Còn hạn chế trong phát triển ngành thủy sản
Theo thống kê của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, cả nước hiện nay có hơn 82.000 tàu cá và 2.000 cơ sở chế biến thủy, hải sản; 78 cảng cá, 80 khu neo đậu. Nghề khai thác thủy sản đã và đang tạo việc làm cho hơn 4 triệu lao động; tăng trưởng trung bình của ngành thủy sản đạt 3%/năm, giai đoạn 2010-2024; đóng góp 10% GDP ngành nông nghiệp; sản lượng khai thác đứng thứ 7 thế giới.
Tuy nhiên, ngành thủy sản hiện nay còn một số tồn tại chủ yếu như: Nguồn lợi khai thác thủy sản giảm; tình trạng khai thác quá mức, hiệu quả kinh tế thấp; hoạt động khai thác bất hợp pháp phổ biến; hạ tầng dịch vụ hậu nghề cá còn yếu kém; sản xuất manh mún, tự phát thiếu chuỗi liên kết.
Tỉnh Thanh Hóa đã có hơn 1 nghìn tàu cá có chiều dài 15m trở lên được lắp đặt thiết bị giám sát hành trình, đạt tỷ lệ 100%. Ảnh: Quốc Toản.
Nguyên nhân của những tồn tại trên là do mất cân đối giữa cường lực khai thác và khả năng nguồn lợi; đội tàu quy mô nhỏ, trình độ khai thác lạc hậu; đầu tư phát triển hạ tầng, công nghệ, nguồn nhân lực còn hạn chế; khai thác thiếu trách nhiệm, tận diệt…
Để đạt được mục tiêu phát triển ngành thủy sản đến năm 2030 với các chỉ tiêu cụ thể như, tăng trưởng giá trị ngành từ 3-4%/năm, sản lượng khai thác 2,8 triệu tấn, giá trị kim ngạch xuất khẩu đạt 5 tỷ USD…
Bộ Nông nghiệp và Môi trường đề nghị các địa phương triển khai các giải pháp giảm khai thác, tăng cường nuôi trồn thủy sản trên biển. Tăng cường bảo tồn biển, bảo vệ và phát triển nguồn lợi thuỷ sản; triển khai thực hiện có hiệu quả đồng quản lý trong bảo vệ nguồn lợi thủy sản; chuyển đổi sang nuôi trồng thủy sản và các dịch vụ nuôi trồng thủy sản đối với các địa phương có tiềm năng phát triển nghề nuôi biển; chuyển đổi sinh kế cho người dân...
Phê bình địa phương nếu để xảy ra khai thác IUU
Phát biểu tại hội nghị “Phát triển khai thác thuỷ sản hiệu quả, bền vững và có trách nhiệm” diễn ra tại Thanh Hóa sáng 11/4, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Phùng Đức Tiến yêu cầu các địa phương chú trọng công tác đăng ký, đăng kiểm tàu cá, hoàn thành việc lắp thiết bị giám sát hành trình tàu cá gắn với chống khai thác IUU...
Thứ trưởng Phùng Đức Tiến đặc biệt lưu ý các địa phương trong việc giám sát chặt chẽ các tàu cá đánh bắt xa bờ: “Hành vi khai thác thủy sản trái phép có chiều hướng giảm sau khi chúng ta mạnh tay xử lý các vụ tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài. Nếu không thực hiện đồng bộ các giải pháp phát triển bền vững, gắn với chống khai thác IUU, trong thời gian tới ngành thủy sản sẽ đối mặt với nguy cơ mất mát lớn”.
Thứ trưởng Phùng Đức Tiến phát biểu chỉ đạo hội nghị. Ảnh: Quốc Toản.
Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường cũng đề nghị các địa phương trong thời gian tới cần xử lý nghiêm, không có vùng cấm đối với các tàu cá mất kết nối thiết bị giám sát hành trình: “Theo quy định, tàu cá mất kết nối 6 tiếng thì phải xử phạt. Việc hậu kiểm thực hiện sau. Việc to tát hơn chúng ta còn làm được, không lẽ mỗi việc tàu mất kết nối lại không làm được?”.
Cũng theo Thứ trưởng Phùng Đức Tiến, hiện nay vẫn còn tình trạng các tàu mua bán thủy, hải sản không hồ sơ giấy tờ, tàu ra biển nhiều nhưng cập bến ít. Do đó, phải “tuyên chiến” và xử lý dứt điểm các hành vi vi phạm này. Chính quyền địa phương và các đơn vị có liên quan không thể đứng ngoài cuộc. Tỉnh nào xảy ra khai thác thủy sản bất hợp pháp thì phê bình tỉnh đó.
“Hiện nay, lực lượng công an chính quy đã được bố trí đến tận xã phường. Do đó, việc quản lý, giám sát các đội tàu nói riêng, chống khai thác IUU nói chung cần được thực hiện một cách chặt chẽ, thường xuyên và có sự phối hợp đồng bộ giữa các lực lượng chức năng, đặc biệt là lực lượng công an cơ sở. Việc chấm dứt tình trạng khai thác bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định phải thực hiện từ xã, phường và gắn với trách nhiệm của chính quyền địa phương", Thứ trưởng Phùng Đức Tiến nói.
