Tại Nông trường Việt Trung, trên diện tích cao su giao khoán cho các hộ công nhân chăm sóc, khi cây cao su chưa khép tán, một số hộ đã thuê lại đất để trồng dưa hấu.
Mấy năm đầu trồng dưa mang lại nguồn thu lớn nên nhiều hộ xung quanh đã đua nhau mở rộng diện tích. Người ít thì 1ha, người nhiều nhất cũng phải 3 - 3,5ha.
Vụ dưa năm 2015, chỉ riêng thị trấn NT Việt Trung có hơn 220ha dưa hấu, tập trung tại các tiểu khu Hữu Nghị, Sao Vàng, tiểu khu 1, tiểu khu 2… Diện tích thu hoạch đợt 1 đã bắt đầu vào kỳ rộ, người trồng dưa như ngồi trên đống lửa. Bởi đầu ra bế tắc, mặc dù đang nắng nóng, nhu cầu tăng cao.
Tiếp chúng tôi trong cái nắng đầu hè oi bức, anh Nguyễn Hữu Dũng, một hộ trồng dưa tại tiểu khu Hữu Nghị nhìn ruộng dưa đang chín, thở dài: “Mấy ngày nay, tôi phải chạy đôn chạy đáo khắp nơi để tìm người mua nhưng ở đâu thương lái cũng chỉ trả giá 3.500đ/kg, loại dưa có trọng lượng trên 1,5kg/quả.
Không ngờ giá dưa năm nay lại thấp đến vậy, bằng một nửa so với năm trước (giá năm ngoái trung bình từ 7.000đ- 8.000đ/kg)”.
Những vụ dưa trước có lúc giá tới 9.000đ/kg, nên người trồng dưa chỉ cần làm 1 ha với năng suất thu đợt 1 khoảng 20 tấn/ha; đợt 2 thêm 12 tấn/ha, sau khi trừ các khoản chi phí, thu lãi trên dưới 80 triệu đồng/ha. Năm nay, chẳng những không có lãi, mà nguy cơ thua lỗ đang hiện hữu.
| Ông Nguyễn Đức Phong, Chủ tịch Hội Nông dân thị trấn NT Việt Trung cho rằng, do bà con đua nhau trồng dưa hấu theo phương thức tự trồng, tự bán, nên khi thị trường biến động thì phần thiệt hại bao giờ cũng đổ lên đầu nông dân. Hội cũng đang tìm mọi biện pháp để giúp bà con tiêu thụ, nhưng không đơn giản chút nào. |
Đang loay hoay gom dưa giao cho thương lái, Nguyễn Văn T, một “cò” dưa phân bua: "Năm nay phía bên kia cửa khẩu không ăn hàng mạnh như mọi năm, nên thương lái cũng không mặn mà.
Họ bảo mấy chuyến buôn dưa trước, phía đối tác lựa từng quả nên có chuyến chỉ bán được một nửa xe, còn lại phải quay ngược lại các chợ ở Hải Dương, Thái Bình bán rẻ nên lỗ nặng".
Nhiều hộ dân gắn bó với nghề trồng dưa lâu năm tại đây cho biết, chưa bao giờ thấy giá dưa hấu lại rớt thê thảm như năm nay. Trên ruộng, dưa đang chín dần, thời tiết lại nắng nóng, không thu hoạch sớm dưa sẽ thối nhanh.
Vừa cân xong 35 tấn dưa cho thương lái, anh Lê Văn Việt, một hộ trồng dưa ở tiểu khu Sao Vàng thở dài ngao ngán: “Vụ dưa năm nay do thiếu nước tưới lại bị mối và sâu bệnh tấn công nên quả dưa không to như mọi năm, năng suất đợt 1 chỉ đạt bình quân 15 tấn/ha.
3ha dưa của gia đình tôi chỉ thu hoạch được hơn 35 tấn, thương lái chỉ chọn được 70% số quả đủ tiêu chuẩn, 30% còn lại bị loại. Giá dưa năm nay thấp, chỉ 3.500đ/kg nên làm 3 ha dưa khiến nhà tôi bị lỗ nặng”.
Anh Việt cho biết, năm nay gia đình anh đầu tư hơn 100 triệu đồng mua phân bón, giống, lắp đặt hệ thống tưới tiêu, thuê nhân công, với hơn 4 tháng ăn ngủ ngay tại ruộng, thế mà hết vụ vẫn mang nợ ngân hàng.
Hiện nhiều hộ trồng dưa tự cứu mình bằng cách thuê xe vận tải nhỏ đưa dưa hấu đến các chợ đầu mối như chợ Ba Đồn, chợ Đồng Hới hay các chợ nhỏ trong vùng để tự tiêu thụ. Trên các tuyến đường QL1, đường liên huyện, liên xã, các sạp dưa bày bán la liệt...
