Nằm trên đường vào xã Tân Lập, thung lũng mận Nà Ka cách đồi chè trái tim chừng hơn 6km và cách thị trấn Nông trường Mộc Châu 16km. Đường vào thung lũng uốn lượn, chỉ vừa đủ cho hai xe ô tô con tránh nhau. Nhưng khi vượt qua chặng đường gập ghềnh, hàng nghìn gốc mận nở hoa trắng muốt sáng bừng một góc trời.

Nằm tựa lưng vào dãy núi cao hàng trăm mét, thung lũng mận Nà Ka được ví như “Đà Lạt của vùng Tây Bắc”. Khí hậu trong lành, cảnh sắc độc đáo, Nà Ka đón hàng trăm lượt du khách đến chơi mỗi ngày cuối tuần.

Chị Huyền, một trong những chủ vườn ở thung lũng mận Nà Ka, cho biết vé vào cửa là 20.000 đồng mỗi lượt. Khách đến chơi có thể từ sáng đến chiều tối. Ngoài chụp ảnh, nếu tới vườn mận dịp giáp Tết, du khách có thể thưởng thức những trái mận đầu mùa có vị chua dịu. "Tôi thường tranh thủ những lúc vắng khách để xới đất, chăm cây", chị nói.

A Xìn, 9 tuổi, nhưng trông chỉ như một bé 5-6 tuổi dưới Hà Nội, thường tới vườn mận để phụ giúp cha mẹ. "Học sáng và ăn cơm xong là cháu ra đây. Nhiều cô chú thích hoa của cháu lắm", A Xìn hớn hở kể trong lúc xốc giỏ hoa lên vai. Bên cạnh cô bé đang lân la hỏi Hà Nội có cách xa không, là hai chị nữa, lớn hơn nửa cái đầu. Cả ba đều coi thung lũng mận Nà Ka như ngôi nhà thứ hai.

Xen giữa những tốp tạo dáng chụp áo dài, một đôi cô dâu chú rể muốn để lại kỷ niệm ngọt ngào đầu tiên của vợ chồng son ở Nà Ka. Theo lời chú rể, nhiều bạn bè của anh đều khuyên đến thung lũng mận chụp ảnh cưới, bởi cảnh đẹp và mang hương vị riêng của Sơn La.

Khi được hỏi thu nhập về bán vé vào chơi vườn mận, chị Huyền cười nói: "Chắc độ vài chục". Nụ cười chưa kịp tròn hết miệng, chị lại bâng khuâng: "Nhưng cũng phải tùy vào ông trời nữa. Năm ngoái, đang bán được mận trái mùa 150.000 đồng/kg, thì mưa đá. Bao nhiêu quả non rụng và thối cả". 

Mưa đá thường xảy ra vào tháng Ba, tháng Tư hàng năm. Nhưng từ giáp Tết Nguyên đán, nhiều gia đình đã chăng bạt kín trên đầu ngọn cây, đề phòng bất trắc. Ngoài mận, nông dân tại đây còn thâm canh một số loại cây khác như cam, hồng, thậm chí là đào. 

Đất từ những thửa ruộng gần vườn mận được người dân bồi thêm qua từng năm. Lớp đá, sỏi dần nằm sâu dưới những gốc mận, nhưng A Xìn bảo vẫn nhớ chỗ nào là đá hộc, chỗ nào là sỏi. "Tại sao?" - "Vì ngày xưa cháu toàn chỉ chân đất ra đây", A Xìn đáp và khẽ cúi nhìn đôi giày màu hồng đang xào xạo phía dưới.

Bảo Thắng - Văn Việt - Quang Dũng