Đánh thức tiềm năng
Thái Bình là tỉnh được thiên nhiên ưu ái với 3 mặt giáp sông, một mặt giáp biển tạo ra hệ thống sông ngòi dày đặc len lỏi giữa những cánh đồng thẳng cánh cò bay với những xóm, làng trù phú mang nét đặc trưng của nền văn minh lúa nước vùng Đồng bằng sông Hồng, thuận lợi cho phát triển của ngành nông nghiệp với nhiều sản phẩm đặc thù như: Gạo chợ Gốc, gạo nếp chùa Keo, gạo Vân Đài, gạo Mễ Thương, gạo Tam Xuân; mít dai vàng, ổi bo, hồng xiêm Lô Giang, gà Tò, rươi, muối, nước mắm Diêm Điền,... mỗi sản phẩm bên cạnh chất lượng thơm ngon còn chứa đựng giá trị văn hóa có thể thu hút du khách thăm quan, trải nghiệm và thưởng thức ẩm thực.
Lễ hội chùa Keo (Thái Bình) là Di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia.
Không chỉ có sẩn phẩm nông sản, Thái Bình còn được thiên nhiên ưu đãi ban cho khu dự trữ sinh quyển thế giới với hệ sinh thái biển đa dạng như khu rừng ngập mặn Thụy Trường, cồn Đen, cồn Vành,... đều là hệ sinh thái tài nguyên du lịch có giá trị.
Giai đoạn 2011 - 2020, tốc độ tăng trưởng GDP nông, lâm, thủy sản của Thái Bình đạt bình quân 3,0%/năm; cơ cấu kinh tế nông nghiệp chuyển dịch theo hướng tích cực, tỷ trọng thủy sản tăng từ 12,27% năm 2010 lên 19,03% năm 2020; tỷ trọng chăn nuôi trong nông nghiệp tăng từ 36,55% năm 2010 lên 41,69% năm 2020, giảm tỷ trọng trồng trọt trong nông nghiệp từ 59,2% năm 2010 xuống 53,46% năm 2020.
Thái Bình là vùng đất thiêng, đây là nơi phát tích của nhà Trần và của nhiều danh nhân, anh hùng dân tộc như Lê Quý Đôn, Nguyễn Đức Cảnh,... là miền đất cội nguồn, là kho tàng văn hóa dân gian đặc sắc của vùng Đồng bằng sông Hồng với làn điệu chèo, hát trống quân, múa rối nước, cùng với nhiều di tích lịch sử, với hàng trăm ngôi đền, chùa, di tích như: Chùa Keo (Vũ Thư); Đền thờ các vị vua triều Trần, đền Tiên La (Hưng Hà); đền Đồng Bằng, đình, đền bến tượng A Sào (Quỳnh Phụ)...
Cùng với đó là rất nhiều làng nghề, làng văn hóa như: Làng tổ Chèo (Phong Châu - Đông Hưng), múa rối nước ở Nguyên Xá (Đông Hưng), làng thêu (Minh Lãng - Vũ Thư), làng muối (Tiền Hải, Thái Thụy), làng dệt chiếu Tân Lễ (Hưng Hà), làng chạm bạc (Đồng Xâm - Kiến Xương),...
Người dân Thái Bình chân thật, mộc mạc nhưng cần cù, khéo tay, chất phác và mến khách, dễ tiếp thu cái mới,... do đó, dễ tiếp cận kiến thức về phục vụ du lịch nông nghiệp.thuận lợi cho phát triển nông nghiệp, nuôi trồng đánh bắt thủy sản và có nhiều tiềm năng phát triển nông nghiệp, nông thôn gắn với du lịch.
Với tư duy chú trọng tư duy khai thác, lấy diện tích, năng suất, sản lượng là nhân tố của sự phát triển, trong 3 thập kỷ qua tốc độ tăng trưởng nông nghiệp của tỉnh Thái Bình đã trở thành hình mẫu với nguồn cung cấp sản lượng lúa gạo, chăn nuôi rất lớn, phục vụ xuất khẩu và đảm bảo an ninh lương thực quốc gia.
Lợi ích đa chiều từ du lịch nông nghiệp
Phát triển nông nghiệp, nông thôn gắn với du lịch là một xu thế phát triển kinh tế xanh, tuần hoàn và bền vững, có lợi thế đa chiều, vừa phát triển kinh tế, vừa giao lưu văn hóa giữa các dân tộc, vùng miền, vừa bảo đảm sinh kế cho người dân tại khu vực nông thôn.
Thực tế tại nhiều địa phương trong thời gian qua cho thấy, du lịch nông nghiệp, nông thôn đã đem lại hiệu quả kinh tế - xã hội ngày càng rõ rệt. Các mô hình du lịch nông nghiệp với sự tham gia trực tiếp của người dân bản địa đã tạo nên sự phong phú, hấp dẫn của các sản phẩm du lịch, đồng thời đem lại thu nhập cao hơn cho bà con nông dân, trở thành một phương thức giảm nghèo, hướng tới phát triển bền vững, hiệu quả tại những cộng đồng còn khó khăn và các miền quê trong cả nước.
Hiện nay, loại hình du lịch nông nghiệp ở Việt Nam phát triển với loại hình du lịch cộng đồng, du lịch sinh thái, du lịch trải nghiệm khai thác các giá trị thành quả của ngành nông nghiệp; có thể kể đến các sản phẩm du lịch nông nghiệp điển hình như: Du lịch thăm quan làng cổ Đường Lâm (Hà Nội); tham quan đồi chè, trang trại bò sữa ở nông trường Mộc Châu (Sơn La); một ngày làm nông dân ở Yên Đức (Quảng Ninh), ngư dân ở Việt Hải (Hải Phòng); thưởng ngoạn ruộng bậc thang mùa lúa chín ở Mù Căng Chải (Yên Bái), Sa Pa (Lào Cai); hái vải ở Lục Ngạn (Bắc Giang), hái na ở Chi Lăng (Lạng Sơn); du lịch miệt vườn, chợ nổi, cù lao ở Cần Thơ, Vĩnh Long, Tiền Giang; thưởng thức văn hóa, đàn ca tài tử ở Bạc Liêu; văn hóa Khmer ở Sóc Trăng, Trà Vinh; lễ hội trái cây, hoa cảnh miền Tây,...
Phát triển nông nghiệp, nông thôn gắn với du lịch
Với thế mạnh và tiềm năng của địa phương, Thái Bình xây dựng Đề án Phát triển nông nghiệp, nông thôn gắn với du lịch tỉnh Thái Bình giai đoạn 2022 - 2025 và đến năm 2030 (Đề án).
Theo đó, thời gian tới, Thái Bình sẽ tập trung khai thác thế mạnh về nông nghiệp, làng nghề, văn hóa và môi trường sinh thái của các địa phương nhằm nâng cao chất lượng đời sống vật chất và tinh thần của người dân nông thôn; sử dụng hiệu quả các nguồn lực để phát triển du lịch về nông nghiệp, nông thôn của Thái Bình trở thành điểm đến hấp dẫn, là ưu tiên lựa chọn cho du khách trong và ngoài nước; xây dựng và giữ vững thương hiệu nông sản Thái Bình trên thị trường trong nước và quốc tế thông qua hoạt động du lịch.
Đề án đã xác định mục tiêu cụ thể đến năm 2025 sẽ củng cố và phát triển khoảng 80 - 85 điểm sản xuất nông nghiệp có nét đặc trưng riêng về chất lượng sản phẩm, phương thức canh tác, văn hóa, cảnh quan, môi trường sinh thái để chứng nhận chất lượng, xây dựng nhãn hiệu hàng hóa phục vụ du lịch; mỗi huyện, thành phố có từ 2 điểm trở lên được chứng nhận là điểm du lịch sinh thái, du lịch nông nghiệp, nông thôn.
Xây dựng mô hình sản xuất muối Diêm Điền theo phương pháp cổ truyền tạo sản phẩm muối tâm linh, muối chất lượng cao gắn với di tích Phủ Bà Chúa muối tại xã Thụy Hải, huyện Thái Thụy để thu hút các hoạt động du lịch.
Du khách trải nghiệm tại bãi biển Thụy Hải. Ảnh: CTTĐT TB.
Sử dụng có hiệu quả giá trị từ gần 5.000 ha rừng ngập mặn và vùng đất ngập nước để bảo vệ môi trường, phòng, chống thiên tai, sinh kế dưới tán rừng và du lịch; xây dựng ít nhất 03 bến thuyền, 02 chòi canh, 03 km đường tuần tra bảo vệ rừng gắn với du lịch; hỗ trợ phát triển nghề nuôi ong và gia cầm dưới tán rừng tạo sản phẩm nông sản thân thiện với môi trường.
Khai thác tối ưu lợi thế vùng cửa biển và hạ lưu các dòng sông, hệ thống bãi nổi, bãi bồi ven sông Hồng, sông Luộc, sông Hóa, sông Trà lý để phát triển nông nghiệp, nông thôn gắn với du lịch mang đặc trưng riêng của Đồng bằng Bắc Bộ với tín ngưỡng thờ Mẫu và Tứ phủ.
Thành lập từ 3 - 5 hợp tác xã nông nghiệp sản xuất, tiêu thụ nông sản gắn với hoạt động du lịch; vận động, hỗ trợ 15 - 20 hợp tác xã nông nghiệp đăng ký thêm khâu dịch vụ nông nghiệp gắn với hoạt động du lịch; thu hút được 15 - 20 doanh nghiệp đầu tư phát triển nông nghiệp gắn với du lịch; khuyến khích được khoảng 100 hộ nông dân tích tụ ruộng đất quy mô lớn tổ chức sản xuất theo hướng nông nghiệp, nông thôn gắn với du lịch.
Phấn đấu 50% điểm nông nghiệp, nông thôn gắn với du lịch ứng dụng kết nối trên trang quảng bá, xúc tiến du lịch bằng công nghệ số. Vận động người dân trong tỉnh và con em quê hương lập nghiệp ở địa phương khác mỗi người trồng mới từ 10-20 cây xanh góp phần tạo hình ảnh tỉnh Thái Bình đồng thời quay về du lịch tại tỉnh kết hợp với mua sắm nông sản.
Phát triển cây trồng vật nuôi có lợi thế, mang đặc trưng vùng miền tạo dấu ấn riêng biệt của tỉnh Thái Bình, đồng thời xây dựng các Trung tâm giới thiệu nông sản và tiếp đón du khách.
Phát triển sản phẩm nông nghiệp, nông thôn tạo sản phẩm phục vụ du lịch theo đường sông Trà Lý, theo tuyến đường bộ từ Đền thờ Bác Hồ đến chiếng chèo làng Khuốc, di tích lịch sử Đền Trần (Hưng Hà)…
Cùng với đó, sẽ phát triển vùng sản xuất nông nghiệp cao, nông nghiệp sinh thái, gắn với thăm quan làng nghề, du lịch tâm linh, rừng ngập mặn theo tuyến đường bộ từ Đền thờ Bác Hồ đến rừng ngập mặn Thái Thụy, Tiền Hải và Khu du lịch sinh thái cồn Đen.
Với lợi thế, tiềm năng và sự quyết tâm phát triển kinh tế nông nghiệp toàn diện, không chỉ cung cấp lương thực, thực phẩm cho tiêu dùng, xuất khẩu mà nông nghiệp phải là nền tảng để khai thác, phát triển du lịch và bảo vệ môi trường, nông thôn Thái Bình tiếp tục là nơi đáng sống, là chốn đi về của bao người con quê hương, là nơi đáng được đến nghỉ ngơi, thăm quan trải nghiệm của du khách trong nước và quốc tế.
