Giá bán cao gấp 3 lần
Nam Trung bộ đang đỉnh điểm mùa khô, chúng tôi về thôn Thái An, xã Vĩnh Hải, địa phương trồng nho trọng điểm của huyện Ninh Hải, tỉnh Ninh Thuận, những cánh đồng nho vẫn xanh mướt trên nền đất cát nóng.
Trên ruộng nho giống mới NH01-152 rộng hơn 1ha, ông Nguyễn Khắc Phòng, đang tất bật bơm nước tưới từ giếng khoan lên thông qua hệ thống tưới tiết kiệm đến từng gốc nho.
Ông Nguyễn Khắc Phòng: Hiện nay xã Vĩnh Hải đang triển khai xây dựng cánh đồng lớn với diện tích 50ha trồng nho, và giống nho mới này được HTX nho Thái An khuyến khích các xã viên tham gia sản xuất trên cánh đồng mẫu lớn để được Nhà nước hỗ trợ về kỹ thuật, giá giống (gốc ghép), hỗ trợ 30% giá trị vật tư lắp đặt hệ thống tưới tiết kiệm. Và hơn hết phát triển giống nho mới trên cánh đồng lớn sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP, đảm bảo chất lượng, sản lượng để hướng đến ký kết với các doanh nghiệp bao tiêu sản phẩm.
Trên giàn, những chùm nho to, quả sai trĩu trịt, đều tăm tắp chuẩn bị đến ngày thu hoạch.
Ông Phòng phấn khởi cho biết: Giống nho mới này chúng tôi đã đợi quá lâu rồi, chùm quả, độ lớn của quả vượt trội so với các giống nho khác trồng tại Ninh Thuận, màu sắc của quả rất đẹp, chất lượng ngon ngọt và giòn không thua kém nho ngoại nhập.
Nhà ông Phòng có tổng diện tích 2,5ha nho, là một trong những hộ có diện tích nho lớn nhất xã.
Những năm trước đây gia đình ông trồng giống nho đỏ địa phương và giống nho xanh NH01-148, do giống sản xuất trong thời gian dài nên đã bị thoái hóa, chất lượng không ngon, năng suất thấp và bị nhiễm sâu bệnh.
Năm 2018, khi biết Viện Nghiên cứu Bông và Phát triển nông nghiệp Nha Hố có giống nho mới có chất lượng rất tốt, ông Phòng đã không ngần ngại trồng thử ngay 0,5ha.
Theo ông Phòng, giống nho này có độ kháng bệnh và chịu hạn tốt, có thể sánh ngang với các giống nho cũ; dễ chăm sóc, tỉ lệ hoa đậu trái cao hơn kể cả trong điều kiện thời tiết khô nóng hay gặp mưa.
Trong điều kiện chăm sóc bình thường, mỗi năm nho có thể cho thu hoạch hai vụ. Để trái cây đạt chất lượng cao, gia đình ông Phòng luôn thực hiện biện pháp chọn lọc nên một năm thu về trên 25 - 30 tấn trái/ha.
“Do có kinh nghiệm trồng nho mấy chục năm qua cùng với được hướng dẫn về kỹ thuật nên việc chăm sóc giống nho mới NH 01-152 đối với tôi không có gì khó khăn. Nho sinh trưởng, phát triển mạnh, ít bị sâu bệnh. Sau một năm chăm sóc, những chùm nho đầu tiên bắt đầu cho thu hoạch.
Điều tôi vô cùng ngỡ ngàng là nho được thương lái thu mua ngay tại ruộng với giá 90.000 - 110.000 đồng/kg, cao gấp 3 – 4 lần so với các giống nho đỏ, đồng thời thương lái đặt hàng với số lượng lớn để đưa vào hệ thống nhà hàng, siêu thị.
Nhận thấy giống nho này quá hiệu quả tôi đã mở rộng diện tích lên 2ha và thời gian tới sẽ chuyển diện tích nho còn lại sang trồng giống nho mới này”, ông Phòng chia sẻ.
Còn ông Nguyễn Văn Mọi, người nổi tiếng về trồng nho tại thôn Hiệp Hòa, xã Phước Thuận, huyện Ninh Phước đã trồng 1 sào nho giống mới NH01-152 tại trang trại của mình từ cuối năm 2018.
Theo ông Mọi, đầu tư trồng mới giống nho này, bao gồm chi phí giống, vật tư cho 1 sào (1.000m2) cũng tương đương với chi phí đầu tư trồng các giống nho truyền thống khác, từ 30 - 40 triệu đồng, nhưng hiệu quả thì cao hơn nhiều lần.
Với năng suất chỉ cần 10 tấn/ha/vụ (một năm thu hoạch 2 vụ), nhưng do giá bán luôn đạt khoảng 100.000 đồng/kg thì mỗi năm, 1ha nho HN01-152 có thể thu tới trên 2 tỷ đồng.
“Hiện nay, tôi trồng 1 sào nho giống mới này chủ yếu phục vụ du khách tham quan và thưởng thức ngay tại vườn, thời gian tới tôi sẽ mở rộng thêm giống nho này”, ông Mọi chia sẻ.
Lời giải cho người trồng nho đã có
Ông Đặng Kim Cương, Giám đốc Sở NN-PTNT Ninh Thuận cho biết: Toàn tỉnh hiện nay có trên 1.300ha nho, cây nho đem lại hiệu quả kinh tế rất cao cho người nông dân, mặc dù chỉ chiếm 3% tổng diện tích nông nghiệp nhưng giá trị kinh tế của cây nho chiếm khoảng 13 - 14% tổng giá trị sản xuất trong nông nghiệp của địa phương, đó là chưa kể đến thu nhập sau chế biến và các dịch vụ khác đi kèm (du lịch sinh thái).
Theo ông Cương, giống nho mới có chất lượng cao có thể cạnh tranh với nho ngoại nhập. Hiện nay cơ cấu giống nho ăn tươi của Ninh Thuận cơ bản chỉ có 2 giống chủ lực là giống nho Red Cardinal và giống nho NH01-48 do Viện Nghiên cứu Bông và Phát triển nông nghiệp Nha Hố chọn tạo từ năm 2002.
Khi Viện Nghiên cứu Bông và Phát triển nông nghiệp Nha Hố đã chọn tạo ra giống nho mới NH01-152 để thay thế dần giống nho cũ là bài toán đã có lời giải cho người trồng nho Ninh Thuận.
TS Phan Công Kiên, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu Bông và Phát triển nông nghiệp Nha Hố (đóng chân trên địa bàn tỉnh Ninh Thuận) cho biết: Giống NH01-152 được Viện chọn tạo thành công từ năm 2013, có nhiều đặc điểm nổi trội hơn các giống nho đang trồng tại Ninh Thuận như thời gian cắt cành đến thu hoạch ngắn (120 ngày) do vậy mỗi năm có thể thu hoạch hơn 2 vụ, hình dạng quả bầu dài, khả năng sinh trưởng khá, phù hợp trồng thâm canh. NH01-152 là giống nho ăn tươi chất lượng cao, khả năng chống chịu các đối tượng sâu bệnh khá.
Tiềm năng năng suất từ 15 – 18 tấn/ha/vụ, nếu thâm canh tốt có thể đạt trên 20 tấn/ha/vụ, độ đường cao từ 14 – 17 Brix. Quả to vỏ dày, khối lượng quả từ 5,5 – 6,5 gram, chùm quả lớn, khối lượng chùm từ 0,5 – 1,5 kg/chùm, quả ít hạt, thịt quả chắc, giòn do vậy có thể bảo quản được lâu và vận chuyển đi xa mà không bị dập vỡ, hương vị thơm nhẹ có đặc trưng riêng.
Giống nho NH01-152 khi chín có màu đỏ, mẫu mã đẹp rất thích hợp với thị hiếu người tiêu dùng, giá thu mua tại vườn giống nho này luôn từ 90 – 120 nghìn đồng/kg, cao gấp 3 lần các giống nho khác. Đặc biệt, giai đoạn ra hoa dù gặp thời tiết nắng gắt hay khi gặp mưa nhưng tỷ lệ đậu quả vẫn cao.
TS Phan Công Kiên: Sau một thời gian phát triển, giống nho NH01-152 đã khẳng định hiệu quả kinh tế vượt trội, được chính quyền và người dân đánh giá rất cao.
Giống đã được Cục Trồng trọt công nhận sản xuất thử từ tháng 5/2019 và đang làm thủ tục đề nghị Bộ NN-PTNT công nhận chính thức vào năm 2021. Hiện nay, giống nho NH01-152 không những được nông dân Ninh Thuận lựa chọn mà người dân Bình Thuận cũng đang mở rộng diện tích.
Viện Nghiên cứu Bông và Phát triển nông nghiệp Nha Hố luôn coi công tác thu thập và chọn tạo giống nho mới là nhiệm vụ trọng tâm để giới thiệu ra sản xuất và làm phong phú cơ cấu giống của tỉnh Ninh Thuận.
Đến nay, Viện đã lưu giữ tại vườn được trên 130 mẫu giống nho, nguồn gốc các giống chủ yếu nhập nội từ các nước Nhật Bản, Mỹ, Ấn Độ, Úc, Pháp, Thái Lan, Israel, Đài Loan, Đức, Italia và thu thập trong nước, nhiều giống có chất lượng rất ngon có triển vọng đưa ra sản xuất.