Lá quế của bà con nông dân gần khu công nghiệp Tằng Loỏng bị khô lá. Ảnh: T.L
Bỗng dưng cả nghìn hécta quế bị khô lá
Sau khi nhiều hộ dân ở huyện Bảo Thắng (Lào Cai) phát hiện sự bất thường trên lá quế, sự việc lập tức được báo cáo lên chính quyền địa phương để tìm nguyên nhân.
Ngày 14/2, đoàn kiểm tra gồm đại diện Chi cục Kiểm lâm tỉnh Lào Cai, Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh Lào Cai, Phòng NN-PTNT huyện, Trung tâm Dịch vụ Nông nghiệp huyện Bảo Thắng... đã đi kiểm tra thực tế cây quế tại thôn Phú Hải 1, 2; Phú Hợp 1 và 2 thuộc xã Phú Nhuận; Tổ 7, 8 thuộc thị trấn Tằng Loỏng; thôn Cù Hà, Hùng Xuân 1 thuộc xã Xuân Giao.
Các diện tích trồng quế nêu trên gần với khu công nghiệp Tằng Loỏng. Khu công nghiệp này tập trung các nhà máy sản xuất công nghiệp, phân bón, hóa chất… đồng thời cũng gắn liền với sự phát triển của thị trấn Tằng Loỏng từ hàng chục năm nay.
Trước sự việc nêu trên, đoàn kiểm tra liên ngành của huyện Bảo Thắng (Lào Cai) cũng đã xuống thực địa, ghi nhận thực tế để tìm ra nguyên nhân hiện tượng cháy khô mép, giữa lá quế. Đây là biểu hiện lạ không giống như những bệnh về lá quế từng được ghi nhận trước đây.
Qua kiểm tra thực tế cho thấy diện tích quế được kiểm tra có tuổi trung bình từ 3-10 năm, mật độ trồng dày, sinh trưởng và phát triển trung bình, cành lá nhiều.
Cũng theo đoàn kiểm tra, trên lá quế bị hiện tượng khô mép và giữa lá giống triệu chứng nấm gây hại song đối chiếu với các tài liệu nghiên cứu bệnh hại trên cây lâm nghiệp nói chung và cây quế nói riêng đã công bố thì triệu chứng hại này mới và lạ, chưa có nghiên cứu cụ thể.
Thống kê cho thấy diện tích quế xảy ra hiện tượng khô lá nói trên diễn ra trên diện rộng, lên tới gần 1.300ha trong đó xã Phú Nhuận 1.000ha, Tằng Loỏng 157ha, Xuân Giao 137,6ha.
Trước mắt, đoàn kiểm tra đề nghị bà con áp dụng các biện pháp khắc phục như vệ sinh vườn, thu dọn cành, lá bệnh mang ra khỏi rừng (có thể tận dụng đem bán) để hạn chế lây lan, kết hợp phun thử nghiệm thuốc diện hẹp bằng một số loại thuốc như: Anvil 5SC hoặc Tiltsuper 300EC.
Đoàn kiểm tra cũng đề nghị UBND các xã Phú Nhuận, Xuân Giao, Tằng Loỏng tiếp tục chỉ đạo cán bộ nông lâm nghiệp kiểm tra, theo dõi để nắm bắt diễn biến của hiện tượng khô lá nói trên.
Trong những năm qua, những khu vực gần khu công nghiệp Tằng Loỏng thực tế đã xảy ra hiện tượng cháy, táp lá rau và hoa màu của bà con nông dân. Tuy nhiên, sự việc nhanh chóng xác định và tìm ra nguyên nhân, đối tượng gây ra sự cố. Đặc biệt, hiện nay khu công nghiệp Tằng Loỏng đã lắp đặt và đưa vào hoạt động hệ thống quan trắc môi trường tự động.
Chờ kết luận của cơ quan chuyên môn
Cũng theo đoàn kiểm tra thông tin, hiện toàn bộ mẫu thu được trong quá trình kiểm tra đã được gửi đến đơn vị chuyên ngành về cây rừng phân tích, giám định trong khoảng thời gian 15-20 ngày sẽ cho kết quả. Khi đó, đoàn kiểm tra sẽ thông tin đến huyện, xã để có căn cứ xử lý.
Trong khi theo Phòng TN-MT huyện Bảo Thắng, khi chưa có kết luận và căn cứ xác đáng thì chưa thể xác định được đây có phải là sự cố môi trường hay không?
Tuy nhiên, theo người dân phản ánh, việc cây cối khô, cháy táp lá không phải lần đầu tiên xảy ra và cũng không phải là nguyên nhân sâu bệnh. Vì nếu là sâu phá hại thì nõn của cây sẽ có con sâu ở bên trong.
Bà Nguyễn Thị Tươi ở thôn Phú Hợp 2, xã Phú Nhuận (huyện Bảo Thắng, Lào Cai) có 5ha quế chuẩn bị đến kỳ thu hoạch cho biết, gần chục năm gắn bó với cây quế nhưng đây là lần đầu tiên xuất hiện tình trạng này. Lá cháy đen, khi nắng lên là rụng hết.
Cùng thời điểm này có nhiều diện tích quế của những khu vực lân cận bị hiện tượng nêu trên. Ngoài lo lắng thiệt hại về cây trồng, người dân cũng lo ngại vấn đề ảnh hưởng tới sức khỏe, môi trường sinh sống nhất là đối với người già và trẻ em.
Lo ngại của người dân là có cơ sở bởi chưa đầy một năm trước, ngày 24/5/2022 xảy ra sự cố khí thải ra môi trường, ảnh hưởng đến 693,3 ha cây trồng bao gồm rau màu, chè quế… của 743 hộ dân.
Trong đó, tại xã Phú Nhuận có 10 thôn bị ảnh hưởng với 721 hộ; thị trấn Tằng Loỏng có 22 hộ bị ảnh hưởng với 40 ha cây trồng hoa màu bị thiệt hại.
