Nhà thơ Nguyễn Quang Thiều phân tích 5 bí mật của ngày Tết

Nhà thơ Nguyễn Quang Thiều đón Tết Nhâm Dần với tuổi 64. Nhà thơ Nguyễn Quang Thiều đã từng đặt chân đến nhiều quốc gia trên thế giới, và luôn tự hào về gốc gác của mình ở làng Chùa huyện Ứng Hòa, Hà Nội.

Đang giữ cương vị Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam, nhà thơ Nguyễn Quang Thiều cho rằng Tết cổ truyền chỉ diễn ra trong mấy ngày nhưng lại chứa đựng những giá trị tinh thần bền vững của văn hóa Việt. Tết cổ truyền không phải đơn giản là sự kết thúc một vòng thời gian tính theo năm mà như là một tiếng lay gọi làm cho con người thức tỉnh bao điều.

Nhà thơ Nguyễn Quang Thiều khẳng định Tết cổ truyền ẩn chứa 5 điều bí mật: Thứ nhất là khơi mở tình yêu quê hương. Thứ hai là giúp con người kết nối với quá khứ. Thứ ba là duy trì tính bền vững của gia đình. Thứ tư là tích cực hàn gắn các quan hệ. Thứ năm là nhen nhóm sự hy vọng.  

Ngày Tết cổ truyền khơi mở tình yêu quê hương ra sao? Nhà thơ Nguyễn Quang Thiều tiết lộ: “Tôi từng gặp những người định cư ở nước ngoài trong những ngày giáp Tết mà họ không trở về cố hương mình được. Thời gian ấy đối với họ là khoảng thời gian mà ký ức họ ngập tràn những kỷ niệm về nơi họ sinh ra và lớn lên. Đó cũng chính là thời gian mà con người nghĩ về nơi chôn nhau cắt rốn nhiều nhất và da diết nhất”.

Ngày Tết kết nối quá khứ rất thiêng liêng: “Vào ngày cuối cùng của năm cũ, hầu hết ở các làng quê, những người sống khăn áo chỉnh tề ra phần mộ của những người thân yêu đã khuất thắp hương và mời người đã khuất trở về ăn Tết cùng gia đình. Có một sự thật là, trong cái thời khắc thiêng liêng đứng trước phần mộ của những người thân yêu trong ngày cuối năm gió lạnh, những người sống cảm thấy được hơi thở, giọng nói và nhìn thấy gương mặt của những người đã khuất”.

Theo Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam, ai cũng có một gia đình và không ít gia đình hiện nay do xã hội thay đổi và do nhiều lý do của đời sống mà các thành viên trong gia đình sống tản mạn ở nhiều nơi khác nhau. Tết là dịp duy nhất với lý do hợp lý nhất để mọi người bỏ hết công việc sum họp với nhau.

Đặc biệt, nhà thơ Nguyễn Quang Thiều nhấn mạnh ngày Tết cổ truyền về khả năng hàn gắn những mâu thuẫn hoặc những khác biệt: Có những rạn vỡ giữa người này người kia mà một hoặc cả hai người không có cơ hội để gặp nhau và nói một lời xin lỗi hay chia sẻ và xóa đi những hiềm khích, mâu thuẫn trước đó. Nhưng khi Tết đến, họ nhận ra đó là cơ hội tốt nhất cho họ. Thường khi bước sang năm mới, người ta cho phép quên đi, bỏ qua những phiền lụy, những sai lầm trong năm cũ của chính cá nhân mình. Có một bí mật nào đấy của năm mới đã ban cho con người khả năng chia sẻ và tha thứ.

Và một trong những bí mật của Tết cổ truyền chính là đem đến hy vọng. Nhà thơ Nguyễn Quang Thiều chia sẻ: Cuộc sống có biết bao thăng trầm. Trong chúng ta, ai cũng có những năm nhiều nỗi buồn, ít may mắn. Nhưng ai cũng có một niềm tin rằng, ngày mai mọi điều sẽ tốt đẹp hơn, năm mới mọi điều sẽ may mắn hơn. Không ít người gặp những năm vận hạn thường tự động viên chính mình bằng một ý nghĩ: "Năm cũ sẽ qua đi, năm mới sẽ đến. Mọi điều sẽ tốt đẹp hơn".

Đấy là một nguyện ước, đấy là một niềm tin. Nếu không có niềm tin ấy và nguyện ước ấy, không ít người sẽ bị những nỗi buồn, đau đớn và kém may mắn dìm xuống vực sâu của sự thất vọng. Trong suốt một năm, có người có thể sống triền miên trong buồn bã, bỏ mặc nhà cửa. Nhưng rồi đến một ngày giáp Tết, họ đã đứng dậy, dọn dẹp nhà cửa với một niềm tin những điều tốt đẹp đang về với họ.