh trong sản xuất và xuất khẩu gạo, đều đặt mục tiêu nâng cao sức cạnh tranh, giá trị hạt gạo trên thị trường quốc tế.

Đại diện FAO, bà Shirley nhấn mạnh tầm quan trọng của trao đổi chính sách đa quốc gia, đặc biệt khi hội đàm diễn ra vào Ngày Lương thực Thế giới. Trong thời điểm giá gạo xuất khẩu thất thường, không đồng đều trên thị trường quốc tế, bà cho rằng các nhà quản lý cần đối thoại cởi mở về định hướng toàn ngành.

Đại diện Tanzania cho biết, quốc gia này hiện đứng thứ hai sau Madagascar về sản xuất lúa gạo ở Nam Phi. Nhằm mở rộng diện tích đất trồng lúa, Tanzania đang triển khai chiến lược phát triển lúa gạo quốc gia, tập trung định hướng thị trường và đa dạng hóa giống cây trồng.

Bên cạnh mở rộng xuất khẩu gạo trong khu vực ngành nông nghiệp nước này cũng đang xây dựng hệ thống thủy lợi. Như các quốc gia châu Phi khác, Tanzania vốn phụ thuộc vào nước trời. Nhận thấy hiệu quả của thủy lợi trong phục vụ sản xuất nông nghiệp, Tanzania đang tích cực khuyến khích nông dân áp dụng kỹ thuật tưới tiêu.

Đối với Campuchia, để hiện thực hóa mục tiêu trở thành nước xuất khẩu gạo lớn, quốc gia này hướng tới mạng lưới hợp tác xã - nhà máy xay xát - doanh nghiệp xuất khẩu bền vững. Ngoài ra, tăng cường nghiên cứu khoa học và chuyển giao công nghệ; sàng lọc, khai thác giống lúa mới, tập trung vào các giống ngắn ngày, chất lượng, có mùi thơm thay cho các giống truyền thống.

Chia sẻ kinh nghiệm quản lý, chính sách Việt Nam, ông Bùi Bá Bổng nói: “Việt Nam từng là nước có nền nông nghiệp lạc hậu, đứng sau các "ông lớn" Ấn Độ, Thái Lan. Ngày nay, chúng tôi tự hào về những thành tựu của ngành lúa gạo. Chúng tôi đã giảm 30% hóa chất, 30% phân bón, 30% giá cả đầu vào, nhưng đang đạt lợi nhuận cao nhất từ trước đến nay. Không chỉ thế, thử nghiệm trên 200.000 ha lúa đã thành công giảm 10% phát thải khí metan, và Bộ NN-PTNT đang đặt mục tiêu 1 triệu ha lúa phát thải thấp”.

Chuyên gia nông nghiệp cấp cao của 3 nước đều cảm ơn các hỗ trợ tài chính, khoa học, chính sách từ khối tư nhân, tổ chức quốc tế. Họ đánh giá cao và mong muốn tiếp tục thúc đẩy hợp tác công - tư trong chuỗi giá trị gạo. Mục tiêu cuối cùng của chuỗi giá trị gạo là đảm bảo lương thực cho người tiêu dùng, đảm bảo sinh kế cho nông dân.

Từ góc nhìn WBCSD với hơn 200 doanh nghiệp thành viên, ông Deviah cho biết, Hội đồng đang nỗ lực hạn chế khủng hoảng khí hậu, môi trường, phù hợp với các mục tiêu phát triển bền vững (SDGs). Trọng tâm của Hội đồng là kêu gọi doanh nghiệp tham gia thay đổi xã hội, 1 trong 9 lĩnh vực trọng tâm là sản xuất thực phẩm an toàn. Tham gia diễn đàn IRC 2023, ông Deviah thể hiện cam kết chung về chuyển đổi hệ thống nông nghiệp bền vững.