Tưởng niệm 53 liệt sỹ hy sinh tại Cầu Nhe

Ngày 15 tháng 4 định mệnh

Những ngày đầu tháng 4 lịch sử, tỉnh Hà Tĩnh phối hợp thành phố Hải Phòng long trọng tổ chức lễ tưởng niệm 55 năm ngày mất của 53 liệt sỹ và khánh thành công trình tu bổ Khu di tích lịch sử Cầu Nhe, xã Khánh Vĩnh Yên, huyện Can Lộc tỉnh Hà Tĩnh.

Sự kiện này là dịp để Đảng bộ, chính quyền, Nhân dân Hà Tĩnh và TP Hải Phòng ôn lại truyền thống hào hùng, bày tỏ lòng biết ơn, tri ân sự hy sinh cao cả của các chiến sỹ Tiểu đoàn 351, Trung đoàn 5 Yên Tử Hải Phòng đối với công cuộc bảo vệ Tổ quốc.

Trong kháng chiến chống Mỹ cứu nước, Hà Tĩnh có vị trí trọng yếu, nhiều địa danh đã đi vào lịch sử, trong đó có Cầu Nhe.

Cây cầu này bắc qua sông Nhe, nằm trên tỉnh lộ 12, thuộc địa phận xã Vĩnh Lộc (nay là xã Khánh Vĩnh Yên), huyện Can Lộc, được đổ bằng bê tông cốt thép từ thời Pháp thuộc, qua nhiều trận bom đánh sập nay chỉ còn một nhịp đổ gãy bên sông như một chứng tích bi tráng của chiến tranh.

Tuyến đường qua cầu là một nhánh của Quốc lộ 15A, nằm trên đoạn đầu của đường mòn Hồ Chí Minh huyền thoại.

Vào hồi 12 giờ 45 phút ngày 15/4/1968, 53 chiến sỹ - những người con thân yêu của thành phố Hải Phòng và các tỉnh phía Bắc, thuộc Tiểu đoàn 351, Trung đoàn 5 Yên Tử (Đoàn 1019) Quân khu 3, Bộ Tư lệnh thành phố Hải Phòng, trên đường hành quân vào Nam chiến đấu đã vĩnh viễn nằm lại Cầu Nhe.

Cán bộ và nhân dân Vĩnh Lộc vượt qua các trận bom huỷ diệt mấy ngày sau, đào bới kiếm tìm, lặn từng đoạn sông tìm từng phần thi thể các anh. Nước mắt bà con khóc các anh. Hương khói tang tóc bao trùm làng quê nhỏ bé.

35 năm sau, vào tháng 8/2003, được sự đồng ý của UBND tỉnh Hà Tĩnh, huyện Can Lộc đã huy động 400 dân quân các xã trong vùng tiến hành cuộc quy tập quy mô lớn trên toàn bộ khu vực Cầu Nhe.

Từng mét vuông đất được lật tìm. Và sau gần một tuần lễ, 27 phần hài cốt và di vật liệt sỹ đã được tìm thấy. Một lễ truy điệu thấm đẫm nước mắt nơi mảnh đất này đã được tổ chức trọng thể. Các anh được đưa về an táng tại Nghĩa trang Liệt sỹ huyện Can Lộc, dưới chân núi Hồng Lĩnh.

Năm 2005, được sự giúp đỡ của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, Nhà bia tưởng niệm các liệt sỹ hy sinh tại cầu Nhe được dựng lên bên mố phía Nam Cầu Nhe và được xếp hạng di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh vào năm 2014.

Tại lễ tưởng niệm hôm 8/4/2023, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh Lê Ngọc Châu yêu cầu Sở LĐ-TB&XH, các địa phương tiếp tục quan tâm đến thương binh, bệnh binh, gia đình liệt sỹ, gia đình người có công với cách mạng nói chung, đồng đội, thân nhân các gia đình liệt sỹ tại Cầu Nhe nói riêng.

Đồng thời, giao Sở VH-TT&DL nghiên cứu, lập hồ sơ đề nghị Bộ VH-TT&DL xếp hạng quốc gia đối với di tích Cầu Nhe; tiếp tục quan tâm chỉ đạo bảo tồn và phát huy tốt giá trị của di tích, xây dựng nơi đây thành địa chỉ đỏ giáo dục truyền thống yêu nước cho các tầng lớp Nhân dân.

Đời đời nhớ ơn các anh hùng, liệt sỹ

Hơn nửa thế kỷ trôi qua, nỗi đau của thân nhân gia đình liệt sỹ cũng đã vơi đi phần nào nhưng một điều chắc chắn là thế hệ trẻ hôm nay và mai sau không bao giờ quên sự hy sinh anh dũng của các anh.

Trong dòng người hành hương về Cầu Nhe hôm nay, cùng với những hồi ức thiêng liêng, thân nhân các liệt sỹ, các cựu chiến binh rất xúc động khi công trình tu bổ, tôn tạo, nâng cấp Khu tưởng niệm các liệt sỹ hy sinh ở Cầu Nhe được cắt băng khánh thành.

Sau nhiều lần tôn tạo, đến nay, nơi các cán bộ, chiến sỹ ngã xuống đã được nâng cấp xứng tầm.

Theo ông Nguyễn Trọng Ngọc, Tổng Giám đốc Công ty Xăng dầu Giang Nam (TP Hải Phòng) – đơn vị phát tâm công đức hơn 5,3 tỷ đồng để nâng cấp Khu tưởng niệm, việc tu bổ công trình là nghĩa cử, tấm lòng của đội ngũ cán bộ, công nhân Công ty Xăng dầu Giang Nam tri ân các anh hùng liệt sỹ hy sinh tại Cầu Nhe, hướng tới kỷ niệm 48 năm Ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975 - 30/4/2023).

“Là một doanh nghiệp kinh doanh tại Hà Tĩnh, tôi cảm thấy rất hữu duyên khi công ty trở thành đơn vị tài trợ công trình tu bổ, nâng cấp Khu tưởng niệm các liệt sỹ hy sinh tại Cầu Nhe. Ngoài ý nghĩa tri ân công lao các liệt sỹ, công trình cũng là minh chứng cho tình cảm gắn bó bền chặt giữa của cấp uỷ, chính quyền, các doanh nghiệp TP Hải Phòng với địa phương Hà Tĩnh. Chúng tôi mong rằng, với sự đầu tư này, địa chỉ đỏ Cầu Nhe sẽ ngày càng được đón nhận nhiều hơn nữa sự quan tâm của các thế hệ trẻ. Qua đó, giáo dục các em về tinh thần yêu nước, về trách nhiệm công dân đối với Tổ quốc”, ông Ngọc chia sẻ.

Công trình nâng cấp Khu tưởng niệm đầu tư các hạng mục chính như: xây dựng mới nhà soạn lễ; nâng cấp, cải tạo nhà bia tưởng niệm; nhà thắp hương; cổng, tường, hàng rào và một số hạ tầng kỹ thuật khác. Công trình có điểm nhấn là bức phù điêu cao 2,5 m; dài 11,5 m, được đặt trang trọng phía sau khu mộ, thể hiện chân thực, sinh động, hình ảnh hào hùng, công lao to lớn của những liệt sỹ đã hy sinh trên mảnh đất Can Lộc.

Tại lễ tưởng niệm hôm nay có các đồng chí Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà, Trần Lưu Quang; Bí thư Thành ủy Hải Phòng, Bí thư Tỉnh ủy Hà Tĩnh và nhiều đồng chí lãnh đạo cùng Nhân dân, thân nhân, đồng chí, đồng đội đã thành kính dâng hương tưởng nhớ các Anh hùng liệt sỹ đã hy sinh trong cuộc kháng chiến bảo vệ Tổ quốc tại Cầu Nhe với lòng thành kính tri ân sâu sắc.

Ông Lê Khắc Nam, Phó Chủ tịch UBND thành phố Hải Phòng bày tỏ lòng cảm ơn sâu sắc tới Đảng bộ và Nhân dân Hà Tĩnh nói chung; xã Khánh Vĩnh Yên nói riêng, trong 55 năm qua đã dành sự quan tâm đặc biệt đối với những người con Hải Phòng đã ngã xuống. Lễ tưởng niệm 55 năm ngày hy sinh của 53 liệt sỹ và khánh thành Khu di tích lịch sử Cầu Nhe thể hiện đạo lý uống nước nhớ nguồn, sự ghi nhận của Đảng, Nhà nước, sự tri ân của Nhân dân đối với những người đã ngã xuống cho độc lập tự do của dân tộc.