Bình Thuận lên tiếng vụ hồ Biển Lạc

Hồ Biển Lạc không phải là hồ thủy lợi

UBND tỉnh Bình Thuận vừa phát đi thông báo thông tin về hồ Biển Lạc, thuộc xã Gia An, huyện Tánh Linh, tỉnh Bình Thuận. Đây là động thái nhằm cung cấp đầy đủ thông tin liên quan, khi có ý kiến cho rằng hồ Biển Lạc là hồ thủy lợi bị bỏ hoang trên vùng đất khát.

Theo UBND tỉnh Bình Thuận, hồ Biển Lạc là hồ tự nhiên có từ lâu đời, nối với sông La Ngà qua suối Loăng Quăng. Vào mùa khô, nước từ hồ Biển Lạc chảy ra sông La Ngà. Ngược lại, vào mùa mưa nước sông La Ngà dâng cao chảy vào hồ Biển Lạc.

Hồ Biển lạc có diện tích lưu vực khoảng 205 km2, vào mùa khô diện tích ngập ứng với mực nước thấp nhất khoảng 436 ha, còn mùa mưa ngập với diện tích khoảng 1.659 ha ứng với cao trình mực nước lũ lớn nhất +113.79 m. Hồ này rộng nhưng không sâu, có vùng bán ngập lớn khoảng trên 1.000 ha.

Người dân 2 huyện Đức Linh, Tánh Linh sử dụng vùng bán ngập để canh tác sản xuất nông nghiệp, chủ yếu là lúa trong mùa khô; đồng thời sử dụng khu vực lòng hồ để nuôi trồng, khai thác thủy sản.

Các hoạt động này là nguồn thu nhập chính của người dân xã Gia An sinh sống từ lâu đời. Hàng năm, hoạt động khai thác, nuôi trồng thủy sản được UBND xã Gia An tổ chức đấu thầu để nuôi trồng, khai thác, đánh bắt thủy sản. Đến mùa khô, khi nước rút, các khu vực bán ngập được người dân be bờ, sản xuất nông nghiệp với diện tích khoảng trên 500 ha.

Trước đây, trong vùng bán ngập có quy hoạch diện tích khoảng 230 ha khai thác đất sét sản xuất gạch ngói, cát xây dựng. Từ năm 1983, người dân đã bắt đầu khai thác sét phục vụ cho việc sản xuất gạch ngói thủ công.

Từ năm 1990 đến nay khu vực này tiếp tục được cấp phép khai thác sét cho 36 tổ chức, cá nhân, hợp tác xã nhằm phục vụ cho các cơ sở sản xuất gạch ngói tại huyện Tánh Linh và Đức Linh. Mặt khác, trước đây trong lòng hồ có xảy ra tình trạng khai thác khoáng sản trái phép. Để xử lý tình trạng này, tháng 8/2023 UBND huyện Tánh Linh và Đức Linh đã triển khai xử lý, di chuyển các phương tiện khai thác cát, không cho phép neo đậu trong lòng hồ Biển Lạc.

Sau 2025 sẽ đầu tư hồ thuỷ lợi Biển Lạc

Về công trình đã được đầu tư tại khu vực hồ Biển Lạc, UBND tỉnh Bình Thuận cho rằng, đó là cầu giao thông kết hợp cống điều tiết lũ trên tuyến đường ĐT.720, huyện Tánh Linh, với nhiệm vụ chính là đảm bảo giao thông và điều tiết lũ, theo hướng ngăn lũ từ sông La Ngà tràn vào khi mực nước sông dâng cao.

Công trình này có tổng vốn đầu tư hơn 10 tỷ đồng, đã được đầu tư xây dựng hoàn thành vào năm 2004. Từ khi công trình hoàn thành đưa vào sử dụng đến nay đã phát huy tốt hiệu quả đầu tư.

Về định hướng đầu tư hồ thủy lợi Biển Lạc, Thường trực Tỉnh ủy Bình Thuận đã chỉ đạo Huyện ủy Tánh Linh và Huyện ủy Đức Linh phối hợp tổ chức khảo sát, đánh giá tổng thể, thống nhất, sau đó đề xuất Ban Thường vụ Tỉnh ủy cho chủ trương, định hướng quy hoạch, phát triển khu vực hồ Biển Lạc trong quý IV/2023.

Bên cạnh đó, UBND tỉnh Bình Thuận đã giao Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở NN-PTNT phối hợp cùng UBND các huyện Tánh Linh và Đức Linh rà soát diện tích đất trong lòng hồ, từ đó đề xuất phương án tích nước, báo cáo UBND tỉnh.

Theo UBND tỉnh Bình Thuận, dự kiến giai đoạn sau 2025 sẽ triển khai công tác giải phóng mặt bằng và đầu tư hồ thuỷ lợi Biển Lạc, cùng các công trình kênh chuyển nước để cung cấp nước cho thị xã La Gi và huyện Hàm Tân phù hợp với quy hoạch phát triển thuỷ lợi khu vực phía Nam của tỉnh. Tuy nhiên, hồ thuỷ lợi Biển Lạc khó có thể cung cấp nước cho khu vực phía Bắc huyện Hàm Thuận Nam vì khoảng cách xa hơn 70 km.

Hơn nữa, vướng nhiều công trình hạ tầng, không phù hợp về cao độ và trữ lượng nước của hồ chỉ đủ cung cấp cho huyện Hàm Tân và thị xã La Gi. Trường hợp áp dụng các giải pháp công nghệ như công trình trung chuyển, bơm tăng áp thì kinh phí đầu tư rất lớn.