Thách thức lớn tại Cát Bà
Rừng tại Vườn quốc gia Cát Bà được đánh giá chịu ảnh hưởng nặng nề nhất tại Hải Phòng sau bão số 3 (Yagi). Toàn bộ khu vực rừng trồng và rừng tự nhiên phòng hộ đồi núi, rừng đặc dụng bị thiệt hại nghiêm trọng, để lại khối lượng lớn vật liệu dễ cháy.
Cây ngã đổ la liệt tại khu vực gần trụ sở hành chính Vườn quốc gia Cát Bà. Ảnh: Đinh Mười.
Hiện nay, việc khai thác tận dụng, tận thu cây gỗ bị đổ gãy do bão gặp nhiều khó khăn do thiếu quy định cụ thể về trình tự, thủ tục, thẩm quyền lập, phê duyệt phương án khai thác rừng, xử lý gỗ và lâm sản sau khai thác đối với rừng phòng hộ, đặc dụng thuộc sở hữu nhà nước bị thiệt hại do thiên tai.
Ông Nguyễn Văn Thịu - Giám đốc Vườn quốc gia Cát Bà cho biết, nguy cơ cháy rừng hiện rất lớn, cần có kế hoạch chi tiết để phòng ngừa, nhưng hiện tại lực lượng rất mỏng. Do vậy, cần đẩy mạnh tuyên truyền cho người dân các biện pháp phòng ngừa và chính quyền các địa phương cùng vào cuộc.
Ông Thịu cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc để nguyên thực bì sau mùa khô để tạo điều kiện cho thảm thực vật dưới tán rừng phát triển. Thảm thực vật và hệ sinh thái dưới tán rừng đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn ngừa cháy rừng.
“Chúng tôi đã huy động toàn bộ lực lượng kiểm lâm ứng trực và tuyên truyền cho người dân. Từ nay cho đến tháng 4 năm sau, trước mùa mưa, chúng tôi sẽ không cho lực lượng kiểm lâm nghỉ phép để đảm bảo công tác phòng cháy chữa cháy rừng”, ông Thịu cho hay.
Lượng lớn thảm thực bì, lá và cành khô bị rụng, gãy đổ sau bão đã trở thành "mồi lửa" gây nguy cơ hỏa hoạn rất cao. Ảnh: Đinh Mười.
Bão số 3 gây thiệt hại nghiêm trọng cho hệ sinh thái rừng ở Hải Phòng với diện tích ảnh hưởng lên đến hơn 7,1 nghìn ha. Trong đó, thiệt hại hoàn toàn có hơn 893 ha, thiệt hại rất nặng hơn 1.565 ha, thiệt hại một phần có hơn 459 ha. Tổng thiệt hại kinh tế ước tính là gần 600 triệu đồng.
Cần quyết liệt, chung tay
Theo Sở NN-PTNT Hải Phòng, sau bão số 3, từ 14- 19/10, trên địa bàn thành phố Hải Phòng ghi nhận 5 vụ cháy rừng với tổng diện tích gần 3 ha tại các khu vực có rừng như: Cát Hải, Đồ Sơn, Thủy Nguyên,...
Mặc dù không gây thiệt hại về người và tài sản, các vụ cháy rừng này đã ảnh hưởng đến cảnh quan và hệ sinh thái. Nguyên nhân ban đầu được xác định là do sự bất cẩn trong việc sử dụng lửa của người dân, bao gồm đốt vàng mã, đốt rác và khai thác mật ong.
Việc hàng nghìn ha rừng có cây gãy đổ, lá rụng đúng vào mùa hanh khô khiến nguy cơ cháy rừng cao chưa từng thấy, do đó, cần sự chung tay và quyết liệt vào cuộc của các đơn vị, địa phương để bảo vệ nguồn tài nguyên rừng quý giá với những giải pháp hữu hiệu.
Rừng tại khu vực quận Đồ Sơn. Ảnh: Đinh Mười.
Sở NN-PTNT Hải Phòng đã đề nghị UBND các quận, huyện tổ chức điều tra, thống kê diện tích, vị trí, đối tượng quản lý và diện tích rừng bị ảnh hưởng để đánh giá thiệt hại và phục hồi rừng.
Các địa phương cần quản lý rừng chặt chẽ, ngăn chặn phá rừng, chuyển đổi mục đích sử dụng rừng trái phép. Huy động nguồn lực từ các tổ chức và cộng đồng để thực hiện vệ sinh rừng, đặc biệt tập trung vào khu vực bị ảnh hưởng bởi bão số 3. Bên cạnh đó, công tác truyền thông về phòng cháy chữa cháy rừng (PCCCR) cần được tăng cường trên các phương tiện thông tin đại chúng, nâng cao nhận thức cho người dân về tầm quan trọng của việc bảo vệ rừng.
Đối với những diện tích rừng bị thiệt hại trên 70%, việc phục hồi rừng cần được ưu tiên, đảm bảo tính bền vững. Sở NN-PTNT sẽ nghiên cứu, tổng hợp và xây dựng phương án trồng lại rừng, sử dụng nguồn ngân sách trồng rừng thay thế từ Quỹ Bảo vệ và phát triển rừng thành phố.
Ông Nguyễn Đức Thọ - Phó Chủ tịch UBND thành phố Hải Phòng chủ trì một cuộc họp về tình hình khắc phục và phòng cháy rừng sau bão số 3. Ảnh: Đinh Mười.
Ông Bùi Thanh Tùng – Phó Giám đốc Sở NN-PTNT Hải Phòng cho biết, trong những năm gần đây, công tác quản lý, bảo vệ rừng và PCCCR tại Hải Phòng được chú trọng và chỉ đạo chặt chẽ. Diện tích rừng đặc dụng, rừng phòng hộ ven biển được quản lý, bảo vệ tốt.
Công tác PCCCR được triển khai kịp thời và hiệu quả, đồng thời tuyên truyền, kiểm tra, giám sát đều được thực hiện đúng phương châm “bốn tại chỗ”. Khi có sự cố cháy rừng xảy ra, đã có biện pháp cứu chữa kịp thời để ngăn chặn lửa lan rộng và thiệt hại nghiêm trọng đến rừng.
Tuy vậy, việc bảo vệ rừng và phòng cháy chữa cháy rừng ở Hải Phòng đang gặp khó khăn do địa hình đồi núi hiểm trở và cơ sở hạ tầng phục vụ chưa hoàn thiện, cần được cần đầu tư xây dựng hệ thống đường giao thông phục vụ xe chữa cháy rừng, tuần tra rừng, chòi canh lửa cảnh báo cháy rừng, hồ, bể chứa nước phục vụ chữa cháy để nâng cao khả năng ứng phó với các tình huống khẩn cấp. Bên cạnh đó, lực lượng kiểm lâm cũng đang thiếu hụt về số lượng cán bộ và trang thiết bị, cần được tăng cường nguồn lực để nâng cao hiệu quả công tác bảo vệ rừng và phòng cháy chữa cháy.
“Với những giải pháp đồng bộ, thành phố Hải Phòng sẽ chủ động hơn trong công tác phòng cháy chữa cháy rừng, bảo vệ tài nguyên rừng quý giá, góp phần đảm bảo an ninh, trật tự và phát triển kinh tế - xã hội bền vững”.
Phối hợp đồng lòng, chung sức bảo vệ rừng
Ngày 18/9, sau khi nắm bắt tình hình từ các đơn vị và kiểm tra thực tế tại quận Đồ Sơn và quận Kiến An, ông Nguyễn Đức Thọ, đánh giá nguy cơ cháy rừng hiện nay đang hiện hữu, do vậy công tác phòng cháy chữa cháy rừng cần phải được tăng cường, tập trung vào một số nhiệm vụ trọng tâm.
Ông Thọ nhấn mạnh việc xác định rõ chủ rừng và diện tích rừng bị thiệt hại là vô cùng quan trọng. Đồng thời, việc phân loại cây bị thiệt hại, thu gom, quét dọn phần cây gẫy rụng cũng cần được thực hiện khẩn trương để tránh gây thiệt hại và ảnh hưởng đến môi trường sinh thái.
Ngoài ra, công tác khoanh vùng rừng, ngăn chặn cháy lây lan là một nhiệm vụ ưu tiên hàng đầu. Việc tuyên truyền nâng cao ý thức tự PCCCR cho người dân và phát huy hiệu quả hoạt động của các “tổ liên gia an toàn PCCC” cũng cần được chú trọng.
Ông Nguyễn Đức Thọ - Phó Chủ tịch UBND thành phố Hải Phòng kiểm tra công tác phòng cháy rừng tại khu vực đồi Thiên Văn, quận Kiến An. Ảnh: Đinh Mười.
Ông Thọ cũng yêu cầu sự chung tay của mọi người dân và các cơ quan chức năng. Sự phối hợp giữa các ban, ngành, cơ quan, đơn vị chức năng là yếu tố then chốt để đảm bảo công tác PCCCR được thực hiện hiệu quả. Việc phân công cán bộ chuyên trách bám nắm địa bàn, phối hợp với chính quyền xã, phường, thị trấn có rừng, các cơ quan, đơn vị và ngành liên quan là hết sức cấp thiết.
Sở NN-PTNT, Chi cục Kiểm lâm được giao thường xuyên theo dõi, hướng dẫn, kiểm tra, đôn đốc chủ rừng trong việc thực hiện công tác PCCCR. Còn Công an thành phố Hải Phòng được yêu cầu tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, xử phạt nghiêm khắc các hành vi sai phạm trong công tác PCCCR, răn đe, giáo dục học sinh và phòng ngừa chung.
Theo Sở NN-PTNT Hải Phòng, diện tích rừng trên địa bàn thành phố là 14 nghìn ha, bao gồm rừng đặc dụng, rừng phòng hộ, rừng sản xuất và rừng ven biển. Rừng tự nhiên chiếm hơn 9 nghìn ha, rừng trồng hơn 4,1 nghìn ha và diện tích mới trồng chưa đạt tiêu chuẩn là hơn 572 ha. Tỷ lệ che phủ rừng toàn thành phố là 8,67%.
