Hàng ngàn khối bùn thải đã tràn vào ruộng lúa người dân, mặc dù đã gần 20 ngày nay Cty vẫn bình chân như vại khiến người dân vô cùng bức xúc…
 |
| Cánh đồng thôn Phương Đạo II bị bùn thải nhà máy tuyển quặng Hưng Phát vùi lấp |
Cơn bão số 3 gây mưa to và rất to trong đêm 19 rạng sáng 20/7 đổ xuống khu vực xã Lương Thịnh (huyện Trấn Yên, tỉnh Yên Bái), khiến các con suối nước dâng lên rất cao, nguy cơ vỡ đập chứa bùn thải quặng của nhà máy tuyển quặng của Cty CP khoáng sản Hưng Phát sẽ vùi lấp nhiều hộ dân sống dưới chân đập.
UBND xã Lương Thịnh và thôn Phương Đạo II đồng ý cho Cty Hưng Phát xẻ thân đập mở thêm một cửa xả để tiêu nước trong hồ chứa. Hàng ngàn khối bùn thải ồ ạt đổ xuống suối, tràn vào ruộng lúa của thôn Phương Đạo II, khiến cánh đồng ngập bủm trong nước thải quặng, sau khi nước rút 2,3ha ruộng lúa bùn ngập từ 0,5 - 1m, khiến người dân vô cùng bức xúc trước thái độ thờ ơ của Cty trước nỗi mất mát quá lớn của người dân.
Bà Nguyễn Thị Nội và rất nhiều người dân khi nghe tin các nhà báo đến làm việc họ kéo nhau ra cánh đồng ngập bùn đỏ thải quặng để bày tỏ sự bất bình của mình trước thái độ vô cảm của Cty Hưng Phát.
 |
| Bà Nguyễn Thị Nội - trưởng thôn bày tỏ bức xúc với nhà báo |
Bà Nội cho biết: Sáng 20/7 trước nguy cơ vỡ đập bùn thải, thôn đã vận động gia đình bà Hoàng Thị Vải di chuyển gấp, nếu đập chứa bùn thải của Cty Hưng Phát vỡ thì nhà của gia đình bà và hai hộ bên dưới sẽ bị chôn sống. Lãnh đạo xã và thôn đồng ý cho Cty Hưng Phát xẻ thân đập thêm một lối để nước tràn qua, thì mới tránh cho đập khỏi vỡ. Bùn thải của hồ chứa đã lấp 2,3ha ruộng của 31 hộ dân thôn Phương Đạo II, gần 20 ngày nay Cty vẫn không có ý kiến gì buộc người dân phải rào đường không cho xe chở quặng ra…
Gia đình ông Nguyễn Công Minh có 4,2 sào ruộng cấy 2 vụ, ông cay đắng nói: Chúng tôi từ Nam Định lên đây xây dựng kinh tế mới từ năm 1975, đã 43 năm nay, chưa năm nào ruộng của chúng tôi bị ngập nước, chỉ khi Cty Hưng Phát về đây khai thác và tuyển quặng thì đồng ruộng của chúng tôi năm nào cũng bị nước thải bùn quặng chảy vào khiến lúa không lên được, năm nay thì lũ bùn lấp hết ruộng của dân, thử hỏi chúng tôi sống bằng gì?
Nói rồi ông Minh lội xuống thửa ruộng ngay cạnh đường, dùng cậy chọc xuống ruộng đo lượng bùn thải lấp ruộng sâu chừng 65cm rồi nói: Bùn vùi hết lúa của dân, ngay lòng suối bị bùn từ nhà máy tuyển lấp đầy giờ cao bằng mặt ruộng thì chúng tôi cấy hái gì được?
 |
| Ông Nguyễn Công Minh đo lượng bùn ngập ruộng lúa |
Ông Lục Văn Khơi chỉ dòng suối cho hay: Cây cầu này dân làm đi vào khu Cát Táng, từ mặt cầu xuống dưới lòng suối sâu 3m, nay bùn thải lấp đầy gần bằng mặt cầu, mỗi trận mưa xuống nước không thoát được tràn qua cầu và ngập cả con đường qua cánh đồng, khiến việc đi lại của bà con vô cùng khó khăn…
Ông Khơi dẫn tôi men theo dòng suối tới chỗ 5 ô tô chở quặng bị người dân rào đường không cho đi. Ông Khơi và những người dân ở đây cho biết: Tháng 5/2018, Cty TNHH Á Châu khai thác quặng sắt điểm mỏ số 2 theo giấy phép khai thác 1541/GP-UBND tỉnh Yên Bái mở đường vào khu Cát Táng (thôn Phương Đạo II) đã đặt 2 cống làm đường qua, khi nước lũ về, con đường trở thành con đê ngăn lũ, khiến nước dềnh lên làm ngập cánh đồng. Đây chính là thủ phạm ngăn cản dòng chảy cộng với hồ thải của Cty Hưng Phát xả thải để tránh vỡ đập đã khiến hàng vạn khối bùn lấp vào ruộng của dân.
Chị Bùi Thị Kim Dung ngồi bệt xuống cỏ cay đắng nói: Các bác ơi cứu dân chúng em với. Nhà em có 2,3 sào ruộng, bùn lấp mất 5 mảnh, số còn lại mất hơn 70%, đất đồi trồng quế, chè và quế của nhà em thì nhà nước thu hồi giao cho Cty để khai thác quặng, bây giờ còn tý ruộng thì bùn thải quặng lấp gần hết, trong khi đó chồng em khuyết tật, không biết chúng em lấy gì mà sống đây… Nói rồi chị quay vội như giấu những giọt nước mắt cay đắng vừa trào trên khóe mắt.
Chúng tôi được người dân đèo xe máy lên khu vực hồ chứa của Cty Hưng Phát, một người dân lội xuống suối chỉ dòng nước tự nhiên và dòng nước thải chảy từ hồ bùn thải nước đục ngàu, bảo: Các bác nhìn hai dòng nước đủ biết nhà máy vẫn tiếp tục xả thải xuống suối như thế này thì dân chúng tôi chịu sao nổi?
 |
| Cầu vào khu Cát Táng bùn ngập gần lên mặt cầu |
Hồ chứa bùn thải của Cty Hưng Phát cao so với mặt đường hơn 10m, hiện bùn thải đã đầy mấp mé mặt hồ, thân đập đắp bằng đất. Nếu sáng 20/7 xã Lương Thịnh không cho Cty xẻ thân đập thì chắc chắn đập sẽ vỡ, khi đó tai họa sẽ khôn lường.
Anh Vũ Hùng Thịnh, Phó bí thư thôn Phương Đạo II, Phó Chủ tịch Hội Nông dân xã Lương Thịnh cho biết: Người dân ở đây cực chẳng đã mới rào đường không cho xe quặng đi. Kể từ khi Các Cty khai khoáng về đây dân phải gánh hậu quả vì xe quá tải chạy ầm ầm suốt đêm ngày, bụi bay mù trời. Nay ruộng bị lấp, thôn mời Cty xuống làm việc họ phớt lờ, ruộng bị bùn lấp như thế nhưng họ chả có ý kiến gì, nên dân bức xúc. Chúng tôi vận động nhân dân tháo rào cho xe qua, nhưng dân không nghe, chỉ khi nào Cty thống nhất đền bù dân mới nghe…
Ông Hồ Đức Hợp - GĐ Sở TN-MT tỉnh Yên Bái thông tin: Tôi chưa được nghe huyện Trấn Yên báo cáo việc này. Qua phản ảnh của các nhà báo, chiều nay (8/8/2018) chúng tôi sẽ chỉ đạo anh em vào ngay xã Lương Thịnh nắm bắt tình hình và sáng mai sẽ mời đại diện huyện Trấn Yên cùng làm việc với xã và Cty để khắc phục hậu quả…
 |
| Đoàn xe chở quặng không ra được vì dân rào đường |
 |
| Người dân tập trung trên mặt hồ bùn thải |
 |
| Hồ bùn thải của Cty Hưng Phát đã đầy ắp |
 |
| Nhà máy tuyển quặng của Cty Hưng Phát |
