Cán bộ tham nhũng bị xét xử, đã quá quen thuộc với đời sống cộng đồng nhiều năm qua. Hình ảnh cán bộ tham nhũng đứng trước tòa án có nhiều sắc thái khác nhau, có kẻ mỉm cười gian trá và có kẻ lẩy Kiều ngớ ngẩn. Cho nên, cựu Cục trưởng Cục Thanh tra giám sát Ngân hàng Nhà nước Đỗ Thị Nhàn cứ cúi mặt suốt mấy ngày diễn ra phiên tòa đại án Vạn Thịnh Phát, thực sự để lại nhiều ấn tượng cho giới quan sát.
Không khó để có suy đoán hợp lý. Bị cáo Đỗ Thị Nhàn cúi mặt để tránh ống kính báo chí. Bị cáo Đỗ Thị Nhàn cúi mặt vì không muốn những người thân chứng kiến diện mạo thảm hại của mình. Bị cáo cúi mặt vì xấu hổ do hành vi phạm tội mà bản thân đã thực hiện.
Phụ nữ phấn đấu có được cái ghế cục trưởng, không đơn giản. Năm nay 58 tuổi, lẽ ra bị cáo Đỗ Thị Nhàn đã có thể bước vào giai đoạn nghỉ hưu thanh thản bên gia đình, nếu không dính vào đại án Vạn Thịnh Phát.
Với vai trò trưởng đoàn thanh tra, Đỗ Thị Nhàn nhanh chóng nhận thấy đầy đủ thực trạng tài chính tồi tệ và sai phạm tín dụng nghiêm trọng của Ngân hàng SCB. Thay vì làm đúng bổn phận, Đỗ Thị Nhàn đã chọn con đường khác. Tháng 10/2017, Đỗ Thị Nhàn gặp riêng Trương Mỹ Lan để nói dài nói ngắn những ngôn từ có chủ ý và hứa hẹn giúp đỡ nữ đại gia luồn lách qua nguy nan.
Tháng 3/2018, Đỗ Thị Nhàn nhận 200 nghìn USD của Trương Mỹ Lan, ngay tại trụ sở cơ quan Thanh tra giám sát Ngân hàng Nhà nước. Tiếp theo, nhân viên dưới quyền Trương Mỹ Lan gọi điện xin gửi “thùng trái cây”, và Đỗ Thị Nhàn hướng dẫn chuyển đến nhà riêng tại phường Trung Hòa, quận Cầu Giấy, Hà Nội. Tổng cộng, 4 lần nhận quà, gồm 200 nghìn USD tiền tươi và 3 “thùng trái cây”, Đỗ Thị Nhàn có được 5,2 triệu USD để ban hành văn bản gian dối hòng có lợi cho Trương Mỹ Lan và đồng bọn.
Nhờ sự che đậy của Đỗ Thị Nhàn mà sự yếu kém nghiêm trọng của Ngân hàng SCB không được thông tin đầy đủ để đưa vào diện kiểm soát đặc biệt, từ đó tạo điều kiện cho nữ đại gia Trương Mỹ Lan chiếm đoạt thêm số tiền khủng khiếp gây rúng động nền kinh tế.
Sau khi bị khởi tố và tạm giam để điều tra, bị cáo Đỗ Thị Nhàn đã nộp lại 4,8 triệu USD và 10 tỷ đồng để khắc phục hậu quả. Thiện chí này và hình ảnh cúi mặt của bị cáo Đỗ Thị Nhàn ở phiên tòa chứng tỏ cựu cục trưởng một thời uy quyền đã biết ăn năn. Biết xấu hổ trước người khác là một cảm xúc tốt, nhưng biết xấu hổ trước chính mình còn là một cảm xúc tốt hơn.
Bị cáo Đỗ Thị Nhàn đang giữ kỷ lục về số tiền nhận hối lộ trong những cán bộ tham nhũng phơi lộ dưới ánh sáng công lý. Hình ảnh bị cáo Đỗ Thị Nhàn cảnh tỉnh bao nhiêu cán bộ khác phải biết xấu hổ mà tránh xa tham nhũng. Biết xấu hổ trước phiên tòa là sự xấu hổ muộn màng, mà cán bộ phải biết xấu hổ trước mỗi thái độ, trước mỗi động cơ gây hại cho nghề nghiệp và cho xã hội.