Lũ ống, lũ quét kinh hoàng chưa từng thấy 'san phẳng' Mù Cang Chải

Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng lội bùn đến hiện trường

Nhà cửa, cầu cống, trường học… vào 5 giờ 45 phút ngày 3/8/2017. Trận lũ ống, lũ quét chỉ diễn ra trong vòng 1 giờ hậu quả của nó để lại vô cùng nặng nề!
 

Tan hoang

Anh Mùa A Lồng ở tổ 8 thị trấn Mù Cang Chải quần áo lấm bê lấm bết đang dọn dẹp cây cối tràn vào nhà, gương mặt anh chưa hết bàng hoàng: Mình dậy lúc 5 giờ sáng đang đi lại loanh quanh xem chuồng lợn chuồng gà, lúc đó trời vẫn đang mưa, khoảng 6 giờ kém gì đấy mình nghe tiếng ầm ầm từ trên núi cứ tưởng là sấm. Tiếng nổ ầm ầm mỗi lúc một to ngay phía trên bụi tre cạnh bờ suối phía trên kia, vừa nhìn ra suối thì thấy một dòng nước cao đến 3m đục ngầu lẫn đất đá và cây cối đổ ầm ầm xuống.

Mình chạy sang nhà hai em Mùa A Anh, Mùa A Tông kêu to: Chạy đi, sạt lở núi rồi chạy đi thôi… Vợ chồng hai đứa em mình đạp cửa dắt con chạy ra ngoài. Mới đầu chạy ngược lên theo dòng suối tới chỗ cao thì thấy dòng nước ngày loang ra, sợ quá vội quay lại chạy ra phía sau nhà leo lên núi mới thoát chết…

Anh Mùa A Lồng dọn dẹp cây cối chất quanh nhà

Khoảng một giờ sau Lồng cùng mọi người quay lại, nhà của Mùa A Tông bị dòng thác lũ san phẳng, nhà Mùa A Anh chỉ còn lại đôi ba cây cột, tất cả của cải, xe máy, thóc gạo, quần áo chăn màn… không còn một thứ gì ngoài bộ quần áo trên người. Lý Thị Vảng là vợ của Mùa A Tông đang dọn dẹp mấy cây cối trên nền nhà nói như khóc: Nhà cháu mất không còn thứ gì bác ơi…

Tôi nhìn xuôi theo dòng nước, thấy gia đình của bà Nông Thị Mai những tảng đá to bằng cả gian nhà xếp chồng lên nhau chất cao ngang mái. Nhà bà Nông Thị Mai nhà xây mái bằng nằm lùi phía trong nên không bị dòng lũ tràn qua. Gương mặt bà chưa hết hoảng sợ bảo: Trước mặt tôi là quán gội đầu của vợ chồng anh Dũng chị Hiền, khi tôi dậy còn nhìn thấy, lúc quay lại thì không thấy đâu, chả biết vợ chồng nó còn sống hay đã bị dòng thác lũ cuốn trôi rồi…

Hiện trường vụ lở núi gây nên lũ ống, lũ quét

Tôi hỏi mấy cái quán gội đầu và nhà ông Phạm Xuân Thanh - cựu Phó Chủ tịch UBND thị trấn Mù Cang Chải, dựng cạnh đường lên xã Kim Nọi và Chế Tạo bị thổi bay chỉ còn nền nhà nước đang chảy ồ ạt gia đình ông Thanh có sao không? Bà Mai bảo: Tôi cũng chả biết đâu…

Ông Giàng A Páo nhà phía dưới nhà Mùa A Lồng chỉ ra giữa dòng suối bảo tôi: Nhà mình có ba gian cho học sinh thuê cùng với nhà vệ sinh và chuồng lợn tất cả bị dòng nước quét bay hết rồi. Học sinh tháng này đang nghỉ hè, nên các cháu không có ai ở đó, nên không cháu nào bị chết cả.

Vợ chồng ông Giang A Páo khiêng téc nước

Một khung cảnh tan hoang sau trận lũ ống lũ quét mà không ai có thể tin nổi cách đây mấy tiếng đồng hồ nhà cửa khu vực này san sát, trường tiểu học và trung học cơ sở cao 2 tầng nằm cạnh suối Nậm Mơ bị những cây cối và đất đá đâm thủng toàn bộ tầng 1 nghiền nát bàn học của học sinh và giáo viên, sân vận động của huyện Mù Cang Chải rộng mấy nghìn mét vuông, trường trung học phổ thông, Trung tâm bồi dường chính trị huyện Mù Cang Chải bùn và đất đá tràn ngập có chỗ sâu đến hơn 1m. Nhà gửi xe của trường Trung học phổ thông gỗ từ trên núi xếp cao hơn 50cm, ngổn ngang gỗ. Những cây gỗ to hơn người ôm, đổ từ trên độ cao gần 2.000m, khi văng xuống tới đây gãy vụn, chỉ còn trơ gốc nằm ngổn ngang khắp sân trường.

Dọn dẹp bùn đất trường TTPT Mù Cang Chải

Túi nước khổng lồ

Trận lũ ống, lũ quét phi thẳng từ trên đỉnh núi đầu nguồn dòng Kim Nọi cao gần 2.000m lao thẳng xuống thị trấn Mù Cang Chải. Trên đó là khu rừng già, trận bão số hai mưa liên miên mấy ngày đã khiến đất no nước, tạo thành những túi nước khổng lồ treo trên đỉnh núi, trận mưa đêm 2 rạng sáng ngày 3/8 bắt đầu mạnh từ 2 giờ sáng đã làm vỡ những túi nước đó ra kéo theo cây cối và đất đá đổ xuống tao ra sạt lở núi dây chuyền trên diện tích rừng mấy ha.

Cây cối chất đống phía sau trường tiểu học thị trấn

Trận mưa rạng sáng nước đổ như trút, nghe ù ù lẫn với dòng Nậm Mơ gầm gào nên không ai phân biệt đâu là tiếng lở núi, chỉ đến khi dòng thác lũ ập tới thì họ mới nhận ra. Rất may là trận lũ diễn ra khi trời đã hửng sáng, nhiều gia đình sống dọc hai bên bờ suối chạy kịp, nếu trận lũ vào lúc nửa đêm thì thiệt hại về người không biết đâu mà kể.

Suối Kim Nọi, tiếng Thái nghĩa suối nhỏ, thực tế đây là con suối nhỏ chảy từ xã Kim Nọi xuống qua thôn Háng Chú đổ xuống tổ 8 thị trấn Mù Cang Chải ra suối Nậm Mơ, nước bốn mùa nước trong vắt. Không ai có thể ngờ một trận lở núi tạo thành trận lũ ống khủng khiếp như thế.

Gia đình Giàng A Hù nằm phía đầu nguồn dòng Nậm Kim, khi phát hiện ra lở núi anh kêu vợ con chạy ra khỏi nhà, chạy được một đoạn anh chợt nhớ chuồng lợn chưa mở cửa, anh bảo vợ: Mẹ con mày chạy trước đi, tao quay lại mở cửa chuồng lợn chạy sau… Vợ Hù là Cứ Thị Sầu chạy lên núi được một quãng ngắn thì quay lại chẳng thấy ngôi nhà của mình đâu, chỉ thấy chồng mình chấp chới giữa dòng lũ đá rồi biến mất. Sầu khụy xuống không nhấc nổi chân nữa, hai đứa con phải dìu mẹ lên chỗ cao nhìn xuống chỗ ngôi nhà của mình, bây giờ chỉ là dòng lũ đá. Khi tôi gặp Cứ Thị Sầu, chị ngất lên ngất xuống, khóc không ra hơi, những người thân ôm lấy Sầu an ủi, nhưng không ngăn nổi dòng nước mắt của Sầu.

Ba mẹ con chị Cứ Thị Sầu khóc ngất sau khi mất nhà và mất chồng

Ngay sau khi nghe tin trận lũ ống, lũ quét xảy ra, Bí thư Tỉnh ủy Yên Bái Phạm Thị Thanh Trà cấp tốc thành lập đoàn công tác trực tiếp lên ngay Mù Cang Chải chỉ đạo việc tổ chức cứu trợ, tìm kiếm người mất tích và khắc phục hậu quả trận lũ ống, lũ quét.