Xác định đúng đắn chiến lược phát triển
Tỉnh Lào Cai sau khi tái lập đối mặt với muôn vàn khó khăn, thách thức: Thị xã tỉnh lỵ, các thị trấn huyện lỵ và kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội của các xã, huyện biên giới đều bị tàn phá; nhiều khu vực còn tồn dư bom mìn do chiến tranh để lại chưa thể xây dựng hoặc sản xuất.
Do điều kiện về địa lý phức tạp nên các huyện thuộc tỉnh Lào Cai đều thuộc diện kém phát triển: 7/10 huyện chưa có điện lưới quốc gia; 138/180 xã đặc biệt khó khăn (chiếm 76,6%);
Phần lớn diện tích tự nhiên của tỉnh có độ dốc lớn, địa hình chia cắt mạnh, không thuận lợi cho canh tác nông nghiệp. Hạ tầng giao thông rất khó khăn, 1/3 số xã chưa có đường ô tô đến trung tâm, từ trung tâm xã đến các thôn, bản hầu hết là đường mòn; từ tỉnh đến các huyện mặc dù đi được ô tô nhưng chất lượng đường rất xấu.
Kinh tế vẫn mang nặng tính tự túc, tự cấp. Tình trạng du canh, du cư diễn ra khá phổ biến ở hầu hết các huyện trong tỉnh; thiếu đói diễn ra thường xuyên, tỷ lệ hộ nghèo và rất nghèo trên 55%, vùng cao trên 90%...
Công nghiệp chỉ có khai thác quặng Apatit; cửa khẩu còn chưa thông; du lịch, dịch vụ thương mại còn thiếu thốn, nhỏ lẻ. Trình độ dân trí, văn hóa thấp, có tới 52% dân số các xã vùng cao mù chữ...
Ông Đặng Xuân Phong - Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Lào Cai cho biết, mặc dù khó khăn, thách thức là vậy, song Lào Cai đã sớm xác định lộ trình, bước đi phù hợp, với những quyết sách táo bạo và đầy sáng tạo trong suốt 7 nhiệm kỳ (từ nhiệm kỳ X đến nhiệm kỳ XVI) của 30 năm qua. Mỗi một giai đoạn, Đảng bộ tỉnh Lào Cai đã nhận thức rõ và đưa ra những chủ trương, quyết sách vừa rất cụ thể, vừa mang tầm chiến lược.
Giai đoạn 1991-2000, trước những khó khăn chồng chất khi mới tái lập, tỉnh tập trung tái thiết, phát triển kinh tế theo hướng kinh tế hàng hóa nhiều thành phần, từng bước giảm kinh tế tự cấp tự túc để ổn định, cải thiện đời sống của nhân dân.
Giai đoạn 2001-2010, sau 10 năm tái lập, tình hình kinh tế - xã hội Lào Cai đi vào ổn định hơn, Đảng bộ Lào Cai đặt ra yêu cầu, nhiệm vụ cao hơn là: Đẩy mạnh phát triển kinh tế, trong đó xác định ngành công nghiệp là mũi nhọn, đồng thời tạo dựng các không gian, cơ sở hạ tầng lớn để tạo sức lan tỏa, đột phá cho phát triển.
Giai đoạn 2011-2020, kế thừa những thành quả có được, tỉnh đặt ra mục tiêu tăng tốc khai thác mạnh mẽ, hiệu quả các tiềm năng, thế mạnh của tỉnh, phát triển bứt phá các ngành kinh tế mũi nhọn, vùng kinh tế động lực đi liền với ưu tiên đầu tư vùng nông thôn, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho nhân dân các dân tộc vùng cao biên giới, vùng khó khăn của tỉnh…
Sáng 30/9, Lào Cai tổ chức mít tinh kỷ niệm 30 năm ngày tái lập tỉnh (1/10/1991 - 1/10/2021). Tại buổi lễ, Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Hầu A Lềnh đã trao Huân chương Lao động hạng nhất cho nhân dân và cán bộ tỉnh Lào Cai.
Phát triển toàn diện các lĩnh vực
Từ việc xác định đúng đắn chiến lược phát triển, lộ trình và bước đi phù hợp, cùng với sự nỗ lực, tinh thần đoàn kết, quyết tâm, đồng lòng của cả hệ thống chính trị, sự đồng thuận của cộng đồng các doanh nghiệp và các tầng lớp nhân dân. Lào Cai đã đạt được thành tựu to lớn, toàn diện trên tất cả các lĩnh vực trong 30 năm qua.
Theo đó, tốc độ tăng trưởng kinh tế của tỉnh liên tục duy trì ở mức cao, bình quân giai đoạn 1991 - 2020 đạt khoảng 10%/năm; cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng tích cực; quy mô nền kinh tế tăng nhanh; GRDP bình quân đầu người gấp hơn 100 lần; thu ngân sách nhà nước trên địa bàn gấp hơn 250 lần.
Ngành nông nghiệp duy trì mức tăng trưởng khá, từ chỗ nhân dân trong tỉnh chủ yếu ăn ngô (mèn mén) thay cơm, chỉ có khoảng 1/3 đồng bào được ăn gạo vào năm 1991, đến nay đã đảm bảo an ninh lương thực trong tỉnh và một phần cung cấp ra ngoài tỉnh, tổng sản lượng lương thực có hạt tăng gấp gần 4 lần.
Bước đầu đã phát huy và khai thác tốt lợi thế về địa hình, khí hậu, đất đai, điều kiện tự nhiên để phát triển đa dạng cây trồng, vật nuôi, xây dựng các vùng sản xuất hàng hóa, các sản phẩm đặc hữu có giá trị kinh tế cao.
Diện mạo khu vực nông thôn có nhiều khởi sắc, 100% xã và 98% thôn, bản có đường ô tô đến trung tâm, trong đó 80% đường tới các thôn, bản được cứng hóa; 100% các xã có hạ tầng viễn thông, công nghệ thông tin; 97% hộ dân được sử dụng điện lưới quốc gia; 95% hộ dân nông thôn được sử dụng nước sinh hoạt hợp vệ sinh; có 61/127 xã đạt chuẩn xây dựng nông thôn mới…
Công nghiệp, xuất nhập khẩu, du lịch, dịch vụ có nhiều đột phá; nhiều dự án lớn, quan trọng, mang tầm quốc gia, quốc tế được hoàn thành đưa vào sử dụng. Giá trị sản xuất công nghiệp năm 2020 đạt trên 37.000 tỷ đồng, tăng gấp 680 lần, từng bước khẳng định là trung tâm luyện kim, hóa chất, phân bón của vùng và cả nước.
Khu kinh tế cửa khẩu Lào Cai hoạt động sôi động, thu hút được hàng nghìn doanh nghiệp, tổ chức tham gia hoạt động kinh doanh, khẳng định vị trí “mũi nhọn” của nền kinh tế. Giá trị kim ngạch xuất, nhập khẩu qua các cửa khẩu Lào Cai tăng gấp hàng trăm lần.
Số lượng khách và doanh thu du lịch đến Lào Cai tăng mạnh qua các năm. Kinh tế du lịch chiếm 15% tổng GRDP, đóng góp quan trọng, vững chắc vào sự phát triển chung của tỉnh.
Nhiều khu đô thị, nhà ở thương mại hiện đại, hệ thống giao thông được kết nối xuyên suốt gồm có: đường bộ, đường sắt, đường thủy và tương lai gần là đường hàng không.
Đi đôi với phát triển kinh tế, lĩnh vực văn hóa - xã hội, Lào Cai có chuyển biến mạnh mẽ và đạt nhiều thành tựu quan trọng.
Ngoài ra, tuyến biên giới giữa tỉnh Lào Cai và tỉnh Vân Nam được đánh giá thực sự là biên giới điển hình trên toàn tuyến biên giới Việt – Trung vừa thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh, vừa khẳng định được vai trò “phên dậu” của Tổ quốc.