Sau gần 2 năm triển khai mô hình, dự kiến trong tháng 10/2023, Tổ chức chứng nhận Vinacontrol TP Hồ Chí Minh sẽ cấp chứng nhận hữu cơ chính thức cho 7 cơ sở, bao bồm 3 tổ hợp tác, 3 hộ gia đình sản xuất cam, bưởi hữu cơ, với tổng diện tích 30,8ha/19 hộ và 1 tổ hợp tác sản xuất hồng hữu cơ, diện tích 3,72ha/7 hộ.
Vườn cam hơn 200 gốc của gia đình ông Lê Quang Toại, ở thôn Đăng, xã Thọ Điền, huyện Vũ Quang, tỉnh Hà Tĩnh bắt đầu tham gia mô hình sản xuất theo tiêu chuẩn hữu cơ vào đầu năm 2022. Tham gia mô hình này, ông Toại được các chuyên gia của Trung tâm Nông nghiệp hữu cơ Việt Nam, Tổ chức chứng nhận Vinacontrol TP Hồ Chí Minh và Trung tâm BVTV vùng Khu IV (thuộc Cục BVTV) tập huấn, hướng dẫn cách sử dụng phân bón vi sinh, nuôi kiến vàng để phòng trừ các loài sinh vật gây hại cho cam.
Về hiệu quả sản xuất thì tỷ lệ đậu quả, màu sắc, độ ngọt của quả cam năm nay nâng lên rõ rệt. Hơn nữa môi trường đất, sức khỏe người của sản xuất và người tiêu dùng không bị ảnh hưởng bởi các yếu tố độc hại do phun thuốc BVTV.
PV ông Lê Quang Toại, xã Thọ Điền, huyện Vũ Quang, Hà Tĩnh
Trước đây trồng cam thấy các loại thuốc, phân bón ảnh hưởng đến đất, cây trồng và người tiêu dùng. Sau khi làm cam hữu cơ đảm bảo sức khỏe cho con người, thứ 2 đảm bảo đất, cây phát triển được bền hơn.
Để hình thành vùng sản xuất cây ăn quả đạt chứng nhận hữu cơ tập trung, đầu năm 2022 huyện Vũ Quang hợp tác với Trung tâm Nông nghiệp hữu cơ Việt Nam và Tổ chức chứng nhận Vinacontrol TP Hồ Chí Minh giúp các Tổ hợp tác, các trang trại, hộ dân xây dựng quy trình sản xuất cây cam theo tiêu chuẩn hữu cơ; đào tạo, tập huấn về các yêu cầu, nguyên tắc canh tác theo phương pháp hữu cơ; xây dựng kế hoạch sản xuất, hướng dẫn trồng, chăm sóc, phòng trừ và ngăn ngừa dịch hại; xây dựng và thực hiện ghi chép theo các biểu mẫu giám sát các quy trình từ kiểm soát giống, vật tư nông nghiệp, trồng, chăm sóc, thu hoạch và ghi nhãn sản phẩm hữu cơ.
Kết quả sau gần 2 năm thực hiện, dự kiến trong tháng 10/2023, Tổ chức chứng nhận Vinacontrol TP Hồ Chí Minh sẽ cấp giấy chứng nhận đạt chuẩn hữu cơ cho 3 tổ hợp tác, 3 hộ gia đình sản xuất cam, bưởi hữu cơ và 1 tổ hợp tác sản xuất hồng hữu cơ.
PV ôngPhan Anh Toản, PGĐ Trung tâm Ứng dụng KHKT và bảo vệ cây trồng vật nuôi huyện Vũ Quang
Trong quá trình triển khai xây dựng HĐND huyện trong 2022 ban hành nghị quyết về chính sách khuyến khích phát triển NN hữu cơ trên địa bàn huyện. Hiện tại bên chỗ tổ chức chứng nhận Vinacontrol của TP Hồ chí minh đã về lấy mẫu sản phẩm và đưa về để phân tích, đánh giá phục vụ cho công tác chứng nhận chính thức, dự kiến trong tháng 10 này sẽ cấp giấy chính thức cho 7 cơ sở này.
Thành công bước đầu của mô hình sản xuất cây ăn quả theo tiêu chuẩn hữu cơ ở huyện Vũ Quang một lần nữa cho thấy, tầm quan trọng của chuỗi liên kết “4 nhà”, bao gồm nhà nước, nhà khoa học, nhà doanh nghiệp và nhà nông trong công cuộc tái cơ cấu nông nghiệp theo hướng ứng dụng công nghệ cao, nông nghiệp tuần hoàn, nông nghiệp sinh thái bền vững. Chỉ khi nào “4 nhà” cùng chung tiếng nói, cách làm thì lúc đó giá trị gia tăng của sản phẩm nông nghiệp sản xuất ra mới đạt hiệu quả tối đa.
PV ông Nguyễn Tuấn Lộc, Giám đốc Trung tâm BVTV vùng khu IV – Cục BVTV
Liên kết 4 nhà sẽ giúp người dân áp dụng được các tiến bộ kỹ thuật mới phục vụ sản xuất nói chung và sản xuất hữu cơ nói riêng. Thứ 3 liên kết 4 nhà sẽ giúp người dân tiếp cận được công nghệ sản xuất hữu cơ. Cái nữa khi sản xuất được hữu cơ nhà nước, doanh nghiệp tạo điều kiện cấp mã số vùng trồng cho người dân, tiến tới cấp chứng chỉ hữu cơ, làm tem mác và giới thiệu quảng bá sản phẩm.
Toàn huyện Vũ Quang hiện đã phát triển được hơn 2.900 ha cây ăn quả có múi. Trong đó, diện tích cam khoảng 2.300 ha. Tiềm năng phát triển các mô hình canh tác theo tiêu chuẩn hữu cơ đang khá dồi dào, tuy nhiên thị trường đầu ra sản phẩm đang phụ thuộc thương lái, chưa có đầu mối thu mua quy mô lớn nên giá trị của cam, bưởi hữu cơ chưa được đánh giá đúng tiềm năng.
Người trồng cây ăn quả ở Vũ Quang mong muốn, chính quyền địa phương tiếp tục thu hút doanh nghiệp liên kết bao tiêu đầu ra ổn định cho người dân để bà con yên tâm duy trì đầu tư thâm canh theo tiêu chuẩn hữu cơ một cách bền vững.