Hồ Khe Ngang bị xâm hại

Nguy cơ sạt lở, bồi lấp

Nhiều hộ dân có diện tích đất rừng sản xuất tại khu đồi Cổng thuộc tổ dân phố Chầm đã tự ý san ủi đất, mở đường, xây dựng nhà ở khá quy mô, gây nguy cơ sạt lở, bồi lấp hồ thủy lợi Khe Ngang.

Theo quan sát hiện trường, từ tuyến đường lâm sinh dẫn vào khu vực đồi Cổng (phía tràn sự cố của hồ Khe Ngang), người dân đã tự ý san ủi mở đường trên chiều dài hàng trăm mét, mặt đường từ 4-5m.

Một khối lượng đất đá lớn đã được đào bới, san ủi ngay sát mép hồ thủy lợi Khe Ngang. Phía trên, một quả đồi lớn có thể đổ sập, sạt trượt xuống vào mùa mưa lũ.

Theo tìm hiểu, việc san ủi đất trái phép diễn ra từ năm 2022 đến nay, do đất rừng sản xuất được bán từ người này qua người khác. Khu vực này còn xây dựng một căn nhà với diện tích khoảng 70m2 lắp ghép bởi 16 trụ sắt, lợp tôn và ghép ván làm tường.

Căn nhà này đã bị chính quyền địa phương cưỡng chế buộc tháo dỡ. Trên trục đường mới san ủi, các hộ dân kéo hệ thống dây, cắm cột điện dọc tuyến nhưng chưa đấu nối được lưới điện…

Mới đây, đầu tháng 5/2024, UBND thành phố Huế đã có quyết định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai với ông Nguyễn Thành Hiệp (sinh năm 1958, trú tỉnh Bà Rịa - Vùng Tàu). Theo đó, ông Nguyễn Thành Hiệp đã thực hiện hành vi vi phạm hành chính tự ý san ủi làm biến dạng địa hình (đất lâm nghiệp) tại thửa đất số 105, 124, tờ bản đồ số 1 tọa lạc tại tổ dân phố Chầm, phường Hương Hồ với diện tích 944m2.

Căn cứ các quy định, UBND thành phố Huế xử phạt ông Nguyễn Thành Hiệp 7,5 triệu đồng. Đồng thời, áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả buộc khôi phục lại tình trạng ban đầu của thửa đất trước khi vi phạm trong vòng 10 ngày.

Ông Trần Đình Long, Phó Chủ tịch UBND phường Hương Hồ cho biết, việc cải tạo, san ủi đất trái phép diễn ra từ năm 2022, do ông Nguyễn Thế Kỷ (trú thôn Chầm, phường Hương Hồ) thực hiện, sau đó ông này bán đất lại cho ông Nguyễn Thành Hiệp. Từ khi phát hiện (tháng 4/2024), chính quyền xã phối hợp với các đơn vị liên quan lập biên bản sai phạm, yêu cầu tháo dỡ và có tờ trình gửi cấp trên để xử phạt vi phạm hành chính, khắc phục hậu quả.

Theo kiểm tra của cơ quan chức năng, tuyến đường mới san ủi sau này không nằm trong hành lang an toàn hồ Khe Ngang. Tuy nhiên, việc san ủi ngay khu vực sát mép hồ gây nguy cơ sạt lở, bồi lấp hồ trong mùa mưa.

“Địa bàn phường rất rộng, khu vực san ủi đất nằm xa khu dân cư, ít người qua lại nên quá trình vi phạm, san ủi của hộ dân này chính quyền chậm phát hiện”, ông Long phân trần.

Vi phạm an toàn lòng hồ

Trước đó, vào tháng 6/2022, Công ty TNHH NN MTV Quản lý khai thác công trình Thủy lợi Thừa Thiên - Huế tổ chức tuần tra lòng hồ Khe Ngang để kiểm tra và phát hiện tình trạng có hộ dân dùng xe múc  tự ý san ủi, lấp khe, mở tuyến đường xung quanh và tổ chức thi công lán trại tại khu đồi Cổng.

Trước tình hình trên, công ty đã mời Chi cục Thủy lợi, UBND phường Hương Hồ, tổ chức thực địa, xác định vị trí, cao trình của tuyến đường, lán trại đang thi công có thuộc phạm vi lòng hồ Khe Ngang theo quy định.

Kết quả kiểm tra cho thấy, tại hiện trường người dân dã tự ý dùng xe múc san ủi, mở tuyến đường xung quanh khu đồi Cổng với chiều dài hơn 500m, nền đường rộng trung bình từ 5m đến 7m bằng đất. Một lán trại đang lắp dựng có cột bằng ống thép, lợp mái tôn, kích thước khoảng 5m x 7m và 2 chiếc xuồng.

Kiểm tra đo đạc thực tế bằng máy thủy chuẩn, kết quả tuyến đường đất hiện trạng này có cao trình từ +12,12 đến +14,6m nằm dưới cao trình đỉnh đập hồ Khe Ngang (+15,6m), nằm trong phạm vi lòng hồ và một số đoạn có vị trí cao hơn cao trình lòng hồ.

Phần lán trại được lắp dựng nằm ở cao trình +15,82m, nằm ngoài phạm vi lòng hồ, tại thời điểm kiểm tra, mái tôn của lán trại đã được tháo dỡ một phần.

Ông Dương Đức Hoài Khánh, Giám đốc Công ty TNHH NN MTV Quản lý khai thác công trình Thủy lợi tỉnh Thừa Thiên - Huế cho biết, theo quy định của Luật Thủy lợi và các nghị định của Chính phủ, các hoạt động trong phạm vi bảo vệ đập, hồ chứa nước phải có giấy phép mới được hoạt động. Nếu chưa được cấp phép mà hoạt động trong phạm vi bảo vệ công trình thủy lợi thì sẽ bị xử phạt.

Công trình hồ chứa nước Khe Ngang nằm trên địa bàn thành phố Huế thuộc tiểu dự án thủy lợi Tây Nam Hương Trà được đưa vào sử dụng năm 2014. Hồ có dung tích khoảng hơn 12 triệu m3 nước, cung cấp nước tưới tiêu cho hơn 600ha cây trồng vùng đồng bằng, bán sơn địa Hương Trà, thành phố Huế.