Đối tượng Trần Văn Lâm tại cơ quan điều tra (ảnh Bộ Công an)
Thủ đoạn đê hèn
Theo thông tin từ Cục An ninh mạng Bộ Công an, các đối tượng đã tạo lập các trang mạng xã hội (chủ yếu trên Facebook), sau đó đăng tải các bài viết, tạo dựng những nội dung không có thật về một số hoàn cảnh đang gặp khó khăn, hoạn nạn cần được giúp đỡ; hoặc giả mạo các trang mạng xã hội chuyên làm từ thiện được nhà nước cho phép, rồi đăng tải các bài viết kêu gọi cộng đồng mạng giúp đỡ.
Để tạo lòng tin cho các nhà hảo tâm, các đối tượng còn sử dụng các bài báo viết về các hoàn cảnh khó khăn đã được đăng tải trên các phương tiện thông tin đại chúng để dẫn nguồn trên các Fanpage Facebook, rồi xen cài số tài khoản ngân hàng tiếp nhận từ thiện do các đối tượng tự tạo lập quản lý, để tiếp nhận nguồn tiền ủng hộ.
Chính vì thế, các bài viết được các đối tượng đăng tải trên các trang mạng xã hội đã thu hút hàng chục nghìn người quan tâm theo dõi, gửi tiền ủng hộ từ 50.000 đồng đến 5.000.000 đồng. Thế nhưng, sau khi nhận số tiền được các nhà hảo tâm chuyển đến, các đối tượng không bàn giao tiền từ thiện cho các gia đình gặp hoàn cảnh khó khăn mà chiếm đoạt, sử dụng hết vào mục đích cá nhân. Trong một số trường hợp các đối tượng chỉ chuyển một phần rất nhỏ để làm hình ảnh nhằm tiếp tục “kêu gọi từ thiện”...
Từ đầu năm 2021 đến nay, lực lượng Công an trong cả nước đã liên tiếp phát hiện, xử lý các đối tượng quản trị các trang Fanpage Facebook hoạt động lừa đảo chiếm đoạt tài sản với thủ đoạn tương tự như trên. Điển hình như Fanpage “Chia sẻ vì người nghèo”, “Hỗ trợ trẻ em”, “Quỹ bảo trợ trẻ em”, “Phật tại tâm”, “Chia sẻ yêu thương”, “Kết nối yêu thương”, “Quan thế âm bồ tát”...
Người dân cần nâng cao cảnh giác
Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng Công nghệ cao Bộ Công an đã phối hợp với Công an tỉnh Hà Nam bắt giữ Trần Văn Lâm (trú tại Hà Nam) về hành vi lập Fanpage Facebook kêu gọi người dân ủng hộ tiền từ thiện rồi chiếm đoạt.
Qua đấu tranh, đối tượng Lâm khai nhận mình là người thiết lập và sử dụng Fanpage Facebook có tên "Hỗ Trợ Trẻ Em" để thực hiện hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản của các nhà hảo tâm trên toàn quốc. Ngoài ra, Lâm cũng khai nhận đã lập thêm 07 trang Fanpage Facebook khác nhằm mục đích tương tự, gồm: “Quỹ Bảo Trợ Trẻ Em”, “Quỹ Bảo Trợ Trẻ Em Việt Nam”, “Phật tại tâm”, “Chia sẻ yêu thương Kết nối yêu thương”, “Quan thế âm bồ tát”, “Chia sẻ yêu thương”, “Kết nối yêu thương”.
Theo đó, từ tháng 9/2020, Trần Văn Lâm đã thiết lập trang Fanpage Facebook “Hỗ Trợ Trẻ Em", đăng gần 250 bài viết kêu gọi cộng đồng mạng giúp đỡ các bệnh nhân có hoàn cảnh khó khăn, chủ yếu là hoàn cảnh của các cháu nhỏ mắc bệnh hiểm nghèo. Đã có hàng nghìn nhà hảo tâm gửi tổng số tiền hơn 6,6 tỷ đồng đến tài khoản ngân hàng do Trần Văn Lâm tạo lập, quản lý.
Các bài viết Lâm sử dụng đăng tải trên các Fanpage được lấy từ các Hội, Nhóm từ thiện trên mạng xã hội hoặc các bài viết trên các báo điện tử, rồi chèn số tài khoản của mình vào để các nhà hảo tâm gửi tiền ủng hộ. Sau khi nhận tiền, Lâm không chuyển tiền cho gia đình các cháu nhỏ có hoàn cảnh khó khăn mà chuyển đến các tài khoản ngân hàng khác dùng để chơi Game bài và chi tiêu cá nhân.
Ngày 26/4/2021, Công an tỉnh Hà Nam đã ra quyết định khởi tố vụ án hình sự; khởi tố bị can và ra lệnh tạm giam đối với Trần Văn Lâm về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản" theo Điều 174 Bộ luật hình sự năm 2015, sửa đổi năm 2017 và tiến hành xử lý theo quy định của pháp luật.
Khám xét nơi ở của đối tượng tại thôn Lạc Nhuê, xã Đồng Hóa, huyện Kim Bảng, tỉnh Hà Nam, lực lượng Công an đã thu giữ tài liệu, tang vật liên quan đến vụ án, gồm: Hơn 80 triệu đồng tiền mặt; 12 máy điện thoại, 10 sim điện thoại chưa kích hoạt, 02 bộ máy tính, 01 ổ cứng, 01 USB, 03 thẻ ngân hàng...
Theo Luật sư Lê Minh Thắng, giám đốc Công ty Luật K và Cộng sự hành vi của các đối tượng, không những vi phạm pháp luật mà còn rất đáng lên án. Các đối tượng đã lợi dụng tinh thần “tương thân tương ái”, “lá lành đùm lá rách” quý báu của người Việt Nam để chiếm đoạt tài sản. Điều này gây hoang mang trong dư luận, khiến người dân nghi ngại, không dám chi tiền ủng hộ trước những hoàn cảnh khó khăn vì lo sợ số tiền ủng hộ không đến được tay những người cần giúp đỡ. Đồng thời, gây ảnh hưởng đến uy tín của các tổ chức từ thiện được nhà nước cấp phép, các cơ quan báo chí đã đăng tải các nội dung kêu gọi cộng đồng giúp đỡ các hoàn cảnh khó khăn. Ảnh hưởng nghiêm trọng đến truyền thống tốt đẹp vốn có của người dân Việt Nam.
Trước tình hình đó, lực lượng Công an đang tiến hành tăng cường rà soát, đấu tranh và xử lý nghiêm các đối tượng có hành vi lừa đảo, chiếm đoạt tài sản, nhất là các vụ lợi dụng lòng tin của người dân để lừa đảo tiền từ thiện qua mạng xã hội.
Mặt khác, lực lượng Công an cũng đề nghị người dân nâng cao cảnh giác trước các thủ đoạn kêu gọi ủng hộ từ thiện để lừa đảo trên mạng xã hội. Trước những thông tin đăng tải kêu gọi ủng hộ từ thiện trên các trang mạng xã hội, người dân cần thận trọng tìm hiểu, kiểm chứng kỹ càng các thông tin. Đồng thời, yêu cầu công khai, minh bạch thông tin về người cần giúp đỡ hoặc liên hệ với chính quyền địa phương, bệnh viện nơi họ điều trị để kiểm chứng thông tin.
Ngoài ra, để tránh bị kẻ xấu lợi dụng lòng tin để trục lợi, lừa đảo, chiếm đoạt tài sản thông qua việc kêu gọi từ thiện, người dân nên lựa chọn các quỹ, chương trình từ thiện do Nhà nước, đoàn thể, quỹ xã hội, quỹ từ thiện được cơ quan có thẩm quyền cấp phép đứng ra tổ chức. Trường hợp có nghi ngờ về hoạt động lừa đảo, chiếm đoạt tài sản, cần báo cho cơ quan Công an để kịp thời xử lý.
