Thứ trưởng Lê Quốc Doanh phát biểu tại Hội nghị Sơ kết Sản xuất vụ Đông Xuân 2020-2021, triển khai kế hoạch vụ Hè Thu, Mùa và định hướng vụ Đông 2021 các tỉnh phía Bắc. Ảnh: Bảo Thắng.
"Nhìn chung, thời tiết vụ Hè Thu và vụ Mùa sẽ không biến động so với mọi năm. Nhưng riêng vụ Mùa, chúng ta không được phép chủ quan, phải tính đến sự khó lường của thời tiết", Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp - Phát triển nông thôn (NN-PTNT) Lê Quốc Doanh nhận định về hai vụ gieo cấy nửa cuối năm 2021 tại các tỉnh phía Bắc.
Theo Thứ trưởng Doanh, vụ Hè Thu và vụ Mùa 2021 sẽ gặp một số thuận lợi, trong đó có việc thừa hưởng từ vụ Đông Xuân 2020-2021. Báo cáo của Cục Trồng trọt, Bộ NN-PTNT cho thấy, sản lượng lúa toàn miền Bắc vụ Đông Xuân 2020-2021 ước dạt 6,9 triệu tấn, tăng khoảng 34.000 tấn so với cùng kỳ năm trước.
Năng suất của vụ Đông Xuân 2020-2021 cũng theo đà tăng, lên khoảng 1 tạ/ha so với vụ Đông Xuân 2019-2020, đạt mức 63,6 tạ/ha. Đồng bằng sông Hồng là vùng có năng suất cao nhất phía Bắc, ước đạt 65,9 tạ/ha, tăng 0,4 tạ/ha so với năm trước. Một số tỉnh có mức tăng cao như: Thừa Thiên Huế (tăng 6 tạ/ha), Lai Châu (4 tạ/ha)...
"Kinh nghiệm từ vụ Đông Xuân cho thấy, nếu chủ động triển khai sớm, phối hợp chặt chẽ, hiệu quả từ Bộ NN-PTNT đến địa phương, năng suất và sản lượng lúa, rau màu sẽ ổn định. Nhân đây, tôi biểu dương các tỉnh Bắc Trung bộ. Hồi năm ngoái, nơi đây chịu ảnh hưởng nặng từ thiên tai. Đồng ruộng bị vùi lấp, giống cây trồng vứt cả trong nhà. Nhưng sau 2 tuần, các tỉnh tập trung phục hồi. Rau đã xanh đồng. Kế hoạch gieo trồng vụ Đông Xuân không bị chậm trễ", Thứ trưởng Doanh cho biết.
Lãnh đạo nông nghiệp xã Giao An, huyện Giao Thủy, Nam Định thăm cánh đồng trước lúc gặt. Ảnh: Bảo Thắng.
Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia cho biết, hiện tượng Enso đang có xu hướng chuyển dần từ Lanina sang trạng thái trung tính đến tháng 6/2021 và duy trì đến tháng 10/2021. Số lượng bão, áp thấp nhiệt đới hoạt động trên Biển Đông và ảnh hưởng tới đất liền, nhiệt độ trung bình từ tháng 5-10/2021 tương đương mọi năm.
Trên nền thời tiết tương đối ổn định, kèm dự báo nắng nóng không gay gắt vào kéo dài như năm 2020, Tổng cục trưởng Tổng cục Thủy lợi Nguyễn Văn Tỉnh nhận định: "Năm nay, các tỉnh phía Bắc không bị căng thẳng về nguồn nước".
Dự kiến, miền Bắc gieo cấy 1.217 nghìn ha trong vụ Hè Thu và vụ Mùa 2021, giảm khoảng 7 nghìn ha so với năm 2020. Năng suất dự kiến đạt 51,8 tạ/ha, tăng 0,3 tạ/ha. Sản lượng ước đạt 6,3 triệu tấn, tăng 4.000 tấn so với vụ Hè Thu, vụ Mùa 2020.
Để đạt mục tiêu này, bà Trần Thị Hòa, Phó Cục trưởng Cục Trồng trọt đề nghị các tỉnh Bắc Trung bộ: Vùng Hè Thu chạy lụt thu hoạch trước ngày 5/9. Riêng vùng thấp trũng thu hoạch trước 20/8. Vùng Hè Thu thâm canh thu hoạch chậm nhất 20/9. Vụ Mùa sớm thu hoạch trong tháng 9, Mùa chính vụ kết thúc cấy trong tháng 7.
Với đồng bằng sông Hồng và vùng trung du miền núi phía Bắc, bà Hòa khuyến cáo: vụ Mùa sớm gieo từ 5-15/6, cấy xong trước 20/7. Mùa trung gieo mạ từ 20-25/6, cấy xong trước 20/7. Mùa muộn gieo từ đầu tháng 6 đến đầu tháng 7, cấy tuổi mạ khoảng 25-30 ngày, thu hoạch cuối tháng 10, đầu tháng 11.
Trên cơ sở kế hoạch của Sở NN-PTNT 32 tỉnh, thành, Cục Trồng trọt dự kiến diện tích cây vụ Đông 2021 khoảng 400.000 ha. Trong đó, rau các loại chiếm 200.000 ha, ngô 110.000 ha, khoai lang 32.000 ha. Tổng sản lượng ước đạt 4,8 triệu tấn.
Về nhóm cây trồng chủ lực vụ Đông, Cục Trồng trọt định hướng gồm: ngô, đậu tương, khoai lang, khoai tây, rau đậu các loại. Trong đó, cây ngô, ngoài mục tiêu lấy hạt, ưu tiên phát triển nhóm ngô thực phẩm, thời gian sinh trưởng ngắn, thu bắp tươi phục vụ thị trường ăn tươi, chế biến và ngô sinh khối cho chăn nuôi đại gia súc.
Người dân trồng rau ở xã Tráng Việt, huyện Mê Linh, Hà Nội trong vụ Đông Xuân 2021. Ảnh: Phạm Hiếu.
Với phương châm “xanh nhà hơn già đồng”, Thứ trưởng Lê Quốc Doanh phát biểu: "Các tỉnh, thành phía Bắc nên đẩy sớm thời gian gieo cấy, do năm nay vụ Đông Xuân đẩy sớm. Cần ưu tiên những giống cây ngắn ngày, đặc biệt là những vùng chạy lũ. Vào cuối vụ, địa phương cần lưu ý thời tiết cực đoan có thể xảy ra".
Bên cạnh việc định hướng, Thứ trưởng Doanh cũng khuyên: "Một địa phương không nên trồng quá nhiều loại rau màu, chỉ nên tập trung vào 3, 4 cây chủ lực, giúp dễ quản lý về thâm canh, sâu bệnh. Đáng mừng là hiện nay, cơ cấu giống của ngành nông nghiệp rất tốt. Chẳng hạn với lúa, ngoài lúa lai, bộ giống lúa thuần đang tốt và sẵn có".
Về kế hoạch tiêu thụ nông sản, Thứ trưởng Doanh thông báo, mọi chuyện vẫn thông suốt bất chấp ảnh hưởng của Covid-19. Một số tỉnh, thành có nông sản thu hoạch trong thời gian ngắn như Bắc Giang, đã sớm đưa ra nhiều kịch bản. Ba tỉnh có cửa khẩu sang Trung Quốc, là Lào Cai, Lạng Sơn, Quảng Ninh đảm bảo kim ngạch xuất khẩu, và lưu thông hàng hóa.
Về kỹ thuật chăm sóc, Thứ trưởng Lê Quốc Doanh yêu cầu nông dân phía Bắc hạn chế gieo sạ. Ông cũng đặc biệt lưu ý bệnh lùn sọc đen, bệnh bạc lá tới bà con, bởi thời tiết vụ Hè Thu và vụ Mùa thuận lợi cho bệnh phát triển, lây lan trên diện rộng.
