Bị cáo Trương Mỹ Lan cho rằng số liệu của SCB không đúng

Ngày 4/4, TAND Cấp cao tại TP.HCM tiếp tục phần tranh luận trong phiên tòa xét xử phúc thẩm giai đoạn 2 vụ án Vạn Thịnh Phát.

Bà Lan: "Các ngân hàng cần chịu trách nhiệm hoàn trả số tiền"

Tại tòa, bị cáo Trương Mỹ Lan tiếp tục cho rằng việc tòa sơ thẩm quy buộc bị cáo phải chịu toàn bộ trách nhiệm về số tiền trong vụ án là không chính xác. Liên quan đến số tiền phát hành trái phiếu tại 6 ngân hàng khác, bà Lan nhấn mạnh các ngân hàng cần chịu trách nhiệm hoàn trả số tiền này.

Ngoài ra, bị cáo Lan khẳng định Ngân hàng TMCP Sài Gòn (SCB) không thể nào giải ngân cho bà 83.000 tỉ đồng trong 1 năm như cáo buộc và yêu cầu SCB sửa lại số liệu, bởi theo bà, việc cung cấp số liệu sai lệch đã dẫn đến bản án không đúng thực tế.

Trong phần tranh luận bổ sung, bị cáo Trương Mỹ Lan đã trình bày quan điểm về việc sử dụng số tiền thu được từ việc phát hành 3 gói trái phiếu của Công ty An Đông. Theo lời bị cáo, trong quá trình tái cơ cấu, Ngân hàng SCB đã sử dụng khoảng 61.000 tỷ đồng, trong đó hơn 11.000 tỷ đồng đến từ nguồn phát hành trái phiếu, còn 50.000 tỷ đồng còn lại là tài sản cá nhân của bà cho SCB vay. 

Bị cáo dẫn chứng kết luận điều tra tại trang 39, trong đó nêu rõ số tiền hơn 30.800 tỷ đồng từ việc bán trái phiếu đã bị hòa lẫn với nhiều khoản khác, hình thành nguồn tiền hơn 61.000 tỷ đồng. Bà Lan cho rằng cơ quan điều tra đã bóc tách rõ ràng nguồn gốc của khoản tiền, nên việc quy kết toàn bộ trách nhiệm cho mình là chưa thỏa đáng.

Theo hồ sơ vụ án, tháng 8/2018, Ngân hàng SCB rơi vào tình trạng bị cơ quan quản lý giám sát chặt chẽ, dẫn đến khó khăn trong việc cấp tín dụng cho các công ty trong hệ sinh thái Vạn Thịnh Phát. Trước tình hình đó, bị cáo Trương Mỹ Lan đã chủ trương phát hành trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ như một biện pháp tháo gỡ khó khăn, nhất là trong bối cảnh nợ xấu kéo dài. 

Thực hiện chỉ đạo của bà, 4 công ty con gồm An Đông, Sunny World, Quang Thuận và Setra đã phát hành 25 mã trái phiếu không có tài sản đảm bảo, chiếm đoạt hơn 30.800 tỷ đồng từ hơn 35.800 bị hại. Riêng Công ty An Đông phát hành 3 gói trái phiếu, chiếm đoạt 24.969 tỷ đồng.

Trong phiên tòa, bị cáo Trương Mỹ Lan tiếp tục đề nghị Hội đồng xét xử xem xét toàn diện nguyên nhân, bối cảnh cũng như bản chất sự việc xảy ra tại SCB. Bị cáo cho rằng, chỉ sau khi bị bắt, vụ án mới bùng phát, còn trước đó SCB vẫn hoạt động bình thường, không bị lỗ hay mất thanh khoản, thậm chí đang trong quá trình chuẩn bị tái cơ cấu.

Bị cáo cũng đề nghị SCB xác thực lại số liệu liên quan đến khoản tiền 287.000 tỷ đồng, cho rằng số tiền này là khoản giao dịch nội bộ của SCB, không được sử dụng cho mục đích cá nhân của bà. Do đó cần được cấn trừ khỏi phần trách nhiệm liên quan đến tội danh tham ô tài sản và rửa tiền. 

Bị cáo cũng nói đã rà soát toàn bộ tài liệu liên quan, trong đó nhận thấy có sự mâu thuẫn giữa số liệu SCB cung cấp và những nội dung trong kết luận điều tra. Từ đó, đề nghị SCB cung cấp lại các số liệu cần thiết để Hội đồng xét xử có cơ sở làm rõ, bảo đảm tính xác thực của vụ án.

Chủ tọa phiên tòa khẳng định, HĐXX sẽ thận trọng xem xét tất cả chứng cứ, lời khai, cũng như quan điểm của các luật sư bào chữa trong quá trình nghị án.

Khi được Chủ tọa đặt câu hỏi về 18% phần vốn góp tại Công ty liên doanh TNHH Vietcombank – Bonday – Benthanh (Công ty VBB), bị cáo Trương Mỹ Lan cho biết đây là tài sản riêng của mình, hiện đã bị kê biên và phong tỏa trong vụ án. Bà đề xuất được tiếp tục thực hiện thỏa thuận bán lại phần vốn này cho Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank) thay vì đưa ra đấu giá, với lý do "chỉ có 18%, thời hạn còn ngắn, nên đấu giá chưa chắc đã có người mua". Giải pháp này sẽ giúp đẩy nhanh quá trình khắc phục hậu quả.

Luật sư đề nghị cho thân chủ người nước ngoài hưởng tình tiết “phạm tội do lạc hậu”

Luật sư bào chữa cho bị cáo Kwok Hakman Oliver (71 tuổi, quốc tịch Úc, Tổng giám đốc Công ty CP Tập đoàn đầu tư An Đông) cho rằng thân chủ của mình bị hạn chế, kém hiểu biết pháp luật chuyên ngành về trái phiếu nên đề nghị cho hưởng tình tiết “phạm tội do lạc hậu”.

Bị cáo Oliver bị toà sơ thẩm xác định đã ký toàn bộ hồ sơ, tài liệu hợp thức việc phát hành trái phiếu của Công ty An Đông năm 2018, với vai trò là đại diện theo pháp luật của các Công ty. Hành vi này đã giúp sức phát hành ba gói trái phiếu của Công ty An Đông, chiếm đoạt số tiền 24.900 tỉ đồng của các bị hại. Từ đó, toà án cấp sơ thẩm tuyên phạt bị cáo này 5 năm 6 tháng tù về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”.

Tại tòa hôm nay, luật sư của bị cáo Oliver cho biết toà án cấp sơ thẩm đã áp dụng bốn tình tiết giảm nhẹ gồm: “người phạm tội là người đủ 70 tuổi trở lên; tự nguyện sửa chữa, bồi thường thiệt hại hoặc khắc phục hậu quả; thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải và có thành tích xuất sắc trong sản xuất, chiến đấu, học tập hoặc công tác” cho thân chủ của mình. Tuy nhiên, mức án 5 năm 6 tháng là quá nghiêm khắc.

Luật sư cho rằng thân chủ của mình phạm tội lần đầu, vai trò thứ yếu không đáng kể. Bởi, Oliver chỉ là người điều hành hoạt động hằng ngày của Công ty Windsor và An Đông Plaza. Bị cáo này không được quản lý, điều hành hoạt động tài chính của Công ty An Đông nên có vai trò hạn chế trong việc phát hành trái phiếu.

Ngoài ra, luật sư cũng trình bày thêm các tình tiết giảm nhẹ mới như bị cáo Oliver tại cấp phúc thẩm đã chủ động nộp thêm 500 triệu đồng (sơ thẩm nộp 1 tỉ đồng), tham gia tích cực phòng chống dịch Covid-19 tại TP.HCM…

Đặc biệt, luật sư đề nghị HĐXX xem xét áp dụng tình tiết giảm nhẹ “phạm tội do lạc hậu” được quy định tại điểm m, khoản 1, Điều 51, Bộ luật hình sự. “Bị cáo Oliver đã hơn 70 tuổi, và có tới gần 60 năm sinh sống, làm việc tại nước ngoài (Úc), khi gần cuối đời lựa chọn Việt Nam là nơi làm ăn sinh sống thì xảy ra vụ việc. Vì thế, có nhiều rào cản ngôn ngữ, khả năng hiểu biết pháp luật còn hạn chế. Đặc biệt là pháp luật chuyên ngành đặc thù trong phát hành trái phiếu, nên đã vi phạm pháp luật”, luật sư nói.

Từ những phân tích trên, luật sư đề nghị cho bị cáo Oliver được hưởng mức hình phạt bằng thời gian tạm giam.