Số người nhiễm Covid-19 ở nước ta tăng liên tục trong 10 ngày vừa qua, có một nguyên nhân quan trọng được xác định, chính là lỗ hổng của quá trình khai báo y tế.
Việt Nam chủ động chuẩn bị mọi điều kiện cơ bản để ngăn ngừa virus Corona, nhưng không thể ngờ lại có đợt sóng lây nhiễm từ những chuyến bay đưa người Việt Nam về quê nhà. Cụ thể nhất là hai chuyến bay hạ cánh lúc rạng sáng 2/3, đã mang đến hậu quả nặng nề.
Tương tự chuyến bay ký hiệu VN0054 hạ cánh xuống sân bay Nội Bài với bệnh nhân số 17 và bệnh nhân số 21 đã làm đảo lộn đời sống Hà Nội, chuyến bay ký hiệu QR974 hạ cánh xuống sân bay Tân Sơn Nhất với bệnh nhân số 34 đã kéo theo những hệ lụy cho TP.HCM và Bình Thuận.
Bệnh nhân số 34 là một nữ doanh nhân, đã khai báo không trung thực về hành trình di chuyển của bản thân, cụ thể là không nhắc đến việc dừng chân giao lưu với công ty đối tác tại TP.HCM cũng như những bữa tiệc bạn bè tại Phan Thiết. Chính điều ấy đã phát sinh hàng chục ca nhiễm Covid-19 và khiến hàng trăm người phải cách ly.
Với mức độ Covid-19 đã thành đại dịch toàn cầu như Tổ chức Y tế - WHO khuyến cáo, Việt Nam kêu gọi khai báo y tế toàn dân.
Tuy nhiên, tấm lá chắn chủ lực vẫn là khai báo y tế bắt buộc đối với những người đã đi qua vùng dịch, hoặc từng tiếp xúc với người nhiễm Covid-19 và người có nguy cơ nhiễm Covid-19.
Nếu không có biện pháp mạnh để kiểm soát những tờ khai báo y tế bắt buộc, thì công tác chống lại virus corona sẽ gặp nhiều khó khăn.
Khi ý thức cá nhân hạn chế, thì ý thức cộng đồng cần được phát huy. Ví dụ, tại TP.HCM, có hai vợ chồng đi du lịch Ý trở về nhưng không khai báo và không cách ly, thì hàng xóm đã phát hiện để kịp thời cung cấp thông tin cho cơ quan chức năng.
Khai báo y tế bắt buộc, nhất định phải triệt tiêu cách làm hình thức và mọi sự nể nang. Thực tế chứng minh, những ca nhiễm Covid-19 gây hoang mang xã hội đều là những người sang trọng và giàu có.
Virus Corona không phân biệt hàng hiệu đắt tiền hay trang phục bình dân đang khoác trên người. Virus Corona cũng không phân biệt ghế hạng phổ thông hay ghế hạng thương gia trên các chuyến bay. Vì vậy, khai báo y tế không thể đặt cách bất kỳ ai, trong bất kỳ trường hợp nào.
Đừng nghĩ khai báo y tế toàn dân hoặc khai báo y tế bắt buộc, chỉ là một tờ giấy vô nghĩa. Bởi lẽ, mỗi lời khai đúng và mỗi lời khai đủ, sẽ là cơ sở then chốt để thực hiện các bước tiếp theo khống chế Covid-19.
Đại dịch toàn cầu, một người vì mọi người và mọi người vì một người. Bây giờ, chưa đến lúc bàn chuyện truy tố hay xử lý những người khai báo gian dối, nhưng đã là lúc tăng cường giám sát khai báo y tế bắt buộc một cách quyết liệt hơn.
Ít nhất, những người khai báo y tế bắt buộc phải ghi rõ hoạt động của họ chi tiết 7 ngày trước khi được cách ly, và đơn vị tiếp nhận tờ khai y tế phải có thêm động tác xác minh, đối chiếu và sàng lọc dữ liệu thật tỉ mỉ, cẩn thận.