Họa sĩ Đặng Phương Việt.
Họa sĩ Đặng Phương Việt sinh năm 1972 tại Hà Nội. Sau khi tốt nghiệp loại xuất sắc Đại học Mỹ thuật Hà Nội, họa sĩ Đặng Phương Việt dành được nhiều giải thưởng trong và ngoài nước, như giải thưởng Hội Mỹ thuật Việt Nam, giải thưởng mỹ thuật ASEAN… Các tác phẩm của họa sĩ Đặng Phương Việt chủ yếu được thực hiện trên chất liệu sơn dầu và sơn mài với ngôn ngữ của chủ nghĩa hiện thực hiện đại.
Họa sĩ Đặng Phương Việt mang 20 bức tranh vẽ sen từ Hà Nội vào phương Nam để triển lãm cá nhân “Sen Việt 2023” tại The World ArtSpace (21 Võ Trường Toản, phường Thảo Điền, TP Thủ Đức, TP.HCM) từ ngày 2/6 tới hết ngày 12/6.
Lâu nay, những bức tranh về sen của họa sĩ Đặng Phương Việt vẫn gây ấn tượng cho người xem bởi kỹ thuật vẽ sơn dầu, sơn mài điêu luyện cũng như khả năng chuyển sắc độ màu rất biểu cảm. Từ quan niệm truyền thống coi hoa sen là biểu tượng của vẻ đẹp, sự thanh khiết và sự tái sinh, họa sĩ Đặng Phương Việt đã đem lại cho hoa một dáng vẻ hiện đại.
"Nắng hồng".
Họa sĩ Đặng Phương Việt dùng những bản hòa tấu phổ rộng của màu sắc để tạo nên các tác phẩm của mình – từ màu xanh acid đến màu tím hồng lạ lùng hay màu đỏ của động cơ bị nung nóng. Dù sự lựa chọn màu sắc của Việt đầy thách thức, ông vẫn kiểm soát được để phối hợp chúng thành những bức tranh vô cùng rực rỡ mà hài hòa khiến người xem kinh ngạc và thích thú.
Đồng thời, việc giải phóng mắt nhìn và tư tưởng khỏi vẻ đẹp hiện thực của hoa sen và hồ sen, những bức tranh vẽ sen của họa sĩ Đặng Phương Việt mang đầy màu sắc trang trí của trí tưởng tượng, thả lỏng cho những đường lượn bay bổng và phóng khoáng, cũng như những mảng màu mạnh mẽ và rực rỡ. Ông không bị gò theo cái “nhìn thấy” nữa, mà hoàn toàn được tự do trong cái “cảm thấy”.
Vì vậy, từ một đầm sen nhỏ, họa sĩ Đặng Phương Việt đã vươn tới cả một biển sen với vô vàn những đợt sóng của cảm xúc, của màu sắc, sắc độ và bố cục - một sự biến điệu phong phú không ngừng nghỉ. Đó là điều rất khó trong hội họa mà không phải họa sĩ nào cũng đạt được.
"Hương cùng gió".
Theo đuổi việc vẽ sen như một sự lựa chọn duy nhất cho con đường nghệ thuật, họa sĩ Đặng Phương Việt tự sự: “Giai đoạn trước tôi vẽ sen theo kiểu sen chọn tôi và tôi chọn sen, tập trung vào sen. Nhưng sau khi bị chép tranh, đạo nhái tranh sen nhiều quá thì tôi tập trung vào sự sáng tạo hơn, lột xác bản thân trong nhìn nhận nghệ thuật, cảm xúc về sen, cảm xúc về không gian. Tác phẩm sâu sắc hơn, khúc chiết hơn sau quãng thời gian chiêm nghiệm”.
Có thể thấy điều đó trong chùm tranh sơn mài tại triển lãm cá nhân “Sen Việt 2023” của họa sỹ Đặng Phương Việt như “Nở trong hạ vàng”, “Nắng sớm trên hồ sen”, “Trong hương gió sớm”, “Hương của thời gian”, “Nở trong tự tại”… Ngoài ra, chùm tranh với chất liệu tổng hợp “Mùa mới”, “Khúc hạ”, “Nắng hồng”, “Hương nắng sớm”… cũng mang lại một giai điệu mới mẻ cho đề tài sen mà họa sỹ theo đuổi từ nhiều năm nay.
"Mơ trong khoảng lặng".
Để phân tích về quan niệm tranh sen hiện nay dễ bán, họa sỹ Đặng Phương Việt thẳng thắn: “Trước khi lựa chọn theo đuổi vẽ tranh sen, tôi đã vẽ trừu tượng rất nhiều và đã bán hết tất cả các bức tranh trừu tượng này, hiện giờ trong nhà không còn bức nào. Nói về chuyện vẽ sen dễ bán! Là người nghệ sĩ chân chính thì nghệ thuật là trên hết, được sáng tạo được sống với chính mình không nhất thiết phải chạy theo cái gọi là (dễ bán) mà là sự lao động rèn luyện và sáng tạo”.
Theo họa sĩ Đặng Phương Việt, trước ông thì có lẽ hầu như không có họa sĩ nào chọn sen để theo đuổi. Nếu tranh sen dễ bán như mọi người nghĩ thì đã có rất nhiều họa sĩ vẽ sen rồi. Có thể nói, ông là người duy nhất, hoặc là người đầu tiên suốt cả chặng đường dài lựa chọn theo đuổi đề tài sen để nuôi giữ cảm xúc nghệ thuật của mình. Việc bán được hay không một phần do may mắn, một phần do tác phẩm kết nối được với cảm xúc của người thưởng thức.
Đối với họa sĩ Đặng Phương Việt, vẽ sen không đơn giản là cứ nhìn thấy bông sen đẹp trong ao, trong hồ, trong đầm là vẽ ra được. Phải hội tụ đủ nhân duyên cũng như nhân sinh quan của cuộc sống thì mới kết thúc được. Có những bức tranh sen được khởi tạo từ rất lâu đến giờ mới hoàn thành, và cũng có cả những bức tranh đã hơn 10 năm rồi ông vẫn chưa hoàn thành do cảm xúc nghệ thuật chưa chín muồi.
"Khúc hạ".
Coi việc vẽ tranh sen cũng như tu tập, họa sỹ Đặng Phương Việt bộc bạch về triển lãm cá nhân “Sen Việt 2023” trước công chúng TP.HCM: “Những thời điểm ra triển lãm cũng như những khoảnh khắc nhìn lại mình, xem cái gì được cái gì chưa được, cần sửa cái gì. Ai chả muốn vẽ đẹp nhưng đẹp được thì rất khó. Đặc biệt là vẽ một hai bức thì dễ đẹp nhưng khi đã chọn vẽ Sen là cả một con đường nghệ thuật thì không còn đơn giản nữa. Phải hội tụ đủ nhân duyên mới được một tác phẩm đẹp.
Đây cũng chính là ý nghĩa của việc tôi gọi tên triển lãm lần này là “Sen Việt 2023”, mang ý nghĩa đánh dấu, kết thúc một giai đoạn, y như một đứa trẻ ra đời. Còn con mình đã sinh ra rồi thì nó lớn lên như thế nào, trưởng thành như thế nào là câu chuyện sau này”.
