Google doodle hôm nay 21/12/2020: Hành tinh đôi Đông chí
Sau ngày tưởng nhớ sự ra đi của tê giác sudan - Tê giác trắng đực cuối cùng mà google doodle giới thiệu hôm qua (20/12) thì google hôm nay 21/12 đã thay đổi biểu trưng thành Hành tinh đôi Đông chí để chúc mừng cho sự kiện thiên nhiên kì thú này.
Hình ảnh Google Doodle lần này là hình ảnh 2 chữ O được thay thế bằng hình ảnh 2 hành tinh sao Mộc và sao Thổ chào nhau cùng với đó là những băng tuyết thân thuộc thể hiện ngày Đông chí.
Google thay đổi biểu trưng lần này vì đây là sự kiện thiên nhiên vô cùng hiếm gặp, đây là lần thứ 2 sảy ra hiện tượng hai hành tinh sao Mộc và sao Thổ có thể ở gần nhau nhất (lần đầu năm 1623). Và hiện tượng này còn được đặt một cái tên vô cùng mỹ miều - "Đại trùng tu".
Chưa dừng lại ở đó, ngày 21/12/2020 lại cũng chính là ngày Đông chí cuối cùng của năm 2020.
Hiện tượng Hành tinh đôi Đông chí là gì?
Hiện tượng Hành tình đôi Đông chí là hiện tượng "đại trùng tu" mà ở đó hai sao Mộc và sao Thổ có thể ở gần nhau nhất cùng với đó là sự kết hợp của sự kiện ngày Đông chí.
Theo Space.com, đây sẽ là lần hai hành tinh này ở gần nhau nhất kể từ năm 1623. Đây là cơ hội hiếm hoi một lần trong đời để quan sát cùng lúc cả trong góc nhìn của kính viễn vọng. Chỉ với góc lệch 0,1 độ, hai thiên thể khổng lồ của Hệ mặt trời sẽ “hợp nhất”, trông giống như chỉ có một ngôi sao đơn lẻ trên bầu trời.
Khi nhìn từ Trái đất, sao Mộc luôn như một vì sao sáng và thường là ngôi sao sáng nhất trên bầu trời đêm. Nhưng trong những tháng này, nó còn nổi bật hơn nữa bởi sự xuất hiện của sao Thổ gần kề, đang trên đường tới vị trí “đại trùng tụ“.
Sao Thổ có độ sáng kém sao Mộc khoảng 12 lần. Hai hành tinh này rất hiếm khi “gặp nhau“, nên hiện tượng trùng tụ (hai hành tinh ở rất gần nhau trên bầu trời) giữa chúng thường được nhắc đến bằng cụm “đại trùng tụ”.
Sở dĩ thời gian quan sát tương đối ngắn là vì cặp đôi hành tinh có vị trí biểu kiến khá gần Mặt trời. Điều đó có nghĩa là sau hoàng hôn, ánh sáng Mặt trời giảm đi ta mới có thể thấy được chúng, nhưng chúng cũng sẽ sớm “lặn” dưới đường chân trời.
Đêm 21/12/2021 cũng diễn ra sự kiện Đông chí – thời điểm có đêm dài nhất năm và ngày dài nhất năm tại Bắc bán cầu
Hiện tượng Hành Tinh đôi Đông chí lần này ta có thể quan sát bằng mắt thường, nhưng sẽ cho cảm giác bộ đôi chỉ là một vì sao duy nhất bởi góc lệch quá nhỏ.
Tuy nhiên, nếu dùng một kính viễn vọng với độ phóng đại lớn, ta có thể thể cùng lúc quan sát được sao Thổ với vành đai nổi tiếng của nó và sao Mộc với những dải vân đặc trưng cộng với các vệ tinh Galileo của nó.
Tại Việt Nam có quan sát được hiện tượng Hành tinh đôi Đông chí này không?
Theo trang In-The-Sky.org, người dân ở Việt Nam có thể quan sát hiện tượng thiên văn hiếm Hành tinh đôi Đông chí ngày trong khoảng thời gian 17h30 - 19h30 ngày 21-12-2020 (trùng ngày Đông chí 2020).