Hơn một thập niên ngành cá tra phát triển nhanh chóng, trở thành một trong những loại cá nuôi có sản lượng hàng đầu thế giới. Nhưng đến nay, nhiều doanh nghiệp đứng trước khó khăn về những thách thức của thị trường.
KHÓ KHĂN THỊ TRƯỜNG MỸ
Đạo luật Nông nghiệp Mỹ được Tổng thống Mỹ ký ngày 7/2/2014, thay cho Luật Trang trại trước đây. Theo đó, các sản phẩm cá tra nhập khẩu của Việt Nam sẽ chịu các yêu cầu pháp lý tương tự như sản phẩm thịt nhập khẩu, tức sẽ có yêu cầu chặt chẽ và nghiêm ngặt hơn về sản xuất, đóng gói và an toàn.
Họ có thể kiểm tra sản phẩm cá tra Việt Nam ngay tại nơi chế biến ở Việt Nam, và kiểm lần nữa khi nhập khẩu vào cảng. Nếu vi phạm, họ có quyền từ chối nhập khẩu mặt hàng này!
Cá tra Việt Nam phải chứng minh tiêu chuẩn an toàn tương đương với sản phẩm của Mỹ. Quá trình này có thể kéo dài hàng năm. Cụ thể, thay vì chỉ kiểm tra 1% sản lượng lô hàng nhập khẩu, sắp tới Mỹ sẽ cho kiểm tra 100%.
Thay vì lấy mẫu ngẫu nhiên để kiểm tra về vi sinh vật và các chất dư lượng, Mỹ sẽ kiểm tra lấy mẫu đến 3 loại theo quy định. Nói nôm na, cá tra Việt Nam nhập khẩu vào Mỹ sẽ bị kiểm tra trên diện rộng và số lượng mẫu cao. Dự kiến, hết năm nay, Đạo luật sẽ được áp dụng.
Giám đốc một doanh nghiệp xuất khẩu cá tra ở ĐBSCL nói rằng, Mỹ rất khắt khe và các DN Việt Nam buộc phải tuân thủ. Hiện nay, thị trường Mỹ vẫn chiếm khoảng 20% kim ngạch xuất khẩu cá tra Việt Nam. Con số khá quan trọng và không DN nào của Việt Nam muốn mất thị trường này.
DỊCH BỆNH ĐÁNG LO
Báo cáo của Hiệp hội Cá tra Việt Nam, dịch bệnh trên cá tra vẫn xuất hiện rải rác từ lúc thả nuôi cho đến cuối vụ, với tỷ lệ hao hụt 10-30%. Năm 2013, toàn vùng có 732 ha cá tra bị nhiễm bệnh, tập trung 3 loại bệnh chủ yếu là gan thận mủ (chiếm 48%), xuất huyết (32%), ký sinh trùng (4%) và phần còn lại là các bệnh khác. Đặc biệt, dịch bệnh thường xảy ra với cá dưới 250 g/con.
Dịch bệnh xảy ra quanh năm và đáng quan tâm là có một số bệnh trước đây rất ít hoặc chưa xuất hiện thì nay lại xuất hiện nhiều như bệnh gan thận mủ, bệnh gạo, trắng da, trắng mang. “Ngoài ra, hiện tượng vi khuẩn gây bệnh kháng một số loại thuốc thông dụng khiến công tác phòng trị bệnh trên cá của hộ nuôi ngày càng khó khăn hơn”, ông Trương Quốc Bảo, một hộ ương, nuôi cá tra thương phẩm tại Cần Thơ, cho biết.
Theo các chuyên gia và người nuôi cá, nguyên nhân là do sự thay đổi các yếu tố môi trường, đặc biệt là nguồn nước. Các nhà khoa học cho biết, môi trường không hề cam tâm gánh chịu sự ô nhiễm nặng nề mà ngành thủy sản trút lên, bởi nó sẽ tác động ngược trở lại cho con tôm, con cá nuôi bằng hàng loạt dịch bệnh. Mỗi khi thủy sản nuôi mắc bệnh, nông dân lại hay sử dụng thuốc kháng sinh điều trị, dẫn đến sản phẩm chứa dư lượng kháng sinh mà nhiều nước nhập khẩu rất dị ứng và tẩy chay. Nay Mỹ đang “đe dọa”!
Trong lúc chờ các biện pháp giải quyết mang tính đột phá của nhà nước để giải quyết vấn đề tổng thể là môi trường, thì chính người nuôi phải tự bảo vệ mình. Đó là lựa chọn các sản phẩm ưu việt, thân thiện với môi trường và cả với cá nuôi. Có vậy, sản phẩm cá tra Việt Nam mới tự tin và đàng hoàng bước vào thị trường Mỹ trong giai đoạn mới! |
Chính áp lực của thị trường trong thời gian qua, cụ thể là nhiều nhà nhập khẩu đòi hỏi phải truy xuất được nguồn gốc sản phẩm khi nhiều lô hàng bị trả về do phát hiện dư lượng kháng sinh chưa khắc phục được, đã làm đau đầu nhiều DN chế biến.
DOANH NGHIỆP CHỦ ĐỘNG
“Cá tra nhiễm bệnh, trước hết là do bị nhiễm khuẩn gây bệnh hoặc bị các loài ký sinh trùng, giáp xác ký sinh và nấm gây hại. Chế độ dinh dưỡng cho cá không cân đối cũng gây ra hội chứng thiếu vitamin, canxi; môi trường vùng nuôi bị ô nhiễm”, kỹ sư Cù Văn Thành, GĐ Marketing Cty TNHH UV Việt Nam, cho biết.
Cty TNHH UV Việt Nam đã có nhiều nỗ lực để đưa ra các sản phẩm chất lượng và dịch vụ hỗ trợ tiện ích khác bước đầu có kết quả tốt đáng tham khảo. Chẳng hạn, Cty UV Việt Nam hợp tác với Đại học Cần Thơ, Đại học Nông Lâm TP.HCM, Đại học Nha Trang thực hiện đề tài nghiên cứu khoa học về dịch bệnh trên cá tra, tôm, cá lóc, cá rô.
Các kết quả nghiên cứu góp phần giải quyết những khó khăn cho người nuôi, đồng thời cũng giúp Cty cải thiện và nâng cao chất lượng sản phẩm, đáp ứng yêu cầu của người tiêu dùng. Đó là các sản phẩm xử lý nước, chữa bệnh cho cá không tạo dư lượng kháng sinh, thuốc tăng cường tiêu hóa và chống các bệnh đường ruột, chế phẩm sinh học an toàn cho cá nuôi.
Không chỉ khẳng định thương hiệu thông qua chất lượng sản phẩm, các kênh phân phối, đại lý phân bổ trên khắp cả nước, Cty UV Việt Nam còn mang đến cho khách hàng những dịch vụ hỗ trợ tiện ích khác. Có thể kể như các bác sỹ thú y, kỹ sư nuôi trồng có trình độ chuyên môn cao, tâm huyết với nghề nhằm mang lại sự an tâm cho người nuôi cá bằng những kỹ năng về chuyên môn cũng như tác phong đạo đức nghề nghiệp.