Tập đoàn Điện lực Việt Nam - EVN cho biết, đây là kết quả của việc điều chỉnh giá bán lẻ điện bình quân 8,36% kể từ ngày 20-3-2019. Với một động tác đơn giản là tăng giá điện, EVN có thêm 20 ngàn tỷ đồng mỗi năm. Thế nhưng, nghịch lý người dân đang phải gánh chịu thì chưa có cơ quan đoàn thể nào nhắc đến một cách tích cực!
Giá bán lẻ điện sinh hoạt được EVN phân làm 6 bậc, thấp nhất 1.678 đồng/ kWh và cao nhất là 2.927 đồng/ kWh. Thế nhưng, cách tính giá điện theo phương pháp lũy kế lại vô cùng lắt léo. Chỉ cần cầm hóa đơn tiền điện và kiểm tra tỉ mỉ sẽ dễ dàng nhận ra nhiều thắc mắc không biết truy vấn đơn vị.
Ví dụ, hạn mức ở bậc 1 lên đến 50kWh thì tại sao khách hàng chỉ được tính cho 11kWh, còn lại chuyển sang các bậc giá cao hơn? Tiếp theo khách hàng chỉ được phân bổ 11kWh cho bậc 2 ( có hạn mức 50kWh), 23kWh cho bậc 3 (có hạn mức 100kWh) và 21kWh còn lại cho bậc 4 (có hạn mức 100kWh) trong số 66kWh.
Nghĩa là mức điện tiêu thụ được phân bổ cho bậc nọ vẫn chưa hết, thì cái số tiền phải trả đã… ngang nhiên lũy kế qua bậc kia? Không thể biện minh, chính cách tính lũy kế kiểu đặc lợi nắm đằng chuôi ấy, đã đẩy mức điện năng tiêu thụ của khách hàng lên chót vót.
Trước câu hỏi, thực tế giá điện tăng ở mức 8,36% hay cao hơn? Đại diện EVN thừa nhận, kết hợp các yếu tố điện sử dụng tăng theo quy luật hằng năm vào những tháng hè (khoảng 16%) cộng với việc giá bán điện điều chỉnh (8,35 - 8,36%) làm tổng số tiền điện của kỳ hóa đơn tháng 4/2019 của các hộ dân phải trả tăng hơn so với tháng trước ít nhất trên 35%. Dù chưa có con số thống kế chính xác, nhưng hóa đơn tiền điện ở các đô thị lớn đều khiến người tiêu dùng choáng váng.
EVN tăng giá điện theo kỹ thuật khéo léo và biện giải khôn ngoan, khiến nhiều người bức xúc, nhưng ai cũng phải cắn răng chịu đựng. Có gan thì… đừng dùng điện, thử xem có thành người tiền sử không!
EVN hiểu vấn đề cơ bản ấy, và rất yên tâm với việc điều chỉnh tăng giá điện nhằm giải quyết những vướng mắc trong quy trình quản lý và kinh doanh của họ. Hiện tại, cơ cấu biểu giá bán lẻ điện vẫn là cuộc chơi riêng của EVN vì tính độc quyền của ngành điện vẫn được duy trì. Thị trường điện đang cần sự thay đổi, nhưng các chính sách đầu tư vẫn chưa đủ khuyến khích doanh nghiệp tư nhân tham gia. Không có cạnh tranh thì người bán thỏa sức khống chế và móc túi người mua. Và hệ lụy trước mắt là giá điện tăng vọt sẽ khiến giá nhiều mặt hàng khách tăng theo, dẫn đến chỉ số giá tiêu dùng được dịp nhảy múa vô tư.