Chủ nhiệm Văn phòng Chủ tịch nước Lê Khánh Hải phát biểu khai mạc, và công bố Quyết định Đặc xá năm 2021 của Chủ tịch nước. Ảnh: Bảo Thắng.
Sáng 2/7, Văn phòng Chủ tịch nước phối hợp Bộ Công an, Tòa án nhân dân tối cao và Bộ Ngoại giao, tổ chức Họp báo Công bố Quyết định về đặc xá năm 2021 chủ Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
Buổi lễ có sự tham dự của Chủ nhiệm Văn phòng Chủ tịch nước Lê Khánh Hải, Thứ trưởng Bộ Công an Lê Quốc Hùng, Phó Chánh án Tòa án nhân dân tối cao Nguyễn Văn Du, và Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Đặng Hoàng Giang.
Phát biểu khai mạc, Chủ nhiệm Văn phòng Chủ tịch nước Lê Khánh Hải cho biết: “Đặc xá là một trong những chính sách khoan hồng, nhân đạo của Đảng, Nhà nước và là truyền thống nhân đạo của dân tộc đối với người phạm tội bị kết án phạt tù, khuyến khích họ phấn đấu học tập, rèn luyện tiến bộ trở thành người có ích cho xã hội”.
Nhân dịp Quốc khánh Việt Nam (2/9/2021), Chủ tịch nước ký Quyết định số 1161/2021/QĐ-CTN về đặc xá cho người đang chấp hành án phạt tù có thời hạn, người bị kết án tù chung thân đã được giảm xuống tù có thời hạn, người đang được tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù.
Đây là lần đâu tiên kể từ khi Luật Đặc xá được sửa đổi vào năm 2018, Chủ tịch nước quyết định đặc xá. Trước đó, vào ngày 4/5, Chủ tịch nước đã chủ trì cuộc họp với các lãnh đạo Ban Nội chính Trung ương, Văn phòng Chủ tịch nước, các cơ quan tố tụng trung ương và Bộ Công an về thi hành Luật Đặc xá mới.
Dưới chỉ đạo quyết liệt của Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc, những điểm mới của Luật Đặc xá 2018 như: Chưa bồi thường thiệt hại xong vẫn được đặc xá, Người đang chấp hành án phạt có quyền làm đơn đề nghị đặc xá... được thi hành.
Thứ trưởng Bộ Công an Lê Quốc Hùng trả lời câu hỏi của báo chí về những điểm mới trong đợt đặc xá năm 2021. Ảnh: Bảo Thắng.
Đối tượng đặc xá, theo Luật Đặc xá 2018 được chia làm ba loại. Một, là người đang chấp hành án phạt tù. Điều kiện cụ thể gồm: Có nhiều tiến bộ, có ý thức cải tạo tốt. Đã chấp hành án phạt tù ít nhất là một phần hai thời gian, hoặc đã chấp hành án phạt tù ít nhất 15 năm với trường hợp tù chung thân đã giảm xuống tù có thời hạn. Đã chấp hành các hình phạt bổ sung. Đã thi hành xong nghĩa vụ trả lại tài sản, bồi thường thiệt hại và nghĩa vụ dân sự.
Hai, là người đang được tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù. Điều kiện là: Có nhiều tiến bộ, có ý thức cải tạo tốt. Đã có thời gian chấp hành án phạt tù. Chấp hành pháp luật trong thời gian tạm đình chỉ. Đã chấp hành xong hình phạt bổ sung. Đã thi hành xong nghĩa vụ trả lại tài sản, bồi thường thiệt hại, và các nghĩa vụ dân sự khác.
Ba, là người bị kết án phạt tù có thời hạn đã chấp hành ít nhất một phần ba thời gian, người bị kết án phạt tù chung thân đã được giảm xuống tù có thời hạn và chấp hành ít nhất 13 năm, và một số trường hợp khác, nhưng có một trong các điều kiện sau thì được đặc xá.
Các điều kiện là: Lập công lớn trong thời gian chấp hành án phạt tù. Người có công với cách mạng. Người đang mắc bệnh hiểm nghèo. Khi phạm tội dưới 18 tuổi. Người đủ 70 tuổi. Có hoàn cảnh gia đình đặc biệt khó khăn và là lao động chính của gia đình. Phụ nữ có thai hoặc có con dưới 36 tháng đang ở với mẹ trong trại giam. Người khuyết tật nặng hoặc đặc biệt. Người dưới 18 tuổi đang chấp hành án phạt tù và có ý thức cải tạo tốt.
Những trường hợp bị kết án phạt tù về tội phản bội Tổ quốc, lật đổ chính quyền, gián điệp, xâm phạm an ninh lãnh thổ, khủng bố, phá hoại cơ sở vật chật, hoặc phạm tội giết người có tổ chức, có tính chất côn đồ… không được đề nghị đặc xá.
Trước sự quan tâm của các cơ quan thông tấn báo chí nước ngoài, đại diện Bộ Công an, Thứ trưởng Lê Quốc Hùng cho biết, hiện có hơn 600 phạm nhân nước ngoài chấp hành án phạt tù tại Việt Nam. Ông Hùng cam kết, các phạm nhân nước ngoài được đối xử tương tự như các phạm nhân Việt Nam.
