Khí thải từ phương tiện giao thông là nguyên nhân gây ô nhiễm không khí và môi trường. Ảnh: Thanh Hải.
Hoàn Kiếm, Ba Đình được chọn triển khai thí điểm
Theo Nghị quyết của HĐND TP Hà Nội, vùng phát thải thấp thuộc vùng bảo vệ nghiêm ngặt và vùng hạn chế phát thải được xác định tại Quy hoạch thủ đô đến năm 2030 tầm nhìn đến năm 2050. Khu vực thường xuyên xảy ra ùn tắc giao thông từ mức độ D đến F theo tiêu chuẩn Việt Nam.
Bên cạnh đó, tiêu chí xác định vùng phát thải thấp cũng gồm chất lượng không khí trung bình năm đánh giá trong tối thiểu một năm gần nhất không đạt quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về chất lượng không khí đối với các thông số chính như SO2, NO2, tổng bụi lơ lửng TSP; bụi PM10, bụi PM2.5. UBND cấp huyện được giao lập đề án vùng phát thải thấp phù hợp với đặc thù và năng lực của địa phương.
Cũng theo nội dung Nghị quyết, các phương tiện giao thông không phát sinh khí thải, xe cơ giới thân thiện môi trường, xe cơ giới sử dụng năng lượng sạch, năng lượng xanh, thân thiện môi trường, xe ưu tiên và phương tiện giao thông có giấy phép lưu thông của cơ quan có thẩm quyền được lưu thông trong vùng phát thải thấp.
Hà Nội cấm lưu thông các xe tải hạng nặng chạy bằng dầu diesel trong vùng phát thải thấp. Bên cạnh đó, hạn chế hoặc cấm xe ô tô không đáp ứng tiêu chuẩn khí thải mức 4 và xe mô tô, xe gắn máy không đáp ứng tiêu chuẩn mức 2 lưu thông vào vùng phát thải thấp theo khung giờ/thời điểm hoặc khu vực.
Nghị quyết cũng quy định TP đề xuất ban hành các loại phí và lệ phí đối với phương tiện giao thông cơ giới đường bộ có phát thải lưu thông trong vùng phát thải thấp.
Đồng thời, có các chính sách hỗ trợ những đối tượng sinh sống và làm việc trong vùng phát thải thấp, các tổ chức, doanh nghiệp thực hiện chuyển đổi phương tiện giao thông sử dụng nhiên liệu hóa thạch sang sử dụng năng lượng sạch, phương tiện giao thông không phát thải.
Về lộ trình thực hiện vùng phát thải thấp, từ năm 2025 đến năm 2030, Hà Nội thí điểm lập vùng phát thải thấp ở một khu vực trên địa bàn quận Hoàn Kiếm, Ba Đình; khuyến khích các địa phương lập vùng phát thải thấp. Từ năm 2031 trở đi, các khu vực trên địa bàn Hà Nội có đủ tiêu chí theo quy định phải thực hiện vùng phát thải thấp.
Hỗ trợ người dân chuyển đổi xe cũ gây ô nhiễm sang xe điện
Trước đó, thẩm tra nội dung này, Ban Đô thị HĐND TP Hà Nội cho rằng, đây là nội dung lớn, có yếu tố chuyên môn, chuyên ngành phức tạp, tác động lớn tới phát triển kinh tế - xã hội, doanh nghiệp, tổ chức và người dân.
Cơ quan này đề nghị cần phải xem xét, đánh giá thận trọng, cũng như mang tính tổng thể, định hướng. UBND TP Hà Nội cho biết đã chỉ đạo Sở Tài nguyên và Môi trường chủ trì, phối hợp cùng với các Sở Giao thông vận tải, Quy hoạch kiến trúc, Tư pháp xây dựng dự thảo Nghị quyết.
Bên cạnh đó, Hà Nội đã tổ chức các hội thảo chuyên môn xin ý kiến của các chuyên gia, nhà khoa học trong lĩnh vực giao thông, môi trường và UBND quận, huyện, thị xã. Đồng thời, Hà Nội đã đăng tải dự thảo Nghị quyết trên cổng thông tin điện tử của TP để lấy ý kiến, góp ý rộng rãi của cộng đồng. Ban Cán sự Đảng UBND TP cũng đã thống nhất chủ trương như nội dung dự thảo Nghị quyết.
Đến tháng 8, Hà Nội có hơn 8 triệu phương tiện giao thông đường bộ, trong đó hơn 1,1 triệu ô tô và hơn 6,9 triệu xe máy. Lãnh đạo Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội cho biết, số lượng xe máy đã sử dụng trên 10 năm chiếm 72,58% sẽ làm gia tăng mức phát thải chất độc hại vào không khí nếu các xe cũ không được bảo dưỡng theo đúng khuyến cáo của nhà sản xuất.
Trước đó, tại phiên chất vấn của HĐND TP chiều 11/12, Chủ tịch TP Trần Sỹ Thanh cho biết Với mục tiêu hạn chế phương tiện giao thông gây ô nhiễm để cải thiện chất lượng không khí, sau khi Nghị quyết được thông qua, TP sẽ triển khai nhiều chương trình cụ thể để khuyến khích người dân nơi thí điểm vùng phát thải thấp (LEZ) chuyển đổi sang sử dụng phương tiện xanh.
Cụ thể, Hà Nội sẽ phối hợp với các doanh nghiệp sản xuất để có phương án giảm thiểu phương tiện chạy bằng xăng dầu vào vùng phát thải thấp; nghiên cứu phương án giảm giá, đổi xe cũ, hỗ trợ đổi xe cũ, vốn vay mua xe mới để người dân vùng LEZ cơ bản chuyển đổi xe máy cũ gây ô nhiễm sang xe điện.
