Theo Bộ NN-PTNT, đến nay, châu chấu tre lưng vàng đã gây hại chủ yếu tại 8 tỉnh (Sơn La, Điện Biên, Bắc Kạn, Cao Bằng, Lạng Sơn, Phú Thọ, Quảng Ninh và Thanh Hóa).
Diện tích nhiễm châu chấu tre lưng vàng gây hại từ đầu năm 2020 đến nay là 277 ha (thấp hơn 566,3 ha so với cùng kỳ năm trước), chủ yếu trên tre luồng và một phần nhỏ diện tích cây nông nghiệp (ngô).
Thời gian từ tháng 6 đến tháng 7, châu chấu tre lưng vàng có hiện tượng di trú từ Trung Quốc, Lào vào Việt Nam. Cụ thể đầu tháng 6/2020, châu chấu tre lưng vàng di trú từ Lào sang địa bàn tỉnh Thanh Hóa; từ ngày 20/7/2020 di trú từ Trung Quốc sang Điện Biên, diện tích nhiễm khoảng 60 ha nhưng kể từ ngày 23/7/2020 đến nay không còn châu chấu do chúng lại bay trở lại Trung Quốc.
Cán bộ ngành Bảo vệ thực vật kiểm tra, giám sát châu chấu tre lưng vàng. Ảnh: TL
Thời gian qua, Bộ NN-PTNT đã chỉ đạo Cục Bảo vệ thực vật (BVTV) cùng với các địa phương thường xuyên nắm chắc tình hình phát sinh gây hại của loài châu chấu để có biện pháp phòng trừ kịp thời.
Trong thời gian qua, hầu hết các địa phương đã chủ động công tác điều tra phát hiện và phòng trừ hiệu quả, không để gây hại trên diện rộng; nhất là các địa phương giáp biên giới tiếp tục phối hợp với các cơ quan chức năng của Trung Quốc, Lào để nắm bắt thông tin và hợp tác trong việc phối hợp phòng trừ châu chấu tre lưng vàng, lưu ý cập nhật vấn đề di trú của các đàn châu chấu qua lại hai bên để có biện pháp phòng chống kịp thời.
Thời gian tới, Bộ NN-PTNT sẽ tiếp tục chỉ đạo các cơ quan, đơn vị thuộc Bộ và các địa phương chủ động kiểm tra, phát hiện và phòng chống kịp thời, hiệu quả đối với loài châu chấu này.
Đối với châu chấu sa mạc, thời gian qua, Bộ NN-PTNT đã tiếp tục hợp tác, trao đổi thông tin với Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên hiệp quốc (FAO) và Trung Quốc để theo dõi tình hình châu chấu sa mạc trên thế giới.
Theo đó đến nay, châu chấu sa mạc vẫn phát sinh, gây hại ở các nước khu vực Đông Phi (Kenya, Ethiopia, Somalia,…); bán đảo Ả Rập (Arab Saudi, Yemen, Oman,…); Tây Á (Ấn Độ, Pakistan, Iran,…) và đang có xu hướng giảm mật độ vì chúng quay về nơi sinh sản hàng năm.
Mặc dù diện tích châu chấu sa mạc gây hại ở các nước nói trên hiện lên tới gần 400.000 ha cây trồng nông lâm nghiệp và đồng cỏ. Tuy nhiên, Bộ NN-PTNT khẳng định cho đến nay, châu chấu sa mạc chưa xâm nhập vào lãnh thổ Việt Nam.
Nhằm chuẩn bị sẵn sàng công tác phòng chống châu chấu sa mạc, ngay sau khi có chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ NN-PTNT đã phối hợp với Bộ Quốc phòng, Bộ Khoa học - Công nghệ thực hiện ngay một số nội dung.
Cụ thể, Bộ NN-PTNT đã giao Cục BVTV làm việc với Cục Cứu hộ - Cứu nạn (đơn vị được Bộ Quốc phòng chỉ định) phối hợp xây dựng phương án giám sát, phòng chống châu chấu sa mạc.
Vừa qua, Bộ NN-PTNT đã tiếp tục giao Cục BVTV làm việc để Cục Cứu hộ - Cứu nạn nắm rõ đặc điểm hình thái, sinh học và tập tính cơ bản của châu chấu sa mạc, phối hợp xây dựng phương án thử nghiệm máy bay phun thuốc BVTV (3 máy bay có người lái và nhiều máy bay không người lái), phương án diễn tập phun trừ châu chấu.
Bộ NN-PTNT cũng đã làm việc với Bộ Khoa học - Công nghệ đề xuất nhiệm vụ khẩn cấp quốc gia nghiên cứu biện pháp giám sát và phòng trừ châu chấu sa mạc. Hiện nay, đề xuất này đang được lãnh đạo Bộ Khoa học - Công nghệ xem xét trước khi phê duyệt. Nội dung tập trung nghiên cứu công nghệ giải đoán ảnh viễn thám, ảnh vệ tinh, khí tượng toàn cầu để xác định các đàn châu chấu ở Châu Phi, Tây Á nhằm giám sát sự di chuyển của chúng và dự báo, cảnh báo trước khi xâm nhập Việt Nam.
Bên cạnh đó, nghiên cứu các biện pháp phòng trừ châu chấu tại Việt Nam (sử dụng châu chấu tre lưng vàng thay thế) và phát triển phần mềm giám sát châu chấu trên toàn quốc cùng như tập huấn, hướng dẫn sử dụng phần mềm và biện pháp phòng trừ châu chấu giúp chủ động ứng phó ngay nếu châu chấu sa mạc xâm nhập vào lãnh thổ Việt Nam.
