FDP thay đổi phương thức canh tác

Được sự tài trợ của Tổ chức CODESPA (Tây Ban Nha) và tư vấn của Tổ chức IDE Việt Nam, tỉnh Tuyên Quang đã triển khai thực hiện Dự án giúp nông dân khó khăn cải thiện hiệu quả canh tác lúa bền vững thông qua mô hình bón phân viên nén dúi sâu (FDP).

Qua 6 vụ SX (tính từ vụ xuân năm 2011), FDP đã vượt xa quy mô, mục tiêu ban đầu và đang là phương pháp canh tác phổ biến trên địa bàn toàn tỉnh Tuyên Quang.

Những con số ấn tượng

Theo thiết kế ban đầu, việc khuyến khích sử dụng phân viên nén dúi sâu tập trung vào các hộ nghèo với quy mô 50 xã thuộc 3 huyện và có 5.000 hộ tham gia. Sau 2 vụ triển khai, do hiệu quả thiết thực của FDP mang lại, đồng thời thấy được khả năng mở rộng dự án ra các huyện còn lại, UBND tỉnh Tuyên Quang đã đẩy nhanh tiến độ thực hiện dự án phân viên dúi sâu và khảo sát lập Dự án pha II.

Vụ xuân năm 2011, tỉnh Tuyên Quang có 19 xã (thuộc 2 huyện) tham gia sử dụng phân viên nén dúi sâu thì đến vụ mùa năm 2013, số xã đã tăng lên đến 136 xã thuộc 6 huyện. Trong đó, số hộ áp dụng tăng từ 1100 hộ lên 63.000 hộ.

Số hộ nghèo tham gia tăng từ 360 lên 19.000 hộ. Số hộ đồng bào dân tộc thiểu số từ 950 hộ sử dụng tăng lên 30.300 hộ. Tương tự, lượng phân nén 18 tấn được áp dụng cho 80 ha lúa trong vụ xuân 2011 đã tăng lên 2.000 tấn cho 9.000 ha lúa trong vụ mùa 2013.

Sử dụng phân viên nén dúi sâu tiết kiệm chi phí SX, nâng cao năng suất lúa

Từ chỗ không có DNSX và chỉ có 17 cơ sở bán lẻ, đến nay, trên địa bàn tỉnh Tuyên Quang đã có 7 DNSX và 320 điểm bán lẻ sản phẩm phân viên nén dúi sâu phục vụ bà con nông dân trên địa bàn toàn tỉnh.

Xu thế tất yếu

Việc sử dụng phân viên nén dúi sâu thay cho quy trình bón vãi truyền thống đều được cơ quan quản lý cũng như hầu hết bà con nông dân Tuyên Quang hiện nay đánh giá là xu thế tất yếu.

Ông Nguyễn Đại Thành, Giám đốc Trung tâm Khuyến nông tỉnh Tuyên Quang cho biết, tỷ lệ sử dụng phân viên nén dúi sâu đã chiếm 34% diện tích canh tác lúa của Tuyên Quang.

Với thực tế năng suất tăng lên 13 - 17% (tương đương tăng thu nhập lên 240.000 - 260.000 đ/sào) thì sản lượng lúa sử dụng phân viên nén qua 6 vụ đã tăng thêm là 22.000 tấn thóc mang lại lợi nhuận tăng thêm tính cho tổng diện tích lúa sử dụng FDP là 168 tỷ đồng. Trong đó, lợi nhuận tăng thêm bình quân của 1 hộ trồng lúa sử dụng FDP là 1,07 triệu đ/vụ.

Mặt khác, trong suốt thời gian 3 năm thực hiện dự án, qua khảo sát, việc áp dụng FDP đã giúp giảm thiểu khoảng gần 3.000 tấn phân đạm urê thải ra môi trường so với cách bón phân truyền thống.

Là huyện đạt thành tích cao trong việc tuyên truyền thực hiện dự án FDP, vụ mùa 2013, tỷ lệ sử dụng phân viên nén dúi sâu của huyện Hàm Yên đạt 73% diện tích canh tác.

Ông Vũ Bình Luận, Trạm trưởng Trạm Khuyến nông huyện Hàm Yên cho biết, ban đầu dự án gặp không ít khó khăn do sự hoài nghi của nông dân. Nhưng cứ sau mỗi vụ, tỷ lệ sử dụng phân viên nén dúi sâu lại tăng cao. Không có gì khuyến khích và thúc ép người nông dân phải thay đổi phương thức SX bằng câu trả lời của thực tế trên những cánh đồng lúa FDP.

Ông Vũ Văn Sỹ, Phó Chủ tịch UBND xã Yên Phú, huyện Hàm Yên cho biết, FDP đã làm thay đổi nhận thức và cách làm trong giải pháp thâm canh lúa nước của bà con.

Theo đó, việc sử dụng phân viên nén dúi sâu cho cây lúa ngoài lợi ích tăng hiệu quả sử dụng phân bón (hạn chế bay hơi và rửa trôi) còn là giải pháp kỹ thuật khắc phục được việc bón phân thúc muộn, bón không đủ lượng, bón không cân đối (thiếu kali) hiện còn đang phổ biến ở một số nơi.

Từ đó góp phần quan trọng trong việc tăng năng suất lúa trên 10% so với phương pháp bón phân vãi truyền thống, giúp giảm chi phí SX, tăng thu nhập cho người trồng lúa. Đến nay, đồng bào của Yên Phú đã sử dụng phân viên nén dúi sâu đạt tỷ lệ 100% số hộ.