Hòn Bà là một đảo nhỏ có tên là hòn Ba Viên Đạn tại khu vực Bãi Sau. Hòn đảo nằm lẻ loi giữa biển, dưới chân đảo sóng vỗ bọt trắng xóa rất thơ mộng. Ngôi miếu được xây dựng vào cuối thế kỷ XVIII và thờ Thủy Long thần nữ. Miếu Hòn Bà được xếp vào danh sách ngôi miếu có vị trí đặc biệt nhất Việt Nam.

Thường, muốn đến được Hòn Bà có hai cách: đi thuyền, ghe khi nước lớn hoặc là đi bộ khi thủy triều rút. Đa số người dân địa phương và khách thập phương đều chọn cách thứ 2, vừa để thuận tiện di chuyển, vừa để trải nghiệm trên con đường độc đáo này.

Từ tờ mờ sáng mùng 4 Tết, nhiều người đã tới Bãi Sau để chuẩn bị ra miếu. Thế nhưng, phải chờ đến 8h, thủy triều rút sâu, để lộ ra một con đường độc đạo gần 500m từ bờ biển dẫn ra đảo. Con đường bằng đá ghồ ghề, di chuyển rất khó khăn, có nhiều vỏ hàu sắc nhọn bám vào đá.

Đường đi lại khó khăn nên nhiều du khách không tránh khỏi tình trạng bị té ngã, vỏ hàu cứa chảy máu chân. Thế nhưng người dân, du khách vẫn rất háo hức đến với ngôi miếu để chiêm bái, cầu an, sức khỏe, may mắn.

Trẻ nhỏ thường được người lớn bồng bế, dắt theo sau. Trung bình mất khoảng từ 15 - 20 phút để ra tới chân miếu Hòn Bà. Rất nhiều du khách khi tới Vũng Tàu muốn được trải nghiệm đi trên con đường bí ẩn, độc đáo này.

Nhiều người mang theo hoa, lễ vật… nối nhau men theo con đường đá nối từ bờ ra Hòn Bà. Từ 8h - 10h30 là khoảng thời gian cao điểm, dòng người phải nhích từng chút mới vào được chánh điện để viếng.

Chính vì sự linh thiêng, nhiều người không quên "trả lễ" như để cảm tạ Thủy Long thần nữ đã bảo vệ, gìn giữ một năm bình an.

Toà chánh điện là nơi thờ Thuỷ Long thần nữ, vị nữ thần dân gian chịu trách nhiệm quản lý các miền biển, sông nước.

Phần dưới trung tâm miếu thờ bài trí bàn thờ đặt bài vị và 5 pho tượng Ngũ Hành Nương Nương với ý nghĩa tín ngưỡng mang giá trị tưởng niệm, tri ân và nhân văn.

Nhiều du khách đến đây không chỉ để hành hương, dâng lễ mà còn đến để khám phá vẻ đẹp của những con đường độc đáo dẫn đến miếu.

Nơi đây có vị trí đẹp, có thể phóng tầm mắt ra đường chân trời trên biển, vừa hóng gió biển mát rượi vừa ngắm, bình minh, hoàng hôn hay những con tàu lớn nhỏ di chuyển từ xa.

Sau nhiều lần trùng tu, miếu Hòn Bà vẫn giữ cho mình nét đẹp hoang sơ, thiên nhiên thơ mộng hữu tình. Đây là ngôi miếu được xếp vào danh sách danh thắng nổi tiếng Việt Nam, thu hút du khách đến tham quan, cúng viếng.

Mỗi năm, tại miếu Hòn Bà diễn 4 lễ cúng vào các ngày rằm: tháng Giêng, tháng Tư, tháng Bảy và tháng Mười (âm lịch). Trong đó, lễ cúng Rằm tháng Giêng thu hút đông người dân và du khách thập phương đến viếng miếu Hòn Bà.

Lê Bình