Để xảy ra vi phạm, lãnh đạo địa phương bị xử lý
Trước đây, sông Hà Thanh, đoạn qua địa bàn xã Canh Vinh (huyện Vân Canh, Bình Định) từng là “điểm nóng” của tình trạng khai thác cát trái phép. Trên đoạn sông này, người dân thường sử dụng máy cày kéo rơ-mooc hoặc xe độ chế lén lút xuống lòng sông lấy cát chở đi bán. Khoảng ba năm gần đây, tình trạng này hầu như đã không còn xảy ra, nhờ chính quyền địa phương siết chặt quản lý và xử lý triệt để các hành vi vi phạm.
“Để ngăn chặn, xử lý dứt điểm tình trạng lén lút khai thác cát trái phép trên sông Hà Thanh, chính quyền xã Canh Vinh đã rào chắn các lối đi tự phát dẫn xuống khu vực bờ sông. Ngoài ra, UBND xã còn lắp đặt camera an ninh để vừa quản lý tình hình an ninh trật tự trên địa bàn, vừa kịp thời phát hiện hành vi khai thác cát lòng sông trái phép, nếu phát hiện được chính quyền xã sẽ xử lý nghiêm khắc”, ông Trần Văn Bài, Chủ tịch UBND xã Canh Vinh, chia sẻ.
Xã Bình Nghi (huyện Tây Sơn, Bình Định) cũng thành lập tổ quản lý tài nguyên khoáng sản do Chủ tịch UBND xã làm tổ trưởng; tổ công tác này thường xuyên tuần tra, kiểm soát, kịp thời ngăn chặn và xử lý hoạt động khai thác cát trái phép trong sông Kôn đoạn qua địa bàn xã.
Thời gian trước, tình trạng khai thác cát trái phép trong các lòng sông đã gây tác động xấu đến môi trường và gây bức xúc trong nhân dân. Ảnh: V.Đ.T.
Theo ông Đỗ Văn Định, Chủ tịch UBND xã Bình Nghi, ngoài việc thường xuyên tuần tra, kiểm soát, chính quyền xã còn mời những người dân có máy cày kéo rơ-mooc và xe độ chế đến làm việc, tuyên truyền và yêu cầu ký cam kết không sử dụng những phương tiện nói trên khai thác, vận chuyển cát trong sông Kôn trái phép. Nhờ đó, chính quyền địa phương đã kiểm soát hiệu quả nguồn tài nguyên cát trong lòng sông, ngăn chặn triệt để tình trạng khai thác trái phép.
Những địa phương ở Bình Định buông lỏng quản lý để xảy ra nạn khai thác trái phép trong lòng sông, lãnh đạo địa phương ấy liền bị xử lý thích đáng. Đơn cử như ngày 5/2 vừa qua, Cơ quan điều tra Công an tỉnh Bình Định đã khởi tố bị can đối với ông Dương Thanh Cường (sinh năm 1984) là Chủ tịch UBND xã Nhơn Phúc (thị xã An Nhơn) về tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” quy định tại Điểm d, Khoản 1, Điều 360 Bộ luật Hình sự, liên quan đến hành vi thiếu trách nhiệm để các đối tượng khai thác cát trái phép trên sông Kôn đoạn ngang qua địa bàn xã Nhơn Phúc.
Theo kết quả điều tra, với cương vị là Chủ tịch UBND xã Nhơn Phúc, ông Dương Thanh Cường đã buông lỏng quản lý, thiếu trách nhiệm trong việc thực hiện nhiệm vụ trong việc kiểm tra, xử lý các vụ việc khai thác tài nguyên, khoáng sản trái phép trên địa bàn; dẫn đến một số đối tượng có hành vi khai thác cát trái phép trên địa bàn xã Nhơn Phúc trong thời gian dài, với số lượng hàng nghìn khối cát trị giá hàng trăm triệu đồng, gây tác động xấu đến môi trường và gây bức xúc trong nhân dân địa phương.
“Siết” quản lý
Huyện Tuy Phước là địa phương “mạnh tay” với hành vi khai thác cát trái phép trong sông. UBND huyện này đã chỉ đạo các xã, thị trấn tăng cường tuyên truyền, phổ biến pháp luật về bảo vệ tài nguyên khoáng sản; vận động người dân không tiếp tay và kịp thời tố giác khi phát hiện hành vi khai thác trái phép cát tại khu vực bãi bồi ven sông.
Ngoài ra, lực lượng chuyên ngành và liên ngành các cấp xã, huyện ở Tuy Phước thường xuyên tuần tra, kiểm soát để kịp thời phát hiện, ngăn chặn và xử lý các hoạt động khai thác, vận chuyển cát trái phép. Trong năm 2024, tổ công tác liên ngành của huyện Tuy Phước đã phối hợp với lực lượng công an kiểm tra, phát hiện và xử lý 2 trường hợp khai thác cát lòng sông trái phép tại xã Phước Thành và Phước Nghĩa.
Thời gian qua, công tác quản lý, bảo vệ khoáng sản trên địa bàn Bình Định được các địa phương thực hiện chặt chẽ, hiệu quả. Ảnh: V.Đ.T.
Bà Nguyễn Thị Bích Phượng, Trưởng Phòng Nông nghiệp và Môi trường huyện Tuy Phước, cho hay: “Chủ tịch UBND các xã, thị trấn chịu trách nhiệm chính trong công tác bảo vệ khoáng sản chưa khai thác, đồng thời chịu trách nhiệm trước pháp luật nếu để xảy ra tình trạng khai thác khoáng sản trái phép trên địa bàn. Nhờ các địa phương siết chặt quản lý, nên từ đầu năm 2025 đến nay, trên địa bàn không xảy ra nạn khai thác cát trái phép trong sông”.
Ông Võ Duy Tín, Trưởng phòng Nông nghiệp và Môi trường huyện Hoài Ân, cho biết: “Ngành chức năng huyện Hoài Ân thường xuyên phối hợp với các ngành liên quan và UBND các xã, thị trấn tổ chức kiểm tra, giám sát hoạt động khai thác cát lòng sông của các doanh nghiệp đã được cấp phép. Đồng thời, tham mưu UBND huyện chỉ đạo chính quyền cấp xã tập trung quản lý, bảo vệ hiệu quả khoáng sản chưa khai thác trên địa bàn”.
“Thời gian qua, công tác quản lý, bảo vệ khoáng sản chưa khai thác trên địa bàn Bình Định được các địa phương thực hiện chặt chẽ, hiệu quả. Chính quyền địa phương, nhất là cấp cơ sở đã không còn buông lỏng công tác bảo vệ, quản lý khoáng sản chưa khai thác; kịp thời phát hiện và xử lý các vi phạm trong khai thác cát trái phép”, ông Trần Đình Chương, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Bình Định, cho hay.
