Thủy lợi gắn với nông thôn mới
Theo UBND huyện Xuân Lộc, một trong những khó khăn của huyện trong việc hoàn thành mục tiêu đạt chuẩn huyện nông thôn mới kiểu mẫu theo định hướng “phát triển sản xuất hàng hóa nông nghiệp bền vững” là hệ thống thủy lợi chưa đáp ứng được nhu cầu sản xuất. Trong đó, có nguyên nhân nhiều công trình đầu tư cho thủy lợi tại địa phương cần nguồn vốn lớn, khó thực hiện kịp thời so với nhu cầu sản xuất.
Do đó, tỉnh Đồng Nai đang tập trung hỗ trợ Xuân Lộc tháo gỡ bài toán khó về thủy lợi để phát triển sản xuất bền vững, quy mô hàng hóa lớn nhằm đạt mục tiêu đề ra trong xây dựng nông thôn mới nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu.
Ở góc độ địa phương, Bí thư Huyện ủy Xuân Lộc Lê Kim Bằng cho biết, hiện nay, trên địa bàn huyện đang có nhiều dự án thủy lợi do Trung ương đầu tư cần nguồn vốn lớn như: dự án Hồ Gia Ui 2 vốn đầu tư trên 866 tỷ đồng; dự án Hệ thống công trình thủy lợi 3 xã Xuân Bắc, Xuân Thọ, Suối Cao ước tính tổng mức đầu tư trên 1,2 ngàn tỷ đồng...
Trong những năm tiếp theo, huyện Xuân Lộc sẽ tập trung đầu tư cho hệ thống thủy lợi gắn với mục tiêu xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu theo hướng phát triển sản xuất quy mô hàng hóa lớn, bền vững. Ngoài ra, huyện cũng rất quan tâm hỗ trợ phát triển hệ thống thủy lợi nội đồng nhằm khuyến khích người dân đầu tư xây dựng các công trình thủy lợi nhỏ, ứng dụng tưới tiên tiến, tiết kiệm nước...
“Chúng tôi luôn xác định người dân là chủ thể và là đối tượng được thụ hưởng những thành quả trong quá trình xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu. Do đó, trong xây dựng nông thôn mới nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu, địa phương cố gắng hoàn thiện hệ thống thủy lợi để đáp ứng được nhu cầu sản xuất, hướng đến mục tiêu cuối cùng là đời sống người dân được nâng lên”, ông Bằng chia sẻ.
Nhằm giải bài toán khó về các công trình thủy lợi cho huyện Xuân Lộc trong xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu, Sở NN-PTNT Đồng Nai đề ra nhiều giải pháp như một số dự án cấp bách sẽ đề nghị UBND tỉnh xem xét bố trí nguồn kinh phí để sớm thực hiện.
Ông Vũ Quốc Việt, Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt, Bảo vệ thực vật và Thủy lợi Đồng Nai cho biết, ngoài những hệ thống, công trình thủy lợi được đưa vào đề án, nhiều địa phương có kiến nghị rà soát, bổ sung đầu tư mới các công trình thủy lợi vào đề án đầu tư phù hợp. Những dự án đầu tư thủy lợi nào bức thiết về dân sinh, đáp ứng tiêu chí trong xây dựng nông thôn mới sẽ được xem xét ưu tiên đầu tư trước.
Theo ông Việt, vào mùa khô, nhiều địa phương trong tỉnh thường bị tình trạng thiếu nước cho sản xuất nông nghiệp, như các huyện Tân Phú, Định Quán, Xuân Lộc, Cẩm Mỹ, Thống Nhất... Do đó, UBND tỉnh Đồng Nai cũng đã giao các sở, ban, ngành và địa phương cùng đề xuất giải pháp đầu tư, xây dựng các hồ chứa hiệu quả.
Đồng thời chia giai đoạn để thiết kế xây dựng các hồ trữ nước, giúp các địa phương chủ động sản xuất trong mùa khô. Việc tỉnh Đồng Nai đầu tư xây dựng, nâng cấp các hồ chứa nước còn nhằm bảo vệ nước ngầm cho tương lai. Trong đề án cung cấp nước sạch giai đoạn 2021 - 2025, UBND tỉnh Đồng Nai cũng đã mạnh dạn xử lý cho đóng cửa các giếng khoan tự phát, nhỏ lẻ.
Nhiều dự án thủy lợi cần vốn lớn
Theo đề án xây dựng kế hoạch phát triển hệ thống kênh mương thủy lợi gắn với xây dựng nông thôn mới của tỉnh Đồng Nai đến năm 2025, định hướng đến năm 2030, tổng chiều dài kênh mương cần kiên cố hóa khoảng 980 km, trong đó kiên cố hóa kênh tưới hiện trạng khoảng 103 km, xây dựng mới kênh mương với tổng chiều dài 877 km, nạo vét hệ thống kênh tiêu 58 km; tu sửa, nâng cấp đê bao là 72 km; kiên cố hóa 100% kênh mương theo bộ tiêu chí nông thôn mới, nông thôn mới nâng cao và kiểu mẫu hiện nay.
Trong giai đoạn 2026-2030, tổng chiều dài kênh mương kiên cố hóa, mở rộng sẽ được tăng thêm là hơn 331 km. Năng lực phục vụ sản xuất nông nghiệp từ các công trình thủy lợi là gần 36 ngàn ha. Hiệu quả phục vụ sản xuất đạt hơn 108% hiệu suất so với thiết kế. Trong đó, hệ thống kênh mương phục vụ tưới là gần 25 ngàn ha, tiêu thoát nước cho gần 306 ha, ngăn mặn hơn 10,6 ngàn ha.
Theo Sở NN-PTNT Đồng Nai, kế hoạch đầu tư hệ thống thủy lợi cho 5 đến 10 năm tới rất quan trọng, bức thiết để đảm bảo phục vụ cho hoạt động sản xuất của từng địa phương, từng vùng sản xuất tập trung.
Trao đổi với NNVN, ông Trần Lâm Sinh, Phó Giám đốc Sở NN-PTNT Đồng Nai cho biết: Cùng với việc thực hiện quy hoạch thủy lợi góp phần nâng cao diện tích tưới chủ động, hiện nhiều địa phương, nhất là các huyện miền núi, khó khăn về nguồn nước sản xuất cần nguồn vốn lớn trong đầu tư cho hệ thống thủy lợi.
Theo Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai Võ Văn Phi, diện tích đất sản xuất nông nghiệp của tỉnh tương đối lớn, việc đầu tư cho hệ thống công trình thủy lợi khá quan trọng cho phát triển sản xuất nông nghiệp gắn với xây dựng nông thôn mới. Đồng Nai sẽ ưu tiên tập trung đầu tư các công trình thủy lợi trong giai đoạn 2021-2025 để đạt tiêu chí về thủy lợi cho nông thôn mới nâng cao vì đây là giai đoạn tỉnh phấn đấu hoàn thành nông thôn mới nâng cao, vừa đảm bảo phục vụ cho sản xuất nông nghiệp.