Trong những ngày gần đây, tình hình xâm nhập mặn ở tỉnh Bến Tre đang tăng dần. Để ngăn nước mặn, tích trữ nước ngọt cho nông dân một số xã của huyện Châu Thành, cống Bến Rớ tọa lạc trên địa bàn xã Tiên Long (thượng nguồn sông Ba Lai) đã được vận hành.
Tuy nhiên, nhiều hộ trồng sầu riêng ở xã Tiên Long và xã Tân Phú tỏ ra lo lắng khi công trình cống ngăn mặn này đã xảy ra sự cố rò rỉ nước mặn từ ngoài vào bên trong dù mới được nhà thầu bàn giao cho đơn vị vận hành chưa lâu.
Ngày 11/3, trao đổi với Báo Nông nghiệp Việt Nam, đại diện Ban Quản lý dự án Đầu tư và Xây dựng thủy lợi 9 (Bộ NN-PTNT) - chủ đầu tư dự án này cho biết, nguyên nhân cống Bến Rớ bị rò rỉ là do ron cao su cống bị lệch, Ban đã yêu cầu nhà thầu thi công điều chỉnh, nhanh chóng khắc phục.
“Phía dưới đáy anh em đã xử lý rồi, còn một ít ở thành mang cống đang tiến hành khắc phục”, đại diện Ban 9 cho biết, công trình này đang trong giai đoạn bảo hành của nhà thầu.
Theo ông Bùi Trung Chỉnh, Chủ tịch UBND xã Tiên Long, huyện Châu Thành, tỉnh Bến Tre, khoảng hơn 10 ngày qua cống Bến Rớ đã vận hành đóng cửa cống ngăn mặn. Tuy nhiên, có hiện tượng bị rò rỉ nước mặn từ bên ngoài vào làm ảnh hưởng nguồn nước ngọt tưới cây của người dân sống cạnh khu vực cống.
Cũng theo ông Chỉnh, xã Tiên Long có khoảng 600ha trồng sầu riêng. Hiện nay, một số đoạn sông trên địa bàn xã đã bị nhiễm mặn, không thể sử dụng tưới cho cây sầu riêng.
“Bà con đang sử dụng nước dự trữ trong mương, rạch để tưới tiêu. Ngoài ra, chính quyền địa phương cũng thường xuyên đo độ mặn trên các sông chính để cảnh báo cho bà con đừng lấy nước ngoài sông vô tưới, khi nào nguồn nước đảm bảo mới tưới được”, ông Chỉnh nói.
Ông Trần Văn Phát, người dân ở ấp Tiên Hưng có 2,5 công vườn sầu riêng cạnh khu vực cống Bến Rớ cho hay, mấy ngày nay do cống bị rò rỉ nước mặn nên nguồn nước gần khu vực cống không thể sử dụng tưới cho sầu riêng được nữa.
Ông cũng cho biết, vườn sầu riêng đang giai đoạn ra bông, xổ nhụy nhưng nguồn nước tưới bên trong sông Ba Lai cạnh cống Bến Rớ đã bị nhiễm mặn lên đến gần 0,4g/l, không thể tưới cho sầu riêng.
“Vài ngày tới nếu không có nước tưới thì vườn sầu riêng của tôi có nguy cơ sẽ bị cháy lá và thiệt hại”, ông Phát lo lắng.
Hiện nay, nhiều hộ dân trồng sầu riêng ở xã Tiên Long và Tân Phú của huyện Châu Thành thường xuyên đến cống Bến Rớ để theo dõi tình hình nước mặn bị rò rỉ cũng như công tác khắc phục sự cố của đơn vị thi công.
“Khoảng 10 ngày nay, đây là lần thứ 5, tôi ra cống thấy vẫn còn bị rỉ nước mặn vào trong, tôi lo nếu không sớm khắc phục hiện tượng rò rỉ này thì lâu ngày nước mặn sẽ hòa lẫn nước ngọt, lấn sâu hơn vào trong”, một hộ dân có 5.000m2 sầu riêng đang thời kỳ mang trái ở xã Tân Phú cách cống Bến Rớ 5km cho biết.
Cống ngăn mặn Bến Rớ là một trong tám cống thuộc dự án Quản lý nước Bến Tre sử dụng vốn vay Nhật Bản (JICA- 3), do Liên danh nhà thầu Công ty Cổ phần Hassyu Việt Nam – Công ty TNHH MTV Trần Trân – Công ty Cổ phần Đầu tư DTC thi công.
Công trình vừa được xây dựng hoàn thành, đi vào vận hành ngăn mặn, trữ ngọt thượng nguồn sông Ba Lai bảo vệ hàng chục ngàn ha vùng trồng sầu riêng, chôm chôm… của người dân thuộc các xã thượng nguồn sông Ba Lai của huyện Châu Thành.
Người dân hùn tiền bơm nước ngọt “cứu” sầu riêng
Tranh thủ nguồn nước bên trong sông Ba Lai cách xa cống Bến Rớ khoảng hơn 1km nguồn nước chưa bị nhiễm mặn, hơn 10 ngày nay nhiều hộ dân ở ấp Tiên Hưng, xã Tiên Long cùng đóng góp chi phí để liên tục bơm nước ngọt vào hai con rạch Bào Sen và Rạch Bần phục vụ nguồn nước tưới cho khoảng 50ha sầu riêng của gần 100 hộ dân trong ấp. Ông Lê Văn Toán, Trưởng ấp Tiên Hưng cho biết, hiện nay vùng trồng sầu riêng trong ấp không còn nguồn nước ngọt nào ngoài nguồn nước trên sông Ba Lai bên trong cống Bến Rớ, do đó người dân canh bơm liên tục cả ngày lẫn đêm mới đủ nước tưới.