Doanh nghiệp Nhà nước chiếm dụng đất của gia đình liệt sĩ

Cố tình chiếm đoạt đất thuê?

Báo Nông nghiệp Việt Nam nhận được đơn thư phản ánh của ông Lê Xuân Thông trú tại ngõ Văn Hương, phố Tôn Đức Thắng, quận Đống Đa, TP. Hà Nội.

Theo phản ánh của đơn thư cho biết, sự việc bắt nguồn khi ông nội của ông Thông là cụ Lê Đình Tuân (đã mất) cho Xí nghiệp dược phẩm Trung ương I tiền thân của Công ty dược phẩm Trung ương I (Pharbaco) thuê thửa đất 1.030m², là đất nông nghiệp do gia đình quản lý, sản xuất tại số 85 Tôn Đức Thắng (phường Hàng Bột, Quận Đống Đa, TP.Hà Nội) từ năm 1960 với thời hạn thuê 05 năm. Tuy nhiên, đến tận thời điểm hiện tại, Pharbaco vẫn chưa trả lại đất cho gia đình ông Thông.

Được biết, Hợp đồng thuê đất nêu trên có Ban Hành chính khu Đống Đa chứng kiến và xác nhận. Do gia đình thuộc diện bần nông, đặc biệt khó khăn có con trai là Liệt sỹ thời kỳ kháng chiến chống Pháp, nên khi Pharbaco có nhu cầu mở rộng cơ sở tại địa chỉ 85 Tôn Đức Thắng, đơn vị này đã thuê thửa đất trên của cụ Lê Đình Tuân với lời hứa hẹn giúp đỡ gia đình có việc làm để đảm bảo mức sinh hoạt.

Quá trình sử dụng mảnh đất thuê trong thời hạn 05 năm, Pharbaco đã tự ý chuyển đổi mục đích sử dụng, tự ý lấp ao, xây nhà kho, xưởng sản xuất, khu nhà ở cho Cán bộ Công nhân viên, xây tường rào làm mất lối đi chung ra 85 Tôn Đức Thắng của gia đình.

Sau khi hết hạn thuê đất, do Pharbaco vi phạm hợp đồng như không trả tiền thuê đất và cũng không trả lại đất, nên cụ Tuân đã không ký gia hạn hợp đồng cho thuê đất, và cũng không ký hợp đồng mới với bất kỳ tổ chức, cá nhân nào. Tuy nhiên, thửa đất trên bị Pharbaco chiếm dụng luôn từ đó cho đến nay.

Năm 2000, trong khi gia đình ông Thông vẫn đang có đơn khiếu nại, đòi lại diện tích đất thuê nêu trên (đất có tranh chấp, chưa có quyết định giải quyết theo quy định của pháp luật). UBND TP. Hà Nội lại bất ngờ ra Quyết định số 6554/QĐ-UB ngày 30/11/2000 cho phép Pharbaco chuyển mục đích sử dụng 4.601m² đất để xây dựng để xây dựng nhà ở chung cư cho cán bộ, công nhân viên và Quyết định số 6555/QĐ-UB ngày 30/11/2000 cho Pharbaco thuê 4.546m² đất để xây dựng văn phòng điều hành sản xuất, khu vui chơi thể thao (bao gồm cả 1.030m² đất Pharbaco thuê của gia đình ông Thông).

Thanh tra Chính Phủ, Bộ Tài nguyên Môi trường đã có ý kiến

Nhiều cơ quan chức năng bao gồm các cơ quan Trung ương đã vào cuộc, ra kết luận việc khiếu nại của gia đình ông Thông là có cơ sở. Tuy nhiên, không hiểu vì lý do gì, sự việc vẫn chưa được chính quyền TP. Hà Nội giải quyết một cách thấu đáo. Bởi theo Thanh tra TP. Hà Nội, diện tích đất của gia đình ông Thông thuộc đối tượng thực hiện chính sách cải tạo XHCN về nhà đất theo Thông tư số 73/TTg ngày 07/7/1962 và Thông tư 10/TTg ngày 04/02/1963, việc đòi đất của gia đình là không có căn cứ.

Nhưng quan điểm trên của Thanh tra TP. HN đang đối nghịch với hầu hết các ngành chức năng từ Trung Ương đến địa phương.

Cụ thể, ngày 24/4/2017 trong báo cáo UBND TP. Hà Nội, Sở TN&MT cho rằng, đối chiếu với Thông tư 73/TTg ngày 07/7/1962 và Thông tư 10/TTg ngày 04/02/1963 thì thửa đất trên của gia đình ông Thông không thuộc đối tượng quản lý, và trên thực tế Nhà nước cũng không quản lý; gia đình vẫn lưu giữ hóa đơn gốc nộp thuế đất nông nghiệp từ năm 1953-1973 (?).

Tiếp đó, tháng 6/2017, Sở Tư pháp Hà Nội có văn bản số 1338/STP-XLVPHC&THPL ngày 23/6/2017 báo cáo UBND TP. Hà Nội. Theo đó, không có cơ sở xác định thửa đất của gia đình cụ Tuân bị Nhà nước quản lý khi thực hiện chính sách đất đai quy định tại 2 Thông tư trên và đề nghị UBND TP. Hà Nội xem xét đề nghị của gia đình. Ngày 15/11/2018, Bộ Tư pháp có văn bản số 4411/BTP-PLDSKT thống nhất với kết luận của Sở Tư pháp Hà Nội.

Tiếp theo, Thanh tra Chính phủ có văn bản số 2139/TTCP-C.I ngày 04/12/2018 trả lời UBND TP. Hà Nội xác định gia đình ông Thông thuộc đối tượng tạm hoãn và miễn thực hiện chính sách đất đai tại Thông tư số 73/TTg năm 1962 và Thông tư số 10/TTg năm 1963.

Ngày 12/02/2019, bằng văn bản số 273/TCQLĐĐ-CKSQLSDĐ, Tổng cục Quản lý đất đai thuộc Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) cũng tiếp tục khẳng định những vấn đề như Thanh tra Chính phủ đã kết luận.

Đến ngày 28/5/2021, Thanh tra Chính phủ có báo cáo số 857/BC-TTCP ngày 28/5/2021, kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo UBND TP. Hà Nội công nhận quyền sử dụng 1.030m2 đất của gia đình ông Thông.

Tính đến nay đã hơn 56 năm, thửa đất tại 85 Tôn Đức Thắng của gia đình ông Thông đã bị Pharbaco chiếm dụng trái quy định của pháp luật.

Là một gia đình bần nông sớm tham gia Cách mạng; việc cho thuê đất sản xuất nông nghiệp với mục đích để phục vụ kháng chiến, lợi ích chung của xã hội chỉ với mong mỏi đáp ứng được mức sinh hoạt hàng ngày. Thế nhưng, trong suốt thời hạn thuê đất, Pharbaco đã liên tục vi phạm hợp đồng với gia đình. Khi hết thời hạn thuê đất, gia đình không cho thuê nữa thì Pharbaco không những không trả, mà còn chiếm dụng luôn thửa đất.

Bảo vệ quyền lợi của mình, gia đình ông Thông đã mang đơn kêu cứu, khiếu nại khắp nơi từ năm 1994, nhưng không được UBND TP. Hà Nội xem xét, giải quyết theo quy định của pháp luật.

Phải đến năm 2013, trước sự kiên trì của nhiều thế hệ trong gia đình, UBND TP mới giao cho các cơ quan chức năng kiểm tra, xem xét đơn thư. Dù đã có rất nhiều các cơ quan chức năng từ Trung ương đến địa phương vào cuộc, với những chứng cứ pháp lý chắc chắn, nhưng cho đến nay yêu cầu bảo vệ quyền lợi chính đáng của gia đình vẫn chưa được giải quyết.

Hiện nay, khu đất tại địa chỉ 85 Tôn Đức Thắng đang được Pharbaco sử dụng vào việc cho thuê với sân tennis, cho thuê kinh doanh trông xe ô tô, xe máy... một phần phân phối, bố trí không không đúng thẩm quyền cho 63 hộ dân nguyên là cán bộ, công nhân viên xây dựng nhà ở. Đặc biệt, Pharbaco chưa triển khai thực hiện dự án xây dựng nhà chung cư cho cán bộ công nhân viên, văn phòng điều hành, sản xuất và khu vui chơi thể thao theo Quyết định của UBND TP.