Trong tập 3, từ thế kỷ X đến năm 1593, do PGS. TS Nguyễn Minh Tường làm chủ biên, phần viết về nhà Trần (1225 – 1400) khiến nhiều bạn đọc, nhất là con cháu họ Trần hết sức bất bình vì bị cho là bịa đặt ra bố đẻ của Thái sư Trần Thủ Độ.
Ngày 1/6, Ban liên lạc họ Trần Việt Nam có thư kiến nghị thu hồi tập sách này.
Bố Trần Thủ Độ là ai?
Tập 3, trang 194, viết về Thống quốc Thái sư Trần Thủ Độ như sau: “Trần Thủ Độ sinh ra ở khu Bến Trấn, huyện Ngự Thiên, lộ Long Hưng (nay thuộc xã Thái Phương, huyện Hưng Hà, tỉnh Thái Bình)”.
Đại tá Trần Nguyên Trung, nguyên Tổng biên tập Tạp chí Hậu cần (Bộ Quốc phòng) khẳng định viết như vậy là không đúng. Bến Trấn thuộc hương Tinh Cương xưa, nay là xã Tiến Đức, huyện Hưng Hà, tỉnh Thái Bình, chứ không phải xã Thái Phương. Ở đây có thôn Tam Đường là nơi có đền thờ Tổ họ Trần, có lăng mộ của Thái tổ Trần Thừa, lăng mộ của ba vị vua Trần có nhiều công lao với nước: Trần Thái Tông, Trần Thánh Tông, Trần Nhân Tông và mộ bốn Hoàng hậu, được nhân dân hương khói thờ phụng suốt 800 năm nay.
 |
| Đại tá Trần Nguyên Trung |
Trong phần nội dung viết về Trần Thủ Độ, sách của Viện Sử học viết: “Đến đời thân phụ của Trần Thủ Độ là Trần Hoằng Nghị và nguyên Tổ của nhà Trần là Trần Lý...” . Ở đây, xuất hiện một nhân vật lịch sử mới là “Trần Hoằng Nghị”, một người chưa hề được đề cập trong bất cứ tài liệu lịch sử nào liên quan đến triều đại nhà Trần.
“Các sách sử Việt Nam chưa bao giờ nói Trần Lý có em trai, cũng chưa bao giờ nói đến nhân vật lịch sử nào có tên là Trần Hoằng Nghị”, Đại tá Trần Nguyên Trung bình luận.
Đến nay chúng ta không tìm được bất cứ tài liệu lịch sử đáng tin cậy nào viết về thân sinh Trần Thủ Độ. Trong các tài liệu chính sử của Việt Nam là Đại Việt sử ký toàn thư, Khâm định Việt sử Thông giám Cương mục.... đều nói rõ Trần Thủ Độ mồ côi cha mẹ từ bé và ở với bác ruột là Trần Lý, tại Lưu Gia Trang (nay là làng Lưu Xá, xã Canh Tân, huyện Hưng Hà, tỉnh Thái Bình).
Từ năm 2007 đến nay, trong một số ấn phẩm tự phát hành đã có những thông tin về nhân vật có tên Tràn Hoằng Nghị là thân sinh Thái sư Trần Thủ Độ. Tuy nhiên, các ấn phẩm này, theo các nhà nghiên cứu lịch sử, do không được cơ quan chuyên môn chính thống là Viện Sử học kiểm soát thì có thể coi như hàng chợ, bán chữ kiếm tiền.
Khi bộ sách “Lịch sử Việt Nam phổ thông” ra đời, gồm 9 tập, do Viện Sử học công bố, trong đó nội dung ghi rõ thân sinh Thái sư Trần Thủ Độ là Trần Hoằng Nghị, đã khiến một cán bộ từng công tác ở Viện Sử học phải thốt lên: “Quốc sử quán mà viết bậy như thế thì còn biết tin vào đâu nữa?”.
Thiếu tướng, Phó Giáo sư Đào Trần Quang Cát, nguyên Phó Tổng cục trưởng Tổng cục II – Bộ Quốc phòng, Trưởng Ban Liên lạc dòng họ Trần Nguyên Hãn Việt Nam chia sẻ, ông đã nhận được rất nhiều ý kiến bức xúc trước việc biến một người không rõ tông tích thành ông tổ họ Trần.
Cần làm rõ
Ban liên lạc họ Trần Việt Nam kiến nghị các cơ quan có liên quan tiến hành kiểm tra, thanh tra, xác minh đầy đủ các thông tin nêu trên và có đánh giá, kết luận cụ thể, khách quan, trung thực, chính xác.
  |
| Cuốn sách lịch sử viết những điều phi lịch sử |
“Đề nghị cho thu hồi ngay “Lịch sử Việt Nam phổ thông”, tập 3, do ông Nguyễn Minh Tường là chủ biên, chấn chỉnh lại những sai sót, không để sách phát hành khi còn những “hòn sỏi” lớn như hiện nay. Là sách lịch sử của quốc gia mà viết những điều phi lịch sử thì không thể chấp nhận được”, trích kiến nghị.
Ban liên lạc họ Trần cũng đề xuất cho thay chủ biên tập 3 sách “Lịch sử Việt Nam phổ thông” để đảm bảo tính khách quan”. Đồng thời mời các cơ quan báo chí tham gia để thêm điều kiện làm sáng tỏ sự việc bịa đặt nhân vật lịch sử Trần Hoằng Nghị là bố đẻ Thái sư Trần Thủ Độ của Viện Sử học (Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Việt Nam).
Trước kiến nghị này, Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Việt Nam đã có văn bản gửi Viện Sử học đề nghị phối hợp với PGS.TS Nguyễn Minh Tường báo cáo giải trình liên quan đến việc xuất bản bộ sách “Lịch sử Việt Nam phổ thông”. Kết quả làm việc phải được báo cáo bằng văn bản gửi về Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Việt Nam.
Ông Đặng Hùng (Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam), chuyên gia nghiên cứu về lịch sử vùng đất Thái Bình, nêu ý kiến: “Đề nghị Nhà xuất bản CTQG – Sự thật cần trao đổi và làm rõ sự việc này. Nếu sách đã phát hành thì cần có công văn yêu cầu Viện Sử học thu hồi sách lại”.
"Nếu đã trót in ra sách rồi thì phải thu hồi và công bố rộng rãi để người đọc ngày nay và con cháu đời sau không bị lừa dối", nhà nghiên cứu lịch sử Nguyễn Quang Ân bày tỏ.
