Mặc dù không biết loại đá này dùng vào việc gì nhưng với giá bán trung bình mỗi ký cả triệu đồng nên mỗi ngày gần hàng người từ khắp nơi đổ về đây đào hầm hố tìm đá đen.
 |
| Nhiều người đến lòng hồ thủy điện Sông Hinh kiếm đá đen |
Tại khu vực xã Ea Trol (huyện Sông Hinh), từng tốp người mang theo cuốc, xẻng, xà beng đến vùng bán ngập lòng hồ thủy điện Sông Hinh để đào đá đen. Nhiều chỗ đá đen được tìm thấy chỉ sau vài lát cuốc, cũng có những chỗ đá nằm sâu dưới lòng đất nên phải đào sâu tạo hàm ếch, sâu ngập đầu người. Đá đen khi đập ra bên trong giống như mảnh chai thủy tinh, sáng bóng. Thương lái mua lựa ra 3 loại: đá loại 1, đá lớn (loại 3 viên/kg), giá 3 triệu đồng/kg; loại 2 (từ 8 đến 10 viên/kg) , thương lái mua 1 triệu đồng/kg; đá loại 3, đá loại nhỏ, mua xô 400.000 đồng/kg. Mưu sinh đào đá mỗi ngày có người đào trúng luồng đá kiếm 2-3 triệu đồng, có người kiếm 300.000-500.000 đồng, cũng có người chỉ vài chục ngàn đồng.
Ông Ông Ma Hy ở xã Ea Trol (huyện Sông Hinh) đang đào kiếm đá đen, phân trần: Mấy tháng qua, trời nắng nóng gắt, vùng này mía chết, sắn héo, lúa khô. Không làm gì ra tiền nên vợ chồng tôi sáng nấu cơm dỡ theo ra đây đào đá…kiếm tiền. Đến nơi, bắt lớp moi hố sâu, khi phát hiện có đá đen đào “theo” luôn mở rộng hầm đó, đào sâu lút đầu người mới thôi. Còn khi đào hố sâu đứng đến bụng mà tìm không có đá đen thì bỏ đi chỗ khác moi hầm mới, theo kiểu “da beo”.
 |
| Đá đen có viên to bằng ngón tay út, đến cục lớn to bằng con cóc |
Còn ông Bùi Văn Huấn, ở xã Hòa Định Tây (huyện Phú Hòa) cho hay: Tôi lên đây đào đá đen gần tháng nay. Kinh nghiệm khi đào xuống gặp lớp đá trắng cứ đào theo. Đá đen nằm giữa gân đá trắng với đủ loại kích cỡ, có viên to bằng ngón tay út, đến cục lớn to bằng con cóc. Đào xong bán cho thương lái, còn người mua đá đen làm gì thì…chịu. Trung bình mỗi ngày tôi đào đá đen bán được 300.000 đồng.
Bà Hờ Hiên ở xã Suối Trai (huyện Sơn Hòa) đang đào đá đen chia sẻ: Đá đen nhẹ hơn đá trắng, bên trong bóng, sáng, theo tôi khả năng họ mua về làm hột bông tai, hột xoàn chiếc nhẩn….
“Ở đây có những người đào thời gian lâu được cả tấn đá. Có người mới đi chỉ mới đào được 1kg. Vợ chồng tôi, có ngày đào được 29kg đá đen, bán theo giá đá xô”, bà Hiên nói, Với giá bán đá đen bình quân mỗi ký cả triệu đồng đã khiến cho lượng người đổ về đào kiếm đá đen ngày một đông. Cả một vùng bán ngập lòng hồ thủy điện rộng lớn bị “moi móc”. Lo ngại với số lượng người đông chen chúc, tranh nhau chiếm đất đào kiếm đen dẫn đến mất an ninh trật tự, đồng thời có nguy cơ mùa mưa lũ bồi lấp lồng hồ thủy điện.
Trao đổi với chúng tôi xung quanh vấn đề này, ông Ksor Y Phun, Phó chủ tịch UBND huyện Sông Hinh cho biết: Phòng Tài nguyên Môi trường của huyện đã đến khu vực khai thác đá đen khu vực lòng hồ kiểm tra tình hình. UBND huyện chỉ đạo công an các xã Sông Hinh, Ea Trol, Đức Bình Đông (3 xã nằm trong khu vực lòng hồ thủy điện Sông Hinh người dân đang khai thác đá đen), đến hiện trường vận động nhân dân không tiếp tục đào hầm hố tìm đá đen. Trong thời gian đến, nếu người dân tiếp tục đến đông người thì lực lượng của huyện tiến hành truy quét để ngăn chặn tình trạng đào bới làm ảnh hưởng khu vực lòng hồ, cũng như vấn đề an ninh trật tự…
