Muối "chát"

Bao công sức cùng mồ hôi đổ xuống đồng mới làm ra những mẻ muối trắng muốt, nhọc nhằn là vậy nhưng diêm dân xã An Hòa (huyện Quỳnh Lưu) chẳng được trả công tương xứng.

Gạt vội dòng mồ hôi nhễ nhại trên trán, anh Mai Văn Danh, thôn Nam Tiến trầm ngâm: “Xem ra năm nay khó khăn chú ạ! Cùng kỳ năm ngoái 1kg muối có giá gần 2.000đ, nhưng giờ chỉ còn khoảng một nửa. Hiện nay mọi người rất lo lắng, không biết đến bao giờ giá muối mới khởi sắc”.

Được biết, nhà anh Danh có 3 nhân lực cùng làm muối trên diện tích 500m2, mỗi ngày gia đình thu về từ 2 – 3 tạ muối, bán được khoảng 200.000đ, tính ra thu nhập mỗi người chưa đến 70.000đ/ngày. Trong khi đó vụ muối chỉ làm được mấy tháng.

Thông thường, muối thời điểm đầu vụ được giá rồi bắt đầu giảm dần đến cuối vụ, nhưng năm nay xu thế thị trường không tuân theo quy luật đó. Điều này khiến diêm dân sống trong tâm trạng thấp thỏm, đứng ngồi không yên.

Trao đổi với chúng tôi, chị Nguyễn Thị Mình (trú tại thôn Hồng Phong) âu lo: “Công cán vất vả mà kết quả thu về thì quá rẻ mạt. Không làm muối thì biết lấy gì ăn, mà làm thì lỗ”.

Còn anh Hồ Vĩnh Hùng, chuyên kinh doanh thu gom muối trên địa bàn xã An Hòa tiết lộ, hiện trong kho nhà anh còn tồn gần 200 tấn muối từ năm ngoái nên dù muốn hay không thì trước mắt đành án binh bất động.

“Giá muối đầu vụ trồi sụt gây rất nhiều khó khăn trong quá trình tiêu thụ, bán sớm thì không có lãi, chờ thị trường nóng lên thì muối hỏng hết. Nguyên nhân chính khiến giá muối giảm mạnh bắt nguồn từ việc các tỉnh phía Nam vận chuyển hàng ra Bắc tiêu thụ, với giá rẻ hơn (800đ/kg)”, anh Hùng cho biết thêm.

Ông Lê Xuân Quyết, Phó Chủ tịch UBND xã An Hòa lo lắng: “Toàn xã có 145 ha sản xuất muối, bình quân sản lượng hằng năm đạt 19.000 đến 20.000 tấn/năm. Thế nhưng giá muối đầu vụ đang rất thấp, đời sống diêm dân khó khăn, e rằng sản lượng năm nay sẽ sụt giảm nhiều.

Một số hộ dân tính bỏ nghề để chuyển hướng làm ăn, địa phương đang nỗ lực động viên diêm dân bám trụ, đồng thời tìm cách phối hợp với các DN đứng ra bao tiêu sản phẩm”... 

Bà con ở xã Quỳnh Thuận, nơi có cánh đồng muối lớn nhất huyện Quỳnh Lưu cũng đang trải qua những ngày khốn khó. Cả xã có 6 thôn với 2/3 số dân sống bằng nghề làm muối. Không khí sản xuất trước đây hồ hởi bao nhiêu thì lúc này buồn bã bấy nhiêu.

Hiện cả xã mới thu được khoảng 15.000 tấn muối, gắng gượng lắm cũng chỉ bán được khoảng 10.000 tấn. Hộ thu gom ít thì tồn dăm ba tấn, hộ nhiều thì chất đầy các kho.

Điển hình như gia đình anh Đào Xuân Chuyển (ở thôn 4), đầu vụ vợ chồng anh bàn bạc, vay mượn tiền để gom khoảng 300 tấn muối, vừa hy vọng kiếm thêm chút đỉnh, vừa giúp bà con tiêu thụ. Không ngờ thị trường lại rớt giá thê thảm, với 100 tấn muối còn tồn, vụ này chắc chắn gia đình anh lỗ nặng.

Không sống nổi từ đồng muối, lại thiếu đất sản, ở xã Quỳnh Thuận đang hình thành làn sóng di cư, bỏ xứ đi làm ăn xa. 

Chẳng hạn như gia đình ông Trần Xuân Liên (thôn 4), nhà có 6 miệng ăn chỉ nhìn vào hơn 200m2 ruộng muối. Hàng năm thu nhập không nổi 20 triệu đồng, cuộc sống gia đình luôn thiếu trước hụt sau. 4 người con của ông Liên phải lang bạt khắp nơi kiếm kế sinh nhai, bỏ lại cho ông bà già đàn cháu nheo nhóc...