Tối 23/12, tại Sân khấu Múa rối nước (Bảo tàng Lịch sử TP.HCM), Nhà hát Nghệ thuật Phương Nam đã tổ chức một suất diễn đặc biệt vở múa rối nước Huyền sử Yết Kiêu, với chỉ đạo nghệ thuật: NSƯT Lê Ích Diễn, tác giả kịch bản: Thanh Hiệp, đạo diễn: Trần Được, âm nhạc: NSƯT Nguyễn Quang Hưng, thiết kế và tạo hình rối: họa sĩ Hoàng Duy Đông - Văn Triển.
Vở múa rối nước có sự tham gia biểu diễn của các diễn viên Thành Đoàn, Văn Lai, Văn Luân, Thanh Phương, Phú Cường, Thanh Bình, Trung Hiếu, Hoài Nam, Lê Trang, Chí Cường…
Câu chuyện Huyền sử Yết Kiêu mở màn với cảnh lễ hội tưng bừng nhộn nhịp ở làng Hạ Bì. Ngày hội đông vui với nhiều hoạt động lễ hội truyền thống: múa rồng, múa lân, đánh trống hội, đua thuyền, thi bơi lặn bắt cá…
Yết Kiêu tên thật là Phạm Hữu Thế, quê ở làng Hạ Bì, xã Yết Kiêu, huyện Gia Lộc, nay là huyện Gia Lộc, tỉnh Hải Dương, là 1 trong 5 vị tướng tài giỏi của Hưng Đạo Vương Trần Quốc Tuấn, có công giúp nhà Trần chống lại quân Nguyên Mông vào thế kỷ 13. Trong ngày hội, chàng trai Phạm Hữu Thế khôi ngô, tuấn tú, mạnh mẽ, giỏi giang, đã nhanh chóng chiến thắng trong trận thi bơi lặn bắt cá, nhận được sự cảm phục của người dân trong và ngoài làng. Để đóng góp tài sức cho đời, Phạm Hữu Thế nhận lời dạy bơi lặn cho nhiều người, đặc biệt là các em nhỏ.
Tiếng lành đồn xa, triều đình nhà Trần đã phái quân lính tìm đến để chiêu mộ người tài Phạm Hữu Thế cùng tham gia đánh giặc, bảo vệ đất nước. Trước tình hình giặc đổ quân xâm chiếm đất nước ta ồ ạt, cả đường bộ và đường thủy, Phạm Hữu Thế - Yết Kiêu đã hiến kế với vua Trần Nhân Tông và tướng Trần Hưng Đạo, mong muốn tự mình nhận nhiệm vụ đục phá các tàu thuyền của quân Nguyên, nhằm tạo cơ hội thuận lợi cho quân ta tấn công giặc.
Yết Kiêu đã sử dụng tài bơi lặn xuất sắc của mình để tiếp cận và đục thuyền chiến của địch. Lập được nhiều công lao lớn, Phạm Hữu Thế được vua ban danh hiệu “Triều Trần hữu tướng Đệ nhất Bộ Đô soái thủy quân, tước Hầu”. Ông được nhân dân và vua quan nhà Trần gọi là Yết Kiêu (tên một loài cá lớn ngày xưa).
Chia sẻ về vở múa rối nước này, đạo diễn Trần Được cho biết, anh và các nghệ sĩ của nhà hát đã phải sắp xếp thời gian tập luyện cật lực trong mấy tháng trời. Với thời lượng khoảng 1 tiếng, vở diễn đã giúp khán giả được tìm hiểu về cuộc đời của Yết Kiêu, danh tướng nhà Trần, có tài năng bơi lội dưới nước như đi trên đất bằng.
Theo đạo diễn Trần Được, Yết Kiêu, người có tài bơi lội "nhập thủy như phúc bình địa hỹ" (đi dưới nước ung dung, tự tại như trên đất bằng), đục chìm hàng trăm chiến thuyền của giặc Nguyên Mông như thế nào đã được giải đáp với khán giả nhí trong vở Huyền sử Yết Kiêu. Vở múa rối nước Huyền sử Yết Kiêu sẽ sáng đèn phục vụ khán giả 17 suất, từ mùng 1 tết đến mùng 9 Tết Nguyên đán năm Ất Tỵ 2025 tại Sân khấu Múa rối nước Bảo tàng Lịch sử TPHCM.
"Chúng tôi đã thực hiện nội dung, hình thức thể hiện rối nước bám sát sự kiện lịch sử để đảm bảo chuyển tải những thông tin lịch sử chính xác nhất đến với khán giả. Xem Huyền sử Yết Kiêu khán giả không chỉ thưởng thức nghệ thuật truyền thống mà thông qua đó chúng tôi muốn khơi dậy lòng tự hào, tinh thần yêu nước của lớp lớp người Việt Nam đến người xem", đạo diễn Trần Được tâm sự.