Người dân ở các tổ 1, 3 , 4 của thôn Tây (xã Trà Sơn, huyện Trà Bồng) sinh sống ở dưới triền núi, có nguy cơ sạt lở nên mỗi năm cứ đến mùa mưa bão thường phải sơ tán đến địa điểm an toàn. Trước thực tế này, huyện Trà Bồng đã tiến hành đầu tư xây dựng khu tái định cư ở tổ 2 để người dân các khu vực trên chuyển về sinh sống, tránh gây thiệt hại về tính mạng và tài sản mỗi khi thiên tai xảy ra.
Khu tái định cư được xây dựng với kinh phí hơn 9 tỷ đồng, được hoàn thành và đưa vào sử dụng vào năm 2015.
59 hộ dân được bố trí tái định cư, trong đó mỗi hộ nhận gần 300m2 đất và một căn nhà trị giá 45 triệu đồng. Ngoài ra, khu tái định cư này cũng được đầu tư tương đối bài bản với hệ thống đường giao thông bê tông hóa, nước sạch, điện thắp sáng cùng các cơ sở hạ tầng thiết yếu như trường học, nhà sinh hoạt cồng đồng….
Huyện Trà Bồng kỳ vọng, khu vực này sẽ trở thành điểm sáng về tái định cư, giúp người dân ổn định đời sống, yên tâm sản xuất, không còn nỗi lo về sạt lở mỗi khi vào mùa mưa bão. Thế nhưng, thực tế sau đó lại xuất hiện một số bất cập khi nhiều hộ dân không chịu nhận đất, nhận nhà. Một số hộ khác thì chỉ đến sinh sống 1 thời gian ngắn sau đó bỏ về nơi ở cũ.
Anh Hồ Văn Thái (trưởng thôn Tây, xã Trà Sơn) cho biết, sau khi khu tái định cư được xây dựng xong, có khoảng 7 hộ dân ở tổ 4 chuyển về đây ở 1 thời gian rồi trở lại chỗ cũ. Còn những hộ ở tổ 3 thì nhất quyết không chịu chuyển về. Trong khi đó, tại khu vực người dân tổ 3 đã từng xảy ra 1 vụ sạt lở vào năm 2020. Tuy vụ việc không gây ra thiệt hại về người nhưng việc họ vẫn bán trụ ở nhà cũ là rất nguy hiểm.
“Chính quyền xã, thôn cũng đã nhiều lần lên vận động người dân ở tổ 3 chuyển về khu tái định cư nhưng không có lần nào có kết quả. Nguyên nhân các hộ đưa ra 1 phần là do phong tục tập quán, 1 phần là do về đây không có đất sản xuất, trong khi khu tái định cư này lại cách nương rẫy cũ của họ rất xa, mỗi lần đi làm rẫy phải đi hết 1 nửa ngày đường”, anh Thái cho biết.
Cũng theo anh Thái, thực tế cho thấy, việc người dân không chịu về khu tái định cư sinh sống đã gây ra nhất nhiều khó khăn. Đặc biệt là đối với các em học sinh. Vì ở xa, nên mỗi ngày, các em học sinh phải đi bộ từ 4 giờ sáng để đến trường. Đó là chưa kể những ngày mưa lũ, giao thông bị chia cắt, đành phải nghỉ học. Chính quyền cũng động viên người dân sửa chữa lại những ngôi nhà bỏ không ở khu tái định cư để các em học sinh về ở lại, thuận tiện cho việc học tập nhưng không có hộ nào đồng ý.
Ghi nhận thực tế, trong tổng số 59 căn nhà được xây dựng để bố trí tái định cư cho người dân ở thôn Tây, xã Trà Sơn thì có đến 24 căn nhà bỏ hoang. Do không sử dụng suốt một thời gian dài nên hầu hết những căn nhà này đều đã xuống cấp trầm trọng, cỏ dại mọc xung quanh sân vườn. Phía bên trong ngôi nhà trống hoắc, nền móng sụt lún, các bức tường loang lỗ, rêu phủ.
Không những vậy, do ảnh hưởng của cơn bão số 9 năm 2020, nhiều ngôi nhà còn bị tốc hết mái, cửa sổ, cửa chính bị hư hỏng. Thậm chí, một số căn nhà còn trở thành chuồng nuôi gia súc của những hộ dân lân cận. Tuy vậy, đến nay chính quyền địa phương vẫn chưa thể có giải pháp khắc phục.
Trao đổi với PV, ông Trần Văn Sương, Phó Chủ tịch UBND huyện Trà Bồng cho biết, vừa rồi, huyện cũng đã giao cho xã Trà Sơn tiến hành họp dân để tìm phương án giải quyết. Trước mắt là tuyên truyền, vận động người dân chuyển về khu tái định cư sinh sống bởi điều kiện nơi ở cũ hiện tại và sau này rất khó khăn.
“Nếu người dân được bố trí không có nhu cầu ở nữa thì tiến hành thu hồi để chuyển cho những hộ khác. Bởi hiện nay nhu cầu nhà ở của người dân địa phương còn rất nhiều. Trong thời gian tới, sau khi xử lý xong thì chúng tôi sẽ có báo cáo cụ thể”, ông Sương nói.