Sáng nay (11/6), nhân chuyến thăm và làm việc tại Hà Tĩnh, đoàn lãnh đạo Đảng, Nhà nước do Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính dẫn đầu đã đi khảo sát thực trạngmỏ sắt Thạch Khê, huyện Thạch Hà.
Thông tin nhanh với Thủ tướng, lãnh đạo tỉnh Hà Tĩnh cho biết, đây là dự án đã và đang được lãnh đạo Đảng, Nhà nước, chính quyền và nhân dân toàn tỉnh đặc biệt quan tâm.
Hiện dự án đang tồn tại nhiều vấn đề như: Chưa đủ điều kiện tin cậy để khai thác, nhất là từ độ sâu -145m đến -550m; lý do có thể xảy ra thảm họa bất ngờ gây tụt bờ moong mỏ khi khai thác xuống sâu từ - 145m. Theo Bộ TN-MT, dự án chưa có giải pháp xử lý khi gặp hang động ngầm thông biển, hang caster, dẫn đến không thể khai thác giai đoạn 1 và bổ sung nghiên cứu, cập nhật điều kiện khai thác.
Dự án cũng có nguy cơ tụt nước ngầm, sa mạc hóa; đổ nước thải ra biển gây ô nhiễm; tác động biến đổi khí hậu, bão, nước dâng,... Quá trình vận chuyển sản phẩm dự án bằng đường bộ khó khả thi, gây ô nhiễm trong khi khu vực mỏ là biển ngang, chưa có chi phí xây dựng cảng.
Ngoài ra, dự án cũng ảnh hưởng đến phát triển du lịch – đô thị biển hiện hữu, ảnh hưởng đến môi trường, thủy hải sản, việc làm, đời sống người dân trên địa bàn...
Trong nhiều năm qua, các chuyên gia, chính quyền tỉnh Hà Tĩnh qua các thời kỳ, nhân dân trong vùng dự án đều kiến nghị Chính phủ dừng khai thác mỏ sắt Thạch Khê để người dân vùng moong mỏ an cư lạc nghiệp.
Sau khi nghe báo cáo và thực địa hiện trạng, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đề nghị các đơn vị liên quan báo cáo thêm một số nội dung về chất lượng quặng sắt tại Thạch Khê; số hộ dân bị ảnh hưởng bởi dự án đến nay.
Thủ tướng Chính phủ cho rằng, hiện đang xuất hiện ý kiến trái chiều giữa lợi ích kinh tế từ dự án và quy hoạch phát triển du lịch, đời sống người dân địa phương. Do đó, cần phải có sự tính toán theo nguyên tắc tập trung, dân chủ, phát huy trí tuệ tập thể để lựa chọn hướng đi phù hợp trong thời gian tới.
Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh, việc quyết định dừng hay tiếp tục triển khai dự án phải có đánh giá khoa học, khách quan; có đánh giá tác động tổng thể từ kinh tế đến tính chất xã hội, đời sống người dân, môi trường và các vấn đề liên quan. Sau đánh giá, trường hợp có lợi thì tổ chức triển khai, nếu chưa có lợi thì dừng lại và tiếp tục nghiên cứu.
Thủ tướng Chính phủ cũng lưu ý, việc này phải sớm có quyết sách đúng đắn để ổn định đời sống dân cư địa phương; đồng thời phải đảm bảo cơ sở khoa học và hợp lòng dân.
Dự án khai thác và tuyển quặng sắt Thạch Khê do Công ty cổ phần Sắt Thạch Khê (TIC) làm chủ đầu tư, nằm trên địa phận 6 xã (nay là 5 xã Thạch Hải, Thạch Khê, Đỉnh Bàn, Thạch Trị và Thạch Lạc) thuộc huyện Thạch Hà, tỉnh Hà Tĩnh.
Dự án có tổng mức đầu tư sau điều chỉnh là hơn 14.500 tỷ đồng. Theo đánh giá, trữ lượng, tài nguyên mỏ sắt khoảng 544 triệu tấn, trong đó 369 triệu tấn được huy động vào thiết kế khai thác. Thời gian tồn tại của mỏ là 52 năm.
Tổng diện tích sử dụng đất để thực hiện dự án là hơn 4.800 ha, gồm 3.898 ha trong đất liền và hơn 900 ha lấn biển. Diện tích đất TIC đã ký hợp đồng thuê đất là 552 ha.
Có khoảng 7.000 hộ dân (27.000 nhân khẩu) bị ảnh hưởng trực tiếp bởi dự án.