Còn hơn 1 tháng nữa mới hết năm, nhưng đến thời điểm này, XK cao su đã vượt kỷ lục về lượng của cả năm ngoái. Tuy nhiên, giá trị cao su XK lại giảm khá nhiều.
Theo Tổng cục Hải quan, từ ngày 1/1 đến 15/11, nước ta đã XK được 855.596 tấn cao su. Như vậy, XK cao su năm nay đã vượt kỷ lục về lượng cao su XK đã thiết lập trong năm ngoái là 816.366 tấn. Và nhiều khả năng đến hết năm nay, dự kiến có thể đạt khoảng trên 900.000 tấn cao su XK.
Tuy nhiên, khi lượng XK tiếp tục tăng mạnh và xác lập kỷ lục mới, thì giá trị XK cao su lại giảm khá nhiều so với năm ngoái. Cụ thể, đến giữa tháng 11, trong khi lượng cao su XK đã cao hơn tới trên 210.000 tấn so với cùng kỳ năm 2011, thì giá trị XK cao su lại thấp hơn tới trên 280 triệu USD. Nguyên nhân chính không gì khác là giá cao su XK năm nay giảm mạnh so với năm ngoái. Theo Hiệp hội Cao su Việt Nam, trong 10 tháng đầu năm nay, giá cao su XK bình quân chỉ ở mức 2.826 USD/tấn, giảm tới 33,8% so với cùng kỳ 2011.
Giá cao su XK hiện vẫn chưa có dấu hiệu khả quan hơn. Sau một thời gian dài liên tục giảm giá và đứng ở mức thấp (từ tháng 4 đến tháng 9), sang đầu tháng 10, giá cao su XK có tăng lên nhờ ảnh hưởng từ việc 3 quốc gia XK cao su lớn nhất thế giới là Thái Lan, Indonesia và Malaysia bắt đầu kế hoạch cắt giảm XK 300.000 tấn. Ngày 8/10, giá cao su XK qua cửa khẩu Móng Cái - Đông Hưng được chào quanh mức 18.400 - 18.500 NDT/tấn (chưa thuế), tăng 800 NDT/tấn so với trước đó. Đến ngày 10/10, giá cao su qua cửa khẩu này tiếp tục tăng lên 18.800 - 19.000 NDT/tấn. Giá này được duy trì chừng hơn 1 tuần thì lại bắt đầu giảm mạnh, bởi nhu cầu cao su trên thị trường thế giới nhìn chung vẫn còn yếu. Đến đầu tuần này, giá cao su ở cửa khẩu Móng Cái - Đông Hưng chỉ đang được chào quanh mức 17.600 NDT/tấn, giảm tới 1.400 NDT/tấn so với cách đây 1 tháng. Giá cao su SVR XK đi các thị trường theo đường chính ngạch, hiện cũng chỉ đang ở mức trên dưới 60 triệu đ/tấn (trên dưới 3.000 USD/tấn).
Theo một số chuyên gia ngành cao su, giá cao su XK nhiều khả năng sẽ được giữ ổn định quanh mức 3.000 USD/tấn từ nay tới cuối năm. Như vậy, nếu đến hết năm nay, sản lượng cao su XK sẽ đạt theo dự kiến là trên 900 ngàn tấn, thì giá trị cao su XK trong nửa cuối tháng 11 và trong tháng 12 cũng chỉ vào khoảng vài trăm triệu USD. Do đó, chắc chắn giá trị XK cao su của cả năm nay sẽ kém xa so với năm ngoái là trên 3,2 tỷ USD. Một số nguồn tin cho hay, giá trị XK cao su năm nay giỏi lắm chỉ ở mức gần 3 tỷ USD.
Dẫu vậy cũng phải thừa nhận rằng, ngoài việc gia tăng đáng kể lượng cao su XK, công tác XK cao su năm nay cũng có một số chuyển biến khá tích cực. Trước hết, đó là việc giảm bớt sự phụ thuộc vào thị trường Trung Quốc. Nếu như những năm trước đây, thị trường Trung Quốc chiếm tới trên dưới 70% lượng cao su XK của Việt Nam thì tới năm ngoái đã giảm xuống còn trên 61,4% (cao su chính ngạch) và 10 tháng đầu năm nay chỉ còn trên 47,4%. Nếu tính cả lượng cao su XK tiểu ngạch sang Trung Quốc, thì tỷ lệ này cũng chỉ khoảng trên 50%. Thay vào đó, cao su đang được đẩy mạnh sang các thị trường khác như Malaysia, Đức, Đài Loan, Ấn Độ … Nhờ đó, ngành cao su đã giảm bớt được khó khăn do việc Trung Quốc vẫn đang đóng cửa đường biên mậu. Tỷ lệ cao su XK qua đường chính ngạch trong năm nay cũng tăng đáng kể, qua đó giảm bớt được rủi ro cho các DN. Nhiều khả năng trong thời gian tới, với việc đa dạng hóa thị trường XK, gia tăng các sản phẩm chất lượng cao như RSS, CS10 …, ngành cao su sẽ tiếp tục giảm sự phụ thuộc vào thị trường Trung Quốc, giảm thiểu được rủi ro cho dù giá cao su khó mà lên cao được như hồi năm ngoái.