Tháo gỡ ngay những khó khăn để duy trì sản xuất nông nghiệp

Diễn đàn do Tổ công tác 970 của Bộ NN-PNTT tổ chức.

Thông tin tại Diễn đàn cho thấy, sản lượng sản phẩm chăn nuôi, thủy sản ở các tỉnh Nam Bộ hiện đang khá dồi dào. Tuy nhiên, nhiều sản phẩm đang bị giảm giá mạnh, bị tồn đọng với khối lượng lớn.

Khóc vì gà

Tham gia phát biểu tại Diễn đàn, bà Phạm Thị Ngọc Hà, Giám đốc Công ty San Hà (đơn vị chiếm thị phần lớn về thịt gà tại TP.HCM), không giấu nổi những giọt nước mắt, vì San Hà nói riêng và người nuôi gà nói chung đang phải khóc với giá gà.

Bà Hà cho biết, năm nay, do giá thức ăn tăng cao, nên giá thành gà trắng nuôi trong chuỗi liên kết của San Hà lên tới 25.000-26.000 đồng/kg. Khi dịch bệnh bùng phát, TP.HCM và các tỉnh trong khu vực phải giãn cách xã hội, nhu cầu tiêu thụ gà trắng giảm tới một nửa bởi hàng loạt nhà máy đóng cửa, sinh viên, học sinh cũng đang phải nghỉ ở nhà. Cộng với những khó khăn trong khâu lưu thông, giá gà trắng trên thị trường đã giảm mạnh xuống còn 8.000 đồng/kg.

Trong khi đó, mỗi con gà mà San Hà thu mua trong chuỗi liên kết vẫn theo mức giá ấn định trong hợp đồng, vào khoảng 40.000 đồng/con. Cộng với các chi phí giết mổ, vận chuyển, giá thành một con gà thành phẩm là 60.000 đồng/con. Nhưng do giá gà hơi trên thị trường giảm mạnh, San Hà phải bán ra với giá khoảng 40.000 đồng/con. Mỗi ngày San Hà đưa ra thị trường khoảng 50.000 con gà nên đang bị lỗ khoảng 1 tỷ đồng/ngày.

Ông Nguyễn Đình Xuân, Giám đốc Sở NN-PTNT Tây Ninh, cho biết, giá gà trắng trên địa bàn đã giảm xuống còn khoảng 7.000 đồng/kg. Một con gà khoảng 3kg, giá bán chỉ khoảng 20.000 đồng, rẻ hơn cả giá một ký rau.

Không chỉ giá xuống thấp, các trại chăn nuôi gà ở Tây Ninh đang phải kêu trời vì hầu như không tiêu thụ được. Trên địa bàn tỉnh này, đang có khoảng 1 triệu con gà trắng bị ế đọng. Vì thế, đã có thông tin có cơ sở chăn nuôi phải đốt bỏ hàng triệu con gà con do không có chuồng để thả nuôi và khó khăn về nguồn thức ăn. Đây là vấn đề đáng lo ngại, bởi điều này đồng nghĩa với việc sẽ thiếu hụt hàng triệu con gà thương phẩm khi thị trường thịt gà trở lại bình thường.

TS Nguyễn Thanh Sơn, Chủ tịch Hiệp hội Chăn nuôi Gia cầm Việt Nam, cho hay, gà trắng ở Nam Bộ đang ứ đọng với số lượng rất lớn, nếu kéo dài nhiều doanh nghiệp sẽ phá sản. Do đó, để tháo gỡ khó khăn trong tiêu thụ gà trắng cần phải giải quyết ngay những điểm nghẽn trong khâu lưu thông và giết mổ.

Bênh cạnh gà trắng, giá gà màu và nhiều sản phẩm chăn nuôi, thủy sản khác ở phía Nam cũng đang giảm và gặp nhiều khó khăn trong tiêu thụ do ảnh hưởng của Covid-19.

Theo bà Đinh Thị Phương Khanh, Phó Giám đốc Sở NN-PTNT Long An, giá các sản phẩm đầu ra trên địa bàn đang giảm, nhiều mặt hàng tồn đọng khối lượng lớn như 2 triệu con gà lông màu chưa tiêu thụ được. Về sản lượng thủy sản, mỗi tuần có 500 tấn tôm đến kỳ thu hoạch ở Long An, nhưng các huyện trọng điểm nuôi tôm lại đều đang là vùng dịch, do đó gần như không có thương lái đến thu mua.

Việc nhiều nhà máy chế biến thủy sản, cơ sở giết mổ gia súc, gia cầm phải tạm ngừng hoạt động hay thiếu hụt nhân công trầm trọng do dịch bệnh, cũng đang tác động không nhỏ tới tiêu thụ nhiều sản phẩm chăn nuôi, thủy sản quy mô hàng hóa ở các tỉnh phía Nam, đồng thời ảnh hưởng xấu tới khả năng cung ứng cho nhu cầu tiêu dùng nội địa và xuất khẩu. Như ở Long An, hiện chỉ còn 28/44 cơ sở giết mổ còn hoạt động, khiến cho sản lượng giết mổ có kiểm soát giảm mạnh. Tính riêng trong đêm 30/7, so với thời điểm trước dịch, lượng trâu bò giết mổ giảm 70%, heo giảm 31%, gia cầm giảm 89%.

Lưu thông vẫn vướng

Theo phản ánh của đại diện ngành nông nghiệp các tỉnh, thành phố và các doanh nghiệp, tuy Chính phủ đã có văn bản tạo điều kiện, nhưng các sản phẩm chăn nuôi, thủy sản vẫn gặp nhiều khó khăn, trở ngại khi lưu thông.

Ông Nguyễn Đình Xuân, Giám đốc Sở NN-PTNT Tây Ninh, cho biết, mặc dù Chính phủ có chỉ đạo về việc tạo điều kiện thuận lợi trong lưu thông cho các phương tiện vận tải hành hóa phục vụ xây dựng, sản xuất, kinh doanh, tiêu dùng, xuất nhập khẩu có mã QR code, nhưng với hàng nghìn trạm kiểm soát dịch bệnh trên đường, mà trong đó, nhiều trạm vẫn yêu cầu giấy chứng nhận xét nghiệm Covid-19 với các xe đã có QR code nên vẫn gây nhiều khó khăn cho việc vận chuyển nông sản.

Đại diện các Sở NN-PTNT đều cho rằng, cái vướng nhất hiện nay trong khâu lưu thông nông sản, vật tư nông nghiệp, vẫn là chưa có sự thống nhất giữa các tỉnh trong việc kiểm soát các phương tiện vận tải hàng hóa. Việc nhiều địa phương xiết chặt các biện pháp phòng chống dịch để bảo vệ các "vùng xanh", "vùng vàng", cộng với cách xử lý của các chốt kiểm soát mỗi nơi mỗi khác, cũng đang làm cho việc lưu thông gặp phải không ít khó khăn, thách thức.

Còn theo bà Trương Thị Lệ Khanh, Chủ tịch Công ty Vĩnh Hoàn (Đồng Tháp), lâu nay chúng ta nói nhiều tới việc tạo điều kiện thuận lợi để vận chuyển nông sản, vật tư nông nghiệp, hàng hóa … trên đường bộ, nhưng lại quên mất đường thủy.

Trong khi đó, với các doanh nghiệp thủy sản ở ĐBSCL, nhất là doanh nghiệp cá tra, giao thông thủy rất quan trọng trong việc cung cấp con giống, thức ăn… cho các ao nuôi và thu mua cá tra nguyên liệu, do đó cũng cần phải tạo điều kiện cho các phương tiện vận tải đường thủy.

Giao quyền chủ động cho các Sở NN-PTNT

Kết luận hội nghị, Thứ trưởng Trần Thanh Nam đã chia sẻ với những khó khăn mà các doanh nghiệp, HTX đang gặp phải, khi họ vừa chiến đấu với dịch bệnh, vừa nỗ lực duy trì sản xuất.

Do tác động của dịch bệnh, nhiều mặt hàng nông sản phía Nam bị giảm giá mạnh, lượng tồn đọng nhiều. Tổ công tác 970 của Bộ NN-PTNT đã ghi nhận và sẽ đề xuất lên Bộ NN-PTNT kiến nghị Chính phủ xem xét một số chính sách hỗ trợ, kích cầu sản xuất nông nghiệp để đảm bảo nguồn cung lâu dài.

Thứ trưởng cho rằng, do dịch bệnh diễn biến căng thẳng, nên các địa phương đã có chỉ đạo phải thắt chặt việc hạn chế đi lại, do đó sẽ ảnh hưởng vận chuyển hàng hóa. Tuy nhiên, đến nay, nhiều Sở NN-PTNT đã thành lập đường dây nóng phối hợp với Sở Giao thông vận tải, Sở Y tế để tháo gỡ khó khăn khi có yêu cầu của doanh nghiệp, theo tinh thần vướng chỗ nào, gỡ chỗ đó, kể cả 12 giờ đêm.

Thứ trưởng Trần Thanh Nam cho biết, Bộ NN-PTNT đã có văn bản gửi lãnh đạo UBND các tỉnh, thành phía Nam đề nghị giao quyền chủ động cho Sở NN-PTNT để cùng phòng nông nghiệp các huyện lập danh sách các công nhân lao động tại các nhà máy chế biến nông sản, thực phẩm, nông dân tham gia thu hoạch trên đồng ruộng … , tạo điều kiện để họ tiếp tục tham gia sản xuất bình thường, đảm bảo các yêu cầu chống dịch. Qua đó, giúp cho việc thu hoạch nông sản ở các địa phương không bị gián đoạn, các cơ sở giết mổ, nhà máy chế biến, đóng gói thực phẩm tiếp tục duy trì sản xuất. Bên cạnh đó, tạo điều kiện cho các cơ sở giết mổ, nhà máy chế biến thực phẩm được ưu tiên tiêm vacxin phòng Covid-19 cho người lao động.

Thứ trưởng Trần Thanh Nam, nhấn mạnh “Sản xuất nông nghiệp, đảm bảo an ninh lương thực, đặc biệt trong bối cảnh dịch bệnh, là không thể ngừng lại. Do đó, chúng ta phải động viên nông dân, công nhân, các cơ sở, doanh nghiệp tiếp tục duy trì sản xuất để đảm bảo nguồn cung lương thực, thực phẩm, đồng thời phải tập trung tháo gỡ khó khăn cho sản xuất, lưu thông”.