Chuyện tình khó quên của tác giả ca khúc ‘Tình lỡ’

Chuyện tình khó quên của nhạc sĩ Thanh Bình gắn liền với ca khúc “Tình lỡ” mà ông viết cho một mối duyên bẽ bàng. Đầu thập niên 50 của thế kỷ trước, khi mưu sinh tại Hà Nội, nhạc sĩ Thanh Bình quen biết một người đẹp đất Thăng Long tên Hằng. Dù chưa thề nguyền đính ước hoặc thề non hẹn biển, nhưng họ đã dành cho nhau trái tim nồng nàn thanh xuân.

Năm 1954, nhạc sĩ Thanh Bình di cư vào Nam. Chuyến tàu khởi hành ở cảng Hải Phòng rít lên một hồi còi dài rời bến như lạnh lùng cắt đứt tơ vương đôi lứa. Chuyến tàu rẽ sóng, chàng trai trên boong ngậm ngùi nhìn cô gái đứng trông theo cứ mờ dần như một chấm nhỏ trong hoàng hôn tím ngát.

Lầm lũi trên đất mới vẫn không nguôi nhớ về người xưa phương Bắc, nhưng giữa năm 1956, nhạc sĩ Thanh Bình nghe tin cô Hằng đã được bố mẹ gả vào một gia đình môn đăng hộ đối. Nghẹn ngào, ông viết ca khúc “Tình lỡ” tiếc nuối chuyện tình khó quên: “Thôi rồi, còn chi đâu em ơi! Có còn lại chăng dư âm thôi/ Trong cơn thương đau men đắng môi/ Yêu rồi tình yêu sao chua cay/ Men nào bằng men thương đau đây/ Hỡi người bỏ ta trong mưa bay”.

Ca khúc “Tình lỡ” được Nhà xuất bản Tinh Hoa Miền Nam ấn hành. Và bức ảnh chân dung tác giả in kèm, đã hé lộ cho công chúng thấy được hình ảnh một nhạc sĩ Thanh Bình rất điển trai. Tuy nhiên, nhạc sĩ Thanh Bình vẫn đi dạy tiếng Anh và tiếng Pháp để mưu sinh, chứ không nhập cuộc giới sáng tác chuyên nghiệp. Rất nhiều người yêu ca khúc của nhạc sĩ Thanh Bình nhưng không hề gặp ông trong bất kỳ chương trình biểu diễn hoặc sự kiện giao lưu nào.

Năm 1970, khi thực hiện tác phẩm điện ảnh “Nàng” với cặp tài tử lừng danh Thẩm Thuý Hằng và Trần Quang, đạo diễn Lê Mộng Hoàng đã lấy ca khúc “Tình lỡ” làm bài hát chính cho bộ phim. Ngoài giải vàng dành được tại Liên hoan phim Á Châu ở Đài Loan, bộ phim “Nàng” còn tạo ra cơn sốt ca khúc “Tình lỡ” qua tiếng hát Khánh Ly: “Ơi người vì ta qua phong ba/ Có còn gì sâu trong tâm tư/ Mắt lệ mờ hoen dư âm xưa”.

Cơ duyên ca khúc “Tình lỡ” lan toả theo bộ phim “Nàng” không thể đẩy nhạc sĩ Thanh Bình vào hàng ngũ những người viết nhạc thượng thặng, bởi lẽ tự ông rút khỏi chốn danh vọng. Sự chới với trong chuyện tình khó quên với người đẹp đất Thăng Long để lại cho ông vết thương quá lớn. Những kỷ niệm với cô Hằng cùng mùa thu vàng xa xăm thôi thúc ông viết thêm ca khúc “Tiếc một người” rồi buông bỏ cây đàn dạt dào giai điệu: “Nghe như mùi hương xưa từ quá khứ đưa về/ Lâng lâng hồn bay đi, lùi về xa dĩ vãng/ Hay người xưa trong nắng thấy thu vàng mênh mông/ Chuyến đò qua sông vắng mây mù trong mắt trong/ Bao nhiêu thời gian trôi, đường nét đã phai mờ/ Ôi bóng hình xa xưa chỉ còn trong quá khứ/ Lâu rồi nhưng vẫn nhớ, vẫn rong hồn bơ vơ/ Cánh hồng bay theo gió, chết đi còn tương tư”.

Nhạc sĩ Thanh Bình sinh năm 1932, tên thật Nguyễn Ngọc Minh, quê quán ở Bắc Ninh. Sớm mồ côi cha mẹ, nên ông phải phiêu dạt nhiều nơi, từ Thanh Hoá, Nam Định đến Thái Bình, Hưng Yên…Tuổi 20, Nguyễn Ngọc Minh bắt đầu viết lách với bút danh Thanh Bình. Ngoài hai tiểu thuyết mang yếu tố tự truyện là “Gió dập mưa vùi” và “Mình còn trẻ lắm”, Thanh Bình còn cộng tác với các tờ báo Liên Hiệp, Tin Sớm, Bình Minh…

Năm 1973, nhạc sĩ Thanh Bình cưới vợ và chọn lựa cuộc sống như một người dân vô danh lầm lũi chốn đô hội. Vợ chồng nhạc sĩ Thanh Bình mở một quán cơm bình dân ở trung tâm Sài Gòn và có được cô con gái đặt tên là Mộng Ngọc. Đáng tiếc, cái hạnh phúc bình dị cũng không tồn tại được bao lâu. Hôn nhân nhanh chóng đổ vỡ, nhạc sĩ Thanh Bình chấp nhận gà trống nuôi con.

Sau năm 1975, dường như không còn ai nhớ đến nhạc sĩ Thanh Bình nữa. Ông cứ chuồi dần vào cõi khốn cùng, vì những tai ương liên tục bủa vây thân phận một người cha tội nghiệp. Cô con gái Mộng Ngọc được ông chăm bẵm khi lớn lơn rất xinh đẹp, nhưng lại gian truân. Một lần theo chồng buôn bán, Mộng Ngọc vướng nợ nần và tù tội.

Nhạc sĩ Thanh Bình viết rất ít. Gia tài âm nhạc của ông chỉ khoảng 10 ca khúc. Sinh thời, ông sống lặng lẽ, không đánh đu với giới nghệ sĩ và cũng không có ý định mưu cầu bất kỳ lợi ích gì từ nghệ thuật. 82 năm chìm nổi trên dương gian, nhạc sĩ Thanh Bình chỉ có một đêm nhạc duy nhất do ca sĩ Ánh Tuyết đứng ra tổ chức vào đầu năm 2014, trước khi ông qua đời không lâu.

Bao nhiêu năm lầm lũi trong bóng tối, trong đêm nhạc ấy, nhạc sĩ Thanh Bình run run bước lên sàn diễn tràn ngập ánh sáng để có đôi lời với người hâm mộ: “Tôi rất hân hạnh và cảm động khi biết mọi người còn nhớ đến tôi và thực hiện đêm nhạc cho tôi. Lâu lắm rồi tôi mới được nghe những bản nhạc của mình được hát trên sân khấu”. Đêm nhạc ấy khiến ca sĩ tham gia trình diễn lẫn khán giả theo dõi đều xúc động, vì họ được tri ân một nhạc sĩ tài hoa luôn giấu mình để gánh chịu những lận đận trớ trêu.

Số tiền quyên góp từ đêm nhạc duy nhất trong sự nghiệp nhạc sĩ Thanh Bình không thể an ủi những ngày cuối đời cô độc và gieo neo của ông.  Nhạc sĩ Thanh Bình ra đi ngày 23/5/2014, không có vợ con bên cạnh, chỉ có những ca khúc do ông viết thay lời đưa tiễn ông, nhất là bài hát “Tình lỡ” mang đầy dấu vết kỷ niệm: “Con đường mình đi sao chông gai/ Bước vào đời nhau bao lâu nay/ Em ơi, em ơi! Sao đắng cay/ Thôi đành vùi sâu tâm tư thôi/ Hết rồi còn chi đâu em ơi/ Hết rồi còn chi đâu em ơi...”.

Sau khi nhạc sĩ Thanh Bình giã biệt dương gian, cô cọn gái Mộng Ngọc được trở về cuộc sống tự do và nhận lại hai sổ tiết kiệm này trị giá 255 triệu đồng do những người hảo tâm gửi tặng cha mình. Mộng Ngọc xúc động trước món quà thừa kế không lớn lắm, nhưng gói ghém tất cả hạnh phúc một đời thân phụ gieo neo.

Bây giờ nhạc sĩ Thanh Bình đã vắng bóng 10 năm. Thành bại hay sướng khổ của đời ông, dẫu ngậm ngùi nhìn lại, cũng đã an bài một số kiếp long đong. Chỉ còn ca khúc “Tình lỡ” tiếp tục được các ca sĩ Ngọc Lan, Lệ Quyên, Thanh Hà, Đàm Vĩnh Hưng… cất cao giọng ca, như gửi gắm dùm chân tình của nhạc sĩ Thanh Bình một niềm yêu ám ảnh và buồn thương “phương trời mình đi xa thêm xa, nghe vàng mùa thu sau lưng ta”.

Chuyên mục “Chuyện tình khó quên” giới thiệu câu chuyện “Nhạc sĩ Thanh Bình ơi người vì ta qua phong ba” lúc 20h ngày 21/9 trên Nông nghiệp Radio.