Hàng nông sản đợi xuất khẩu sang Trung Quốc. Ảnh: Tùng Đinh.
Theo Bộ Công thương, thông tin do Sở Công thương các tỉnh biên giới phía Bắc cung cấp, cho thấy, từ ngày 23/2 đến trưa ngày 24/2, tổng lượng hàng hóa các loại xuất khẩu qua các cửa khẩu biên giới phía Bắc là 390 xe, tổng lượng nhập khẩu là 374 xe và 18 toa tầu.
Hiện tổng lượng hàng hóa còn đang tồn tại khu vực cửa khẩu biên giới là 695 xe và 11 toa tầu. Trong đó, tại Lào Cai, Quảng Ninh, Hà Giang và đặc biệt tại Lạng Sơn, lượng xe chờ làm thủ tục thông quan xuất khẩu ngày càng tăng nhanh.
Chỉ riêng tại Lạng Sơn, đến nay, tổng lượng hàng hóa các loại đang tồn tại các cửa khẩu thuộc địa bàn tỉnh là 495 xe và 11 toa tầu. Trong đó, tại Hữu Nghị là 368 xe, Tân Thanh là 113 xe, Cốc Nam là 11 xe, ga Đồng Đăng là 11 toa tầu và Chi Ma là 3 xe.
Đặc biệt, tiến độ thông quan xuất khẩu hàng hóa nông sản (chủ yếu là thanh long, dưa hấu) qua cửa khẩu Tân Thanh từ khi mở cửa trở lại đến nay vẫn còn rất chậm, chưa cải thiện được nhiều và ngày càng sụt giảm. Cụ thể, ngày 20/2 xuất khẩu được 26 xe. Sang ngày 21/2 tăng lên 28 xe. Nhưng đến ngày 24/2 chỉ xuất khẩu được 10 xe.
Nguyên nhân trước hết là do lực lượng nhân lực bốc xếp phục vụ quá trình giao nhận hàng hóa bên phía Trung quốc hiện nay còn rất hạn chế vì phải thực hiện nghiêm các biện pháp phòng chống dịch Covid-19.
Mặt khác, tại cửa khẩu Tân Thanh hiện nay vẫn chưa khôi phục hình thức “trao đổi cư dân biên giới” (là hình thức được hưởng chính sách ưu đãi 8.000 NDT/người/ngày của phía Trung Quốc); chỉ được thực hiện thông quan với các lô hàng có hợp đồng mua bán và phải đảm bảo các quy định về tem nhãn, truy xuất nguồn gốc, xuất xứ hàng hóa, chỉ dẫn mã số vùng trồng, kiểm nghiệm, kiểm dịch, quy cách đóng gói, chất lượng, chủng loại.
Trong khi đó, lượng xe trái cây từ nội địa đưa lên cửa khẩu, hiện đang còn tồn tại cửa khẩu Tân Thanh, chưa xuất khẩu được sang Trung Quốc phần lớn đều là theo hình thức “trao đổi cư dân biên giới”, chưa có hợp đồng mua bán (theo báo cáo của Sở Công Thương tỉnh Lạng Sơn).
Chính vì vậy, Bộ Công Thương đã đề nghị các doanh nghiệp và các tổ chức, cá nhân có liên quan, tiếp tục theo dõi sát, có sự thông tin, trao đổi với các cơ quan hữu quan để cập nhật diễn biến tình hình tại khu vực cửa khẩu biên giới đất liền với Trung Quốc.
Đồng thời thực hiện nghiêm túc các văn bản, khuyến cáo của Bộ Công Thương, Sở Công Thương cũng như các cơ quan chức năng tại cửa khẩu để chủ động điều tiết nhịp độ đưa hàng lên biên giới, tránh hiện tượng ùn ứ, ách tắc tiếp tục phát sinh, giảm thiểu thiệt hại không đáng có.
Bộ Công Thương cũng đã gửi công văn đề nghị Bộ Giao thông vận tải phối hợp với các tỉnh biên giới phía Bắc bố trí lực lượng đơn vị chức năng phân luồng, phân tuyến tại đường bộ nhằm tạo điều kiện cho hàng hóa nông sản lưu thông, điều tiết tiến độ vận chuyển, giao hàng tại khu vực biên giới.
Bộ Giao thông vận tải cần phối hợp với Bộ Tài chính, rà soát các loại thuế, phí, có các giải pháp hỗ trợ giảm chi phí vận tải như: giảm giá BOT, phí cầu đường, bến bãi, phí lưu giữ phương tiện, thuế với nhiên liệu bay... làm việc với các hãng vận tải, hãng tàu nhằm giảm giá dịch vụ vận chuyển hàng hóa, giảm phí dịch vụ tại cảng để giảm chi phí lưu thông hàng hóa, góp phần hỗ trợ doanh nghiệp sản xuất và doanh nghiệp logistics.
