Giá bán lẻ phân đạm urê (xanh) so với phân đạm hữu cơ nguồn gốc từ phân lợn (đỏ). Đơn vị tính: euro/kg, giai đoạn từ tháng 6/2021 đến tháng 5/2022. Đồ họa: DTN
Các loại hình công nghệ mới hiệu quả là cơ hội sinh ra các nhà sản xuất phân bón hữu cơ mới như Freetilizer (trụ sở tại Povoa de varzim, Porto, Bồ Đào Nha)- một khởi nghiệp công nghệ sinh học có thể tạo ra giá trị từ phân lợn, biến nó thành phân hữu cơ trong vòng chưa đầy 24 giờ.
Do đó, người chăn nuôi lợn hiện đã có thể tự sản xuất phân bón ngay tại trang trại để sử dụng trên đồng ruộng của mình hoặc bán cho các trang trại khác. Giải pháp này đồng thời giải quyết được vấn đề môi trường, chi phí quản lý chất thải được loại bỏ và tạo ra một nguồn doanh thu mới.
Freetilizer là công ty đã phát triển công nghệ chuyển đổi các chất dinh dưỡng có trong các sản phẩm phụ hữu cơ thành một hệ thống nhanh chóng, hiệu quả, tiết kiệm năng lượng và thân thiện với môi trường. Quy trình tạo ra phân bón hữu cơ nhiều tiềm năng này bao gồm quá trình thủy phân diễn ra trong môi trường được kiểm soát pH, nhiệt độ và áp suất, và sau đó sấy chân không- làm khô hiệu quả ở nhiệt độ thấp.
Xét về mặt môi trường, công nghệ này cho phép thực hiện phương pháp “rezo chất thải”, bằng cách tối ưu hóa việc sử dụng các sản phẩm phụ thành phân hữu cơ có khả năng thay thế các chất hữu cơ và chất dinh dưỡng trong đất, do đó làm giảm lượng khí thải carbon trong sản xuất nông nghiệp.
Công nghệ của khởi nghiệp Freetilizer không những đáp ứng các mục tiêu khí hậu, mà còn đảm bảo mô hình sản xuất và tiêu dùng bền vững do tối ưu hóa việc sử dụng tài nguyên thiên nhiên, tránh lãng phí trung bình 0,45 kgCO2e/kg sản phẩm được tạo ra trong quá trình sản xuất nông sản.
Đối với người nông dân lâu nay, có hai loại phân bón để lựa chọn là phân bón hữu cơ hoặc phân bón hóa học và mỗi loại đều có ưu, nhược điểm riêng.
Những lợi ích và hạn chế của phân bón hữu cơ và hóa học từng là chủ đề của nhiều cuộc tranh luận sôi nổi và thậm chí là xung đột giữa những người trồng trọt. Tuy nhiên, có sự khác biệt đáng kể giữa phân bón hữu cơ và phân bón hóa học về khả năng cung cấp chất dinh dưỡng và ảnh hưởng lâu dài đến tài nguyên đất, thực vật và môi trường.
Theo các chuyên gia, phân bón hóa học được định nghĩa là bất kỳ loại vật chất vô cơ nào có nguồn gốc tổng hợp được bổ sung vào đất để hỗ trợ sự phát triển của cây trồng. Còn phân bón hữu cơ là những chất có nguồn gốc từ tàn dư hoặc sản phẩm phụ của các sinh vật tự nhiên, có chứa các chất dinh dưỡng cần thiết cho sự phát triển của cây trồng.
Phân bón hóa học có thể dồi dào ba loại chất dinh dưỡng đa lượng bao gồm, nitơ, phốt pho và kali và các loại này là nguồn cung cấp chất dinh dưỡng tức thì cho cây trồng.
Dây chuyền sản xuất phân bón hữu cơ từ phân lợn của Freetilizer. Ảnh: Pipemasters
Việc dán nhãn được tiêu chuẩn hóa của phân bón hóa học giúp người dùng nắm bắt được tỷ lệ và nguồn hóa chất. Ngược lại, phân bón hữu cơ làm tăng chất hữu cơ trong đất và cải thiện cấu trúc đất, cũng như khả năng giữ nước, giảm xói mòn do gió bão và lũ lụt. Ngoài ra nó còn cung cấp các chất dinh dưỡng giải phóng chậm. Điều đặc biệt là phân hữu cơ có thể tái tạo, phân hủy sinh học, bền vững và thân thiện với môi trường.
Thông thường, phân bón bón hóa học đắt đỏ hơn tính theo trọng lượng nhưng lại rẻ hơn về chất dinh dưỡng và ít tốn kém hơn khi bón trên diện tích lớn. Mặt khác, phân bón hữu cơ có giá rẻ hơn, thường bán theo tấn nhưng xét trên giá trị trên mỗi chất dinh dưỡng lại đắt hơn.
Tất cả đều đồng ý với quan điểm này và chấp nhận nó cho đến khi khủng hoảng nổ ra (xung đột Nga- Ukraine) và làm thay đổi động lực sản xuất. Như chúng ta đã thấy, nitơ có nguồn gốc từ urê tổng hợp có giá rẻ hơn vào năm ngoái, đã bị nitơ hữu cơ lấn át do các sự kiện khủng hoảng gần đây.
Một khía cạnh khác cần xem xét là giá nitơ hữu cơ rất ổn định, không giống như nitơ có nguồn gốc tổng hợp thường chịu sự biến động lớn từ các giao dịch toàn cầu, chi phí vận chuyển và vấn nạn đầu cơ. Ngay cả khi kịch bản đảo ngược và giá nitơ tổng hợp giảm, phân bón hóa học có xu hướng bị rửa trôi, đòi hỏi phải sử dụng nhiều lần và bổ sung dẫn đến chi phí đắt đỏ hơn.
Thực tế này đang khiến “cuộc chơi” thay đổi, bởi vì nếu phân bón hữu cơ đầy đủ hơn về mặt dinh dưỡng và giá nitơ hữu cơ hiện đang thấp hơn, thì người nông dân sẽ có được nhiều chất dinh dưỡng hơn với giá tốt hơn so với nhiều loại phân bón hóa học.
