Công ty Quan Minh đang hoàn tất những công đoạn cuối cùng liên quan đến đầu tư hạ tầng kỹ thuật dự án Khu đô thị Ocean Park Vân Đồn tại bãi biển Hòn Cặp Xe, xã Hạ Long, huyện Vân Đồn, Quảng Ninh và cam kết hoàn thành trước ngày 31/12/2021. Ảnh: Minh Phúc.
MB Bank cơ cấu nợ kiểu… tạo “lý lịch đen” cho doanh nghiệp?
Để hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn cho các doanh nghiệp bị tác động tiêu cực từ dịch Covid-19, ngày 13/3/2020, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã ban hành thông tư 01/2020/TT-NHNN quy định về việc các tổ chức tín dụng và chi nhánh ngân hàng nước ngoài cơ cấu lại thời hạn trả nợ, miễn, giảm lãi, giữ nguyên nhóm nợ nhằm hỗ trợ khách hàng chịu ảnh hưởng của dịch Covid-19.
Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Lê Minh Hưng khi ấy cũng đã khẳng định rằng: “Thông tư 01 quy định cơ cấu lại thời hạn trả nợ và giữ nguyên nhóm nợ cho khách hàng mà không giới hạn ngành nghề, loại hình. Tất cả các tổ chức, cá nhân, hộ gia đình đều có thể là đối tượng được áp dụng Thông tư 01; không phụ thuộc vào quy mô doanh nghiệp, loại hình doanh nghiệp”.
Ông Hoàng Văn Cường - Giám đốc Công ty TNHH Quan Minh chia sẻ: “Những chính sách nhân văn của Nhà nước nhằm hỗ trợ các doanh nghiệp gặp khó trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19 khiến chúng tôi thực sự cảm kích. Giống như một người không may sẩy chân bị đuối nước có người thả phao cứu sinh”, ông Cường chia sẻ.
Trước đó, ngày 20/2/2020, Công ty Quan Minh đã có văn bản số 22 gửi MB Bank - Chi nhánh Hoàng Quốc Việt về việc đề nghị cơ cấu lại nguồn vốn và gia hạn thời hạn trả nợ gốc. Công ty Quan Minh dự kiến sẽ hoàn thiện pháp lý dự án chậm nhất trong năm 2020, sau đó tiến hành thi công hoàn thiện hạ tầng dự án với thời gian từ 5-8 tháng.
Như vậy, đến Quý III/2021 dự án Khu đô thị Ocean Park sẽ đủ điều kiện tiến hành mở bán theo đúng quy định của pháp luật.
Ông Hoàng Văn Cường cho biết, tháng 4/2020, MB Bank đã cùng công ty thực hiện cơ cấu, điều chỉnh lịch trả nợ khoản vay theo hợp đồng tín dụng. Theo đó, MB Bank đồng ý việc Công ty Quan Minh trả nợ gốc đến năm 2025 mới phải tất toán khoản vay.
Khung cảnh nên thơ của dự án Khu đô thị Ocean Park Vân Đồn do Công ty Quan Minh làm chủ đầu tư. Ảnh: Minh Phúc.
Tuy nhiên, điều trớ trêu là MB Bank không áp dụng Thông tư 01/2020/TT-NHNN để giữ nguyên nhóm nợ (nhóm 1) nhằm hỗ trợ khách hàng chịu ảnh hưởng của Covid-19 mà thực hiện chuyển toàn bộ dư nợ của Công ty TNHH Quan Minh sang nhóm 4 (nợ nghi ngờ mất vốn).
“Đây là một cú đấm mạnh mẽ của MB Bank nhắm thẳng vào uy tín và danh dự của Công ty Quan Minh. Bởi, một doanh nghiệp bị đưa vào danh sách nợ nhóm 4 đồng nghĩa với việc có "lý lịch đen", thì khả năng huy động nguồn vốn phục vụ cho hoạt động doanh nghiệp sẽ cực kỳ khó khăn”, ông Cường nói.
Thêm vào đó, suốt một thời gian dài, từ tháng 12/2019, MB Bank không giải ngân nguồn vốn theo cam kết ban đầu (tối đa 183 tỷ đồng) để thi công hạ tầng kỹ thuật dự án Ocean Park.
Từ tháng 4/2020 đến tháng 9/2020, Công ty Quan Minh liên tiếp gửi công văn đề nghị MB Bank hỗ trợ khó khăn, tiếp tục giải ngân vốn để thi công dự án Ocean Park. Đặc biệt, ngày 9/3/2020, UBND tỉnh Quảng Ninh ban hành Thông báo số 55 yêu cầu Công ty TNHH Quan Minh tập trung nguồn lực khẩn trương thi công hoàn thành tuyến đường chính trung tâm nằm trong dự án khu đô thị Ocean Park với quy mô dài 560m, rộng 58m, tổng mức đầu tư khoảng 50 tỷ đồng.
Đây là lý do rất chính đáng mà Công ty Quan Minh đưa ra để khẩn thiết đề nghị MB Bank giải ngân vốn như thỏa ước đã ký trước đó giữa hai bên, nhưng MB Bank vẫn giữ thái độ lạnh lùng của một “nhà băng”, lấy lý do chờ quy hoạch điều chỉnh 1/500 và công ty đang có nợ nhóm 4 để không giải ngân dự án.
Chia sẻ với Báo Nông nghiệp Việt Nam, ông Hoàng Văn Cường bày tỏ sự thất vọng trước MB Bank: “Họ làm như thế thì khác gì muốn bôi nhọ và cố tình làm khó Công ty Quan Minh. Không thể ngờ một “đế chế” tài chính lớn như MB Bank lại hành xử theo “kiểu một mình một chợ”, đi ngược lại với sự chỉ đạo của Chính phủ và chính sách của Ngân hàng Nhà nước”.
Cũng theo ông Cường, Công ty Quan Minh đã nhiều lần có văn bản đề nghị MB Bank chỉnh lại nhóm nợ từ nhóm 4 sang nhóm 1, theo Thông tư 01 của ngân hàng Nhà nước ngày 13/3/2020 của Ngân hàng Nhà nước. Tuy nhiên, dường như các văn bản này đều bị MB Bank đút vào ngăn kéo. Họ thể hiện sự coi thường khách hàng bằng sự im lặng.
Đáng lẽ, khi cơ cấu nợ cho Công ty Quan Minh, MB Bank cần chỉ đạo cán bộ chuyên môn hướng dẫn doanh nghiệp để chứng minh đủ điều kiện hưởng những ưu đãi từ chính sách “khoan sức dân” của Nhà nước từ Thông tư 01. Nhưng họ đã không làm như vậy.
Trên thực tế, tổng tài sản thuộc quyền sử dụng, quyền khai thác, quyền sở hữu của Công ty Quan Minh lớn hơn rất nhiều lần so với khoản vay tại MB Bank. Bằng chứng là quyền sử dụng khu đất khoảng 5ha nằm trong dự án Ocean Park (42ha) mà Công ty Quan Minh thế chấp cho MB Bank được chính ngân hàng này định giá năm 2020 bình quân là 19,89 triệu đồng/m2, giá trị tương ứng là 1.001 tỷ đồng (cao gấp đôi so với tổng số tiền MB Bank đã giải ngân cho Công ty Quan Minh là gần 507 tỷ đồng.
Đến nay, dư nợ gốc của Công ty Quan Minh tại MB Bank chỉ còn chưa đến 200 tỷ đồng). Và, nếu tính giá trị của toàn bộ khu đất 42ha triển khai dự án Ocean Park (theo định giá của MB Bank thời điểm 2020) do Công ty Quan Minh làm chủ đầu tư, thì tài sản là bất động sản của Quan Minh có thể lên tới 6.000 - 7.000 tỷ đồng.
Còn nếu tính theo giá thị trường hiện nay, mỗi m2 đất liền kề dự án Ocean Park đang được giao dịch thực tế với đơn giá xấp xỉ 40 triệu đồng/m2. Như vậy, dự kiến đến cuối năm 2021, khi đủ điều kiện mở bán, trị giá mặt bằng khu dự án Ocean Park có thể lên tới hàng chục nghìn tỷ đồng.
Ngoài ra, MB Bank còn đang giữ thế chấp nhiều tài sản bảo đảm có giá trị khác của Công ty Quan Minh như dự án nhà máy chế biến cát Minh Châu với tổng số vốn đã được đầu tư khoảng 300 tỷ đồng; quyền khai thác mỏ cát trắng silic tại khu vực xã Quan Lạn và xã Ngọc Vừng với trữ lượng gần 60 triệu m3 cát trắng silic, cát san lấp đi kèm (giá trị tương đương hơn 10.000 tỷ đồng trên thị trường).
Quan Minh đã trả nợ trước hạn, MB Bank vẫn siết nợ
Theo Công ty Quan Minh, căn cứ vào các văn bản thỏa thuận giữa MB Bank và Công ty Quan Minh, lịch trả nợ gốc được hai bên thống nhất như sau: Năm 2019 là 30 tỷ đồng; năm 2020 là 2 tỷ đồng; năm 2021 là 2 tỷ đồng; năm 2022 là 80 tỷ đồng; năm 2023 là 120 tỷ đồng; năm 2024 là 160 tỷ đồng; năm 2025 MB Bank thu hết nợ.
Tuy nhiên, đến tháng 2/2021, MB Bank đã thu toàn bộ lãi chưa đến hạn và gốc trước hạn của Công ty Quan Minh số tiền trên 222 tỷ đồng. Dư nợ đến ngày 1/7/2021 là khoảng 202 tỷ đồng.
Tính đến ngày 1/7/2021, dư nợ của Công ty Quan Minh tại MB Bank chỉ còn khoảng 202 tỷ đồng, trong khi giá trị tài sản bảo đảm của Công ty Quan Minh tại MB Bank được định giá hàng nghìn tỷ đồng. Ảnh: Minh Phúc.
Cho đến thời điểm 31/3/2021, Công ty Quan Minh không còn bất cứ khoản nợ gốc, lãi bị quá hạn nào tại MB Bank. Tuy nhiên, sau đó, MB Bank liên tục có các văn bản đốc thúc Công ty Quan Minh và các thành viên góp vốn thực hiện bàn giao tài sản thế chấp thu hồi nợ; đề nghị các cơ quan chức năng hỗ trợ thu giữ tài sản.
Công ty Quan Minh cho rằng, đây là hành vi mang tính áp đặt của MB Bank, không đúng theo lịch trả nợ đã được ký kết giữa Công ty Quan Minh và ngân hàng, không đúng tinh thần hỗ trợ doanh nghiệp trong giai đoạn khó khăn do dịch bệnh Covid-19.
Câu hỏi được đặt ra, tại sao MB Bank đã cơ cấu, điều chỉnh lịch trả nợ khoản vay của Công ty Quan Minh đến hết năm 2025 nhưng mới chỉ đến tháng 3/2021 đã rốt ráo triển khai các biện pháp thu giữ tài sản bảo đảm để thu hồi nợ? Phải chăng vì giá trị khu đất của dự án Ocean Park đã tăng lên rất nhiều so với trước đây, và nếu thu hồi được tài sản bảo đảm, lợi ích sẽ không hề nhỏ?
