Hàng hóa khó thông quan do dịch bệnh
Đến giữa tháng 12, Cửa khẩu quốc tế Móng Cái vẫn đang tồn hơn 1.400 container hàng hóa, trong đó chủ yếu là hàng nông sản, thủy sản chờ xuất sang Trung Quốc. Tình trạng ùn tắc xe hàng tại các cửa khẩu ở TP Móng Cái đã diễn ra khoảng hơn một tháng nay.
Xe container xếp hàng dài chờ thông quan sang Trung Quốc. Ảnh: Nguyễn Thành
Được biết, đây là thời điểm nông sản của Việt Nam thu hoạch chính vụ, lượng xe container xuất khẩu hàng sang Trung Quốc qua cửa khẩu TP Móng Cái tăng đột biến. Trong khi đó, cơ quan chức năng Trung Quốc lại đang biện pháp thắt chặt kiểm dịch dẫn đến mọi thủ tục đều rất lâu.
Điển hình, tại cửa khẩu cầu Bắc Luân II, theo thông tin từ TP Móng Cái, bình quân mỗi ngày có khoảng 300 xe hàng (bao gồm hàng nông sản và các loại mặt hàng khác) được xuất sang Trung Quốc. Về thủ tục thì ở phía Việt Nam tiến hành cho thông quan mỗi xe chỉ mất từ 3 đến 5 phút. Tuy nhiên, thủ tục ở phía Trung Quốc lại rất lâu với mức bình quân trên 30 - 60 phút/chuyến. Trong khi đó, xe hàng của Việt Nam vào Trung Quốc giao hàng cũng mất ít nhất 7 ngày mới được quay về, có xe phải mất gần tháng do yêu cầu kiểm soát dịch.
Còn tại Cầu phao nổi Km3+4 Hải Yên, bình quân mỗi ngày có khoảng 30 xe chở nông sản được xuất sang nước bạn, trong đó có 20 xe hàng đông lạnh. Được biết, phía bên Trung Quốc cũng đang hạn chế số lượng xe hàng qua để tránh ùn tắc bến bãi bên họ.
Trong khi đó, lượng xe hàng của Trung Quốc lưu kho tại các bến trên địa bàn TP Móng Cái (Quảng Ninh) cũng khoảng 300 xe/ngày. Thực trạng này khiến cho lượng xe container tồn ở các bến, bãi lưu hàng quanh cửa khẩu Bắc Luân II quá tải. Riêng tại cửa khẩu này hiện có hơn 400 xe container đang tồn, còn cảng cạn Thành Đạt thì có trên 1.000 xe chở hàng đông lạnh bị ùn ứ, kéo theo đó là hàng chục nghìn tấn hàng hóa có nguy cơ bị ảnh hưởng.
Ở khu vực làm thủ tục xuất khẩu, các xe container xếp hàng chật cứng. Hiện UBND tỉnh Quảng Ninh cùng các lực lượng tại cửa khẩu cũng đã điện đàm đề nghị nước bạn tạo điều kiện thuận lợi gia tăng thêm số lượng container được thông quan cho một số cửa khẩu trên địa bàn như: Móng Cái; Bắc Phong Sinh (huyện Hải Hà); Hoành Mô (huyện Bình Liêu).
Do lượng phương tiện và hàng hóa về cửa khẩu cầu Bắc Luân II thông quan tăng đột biến, gây ùn tắc cục bộ trong và ngoài khu vực cửa khẩu, UBND TP Móng Cái (Quảng Ninh) đã có văn bản yêu cầu các phương tiện vào giao nhận hàng trong khu vực cửa khẩu bắt buộc phải di chuyển vào trong các khu vực tập kết tạm thời tại cảng Hoàng Tiến, Tây Bắc, Vương Long, Trí Đức (tại khu 5, phường Hải Hòa, TP Móng Cái) thuộc địa điểm kiểm tra hàng hóa xuất khẩu Lục Lầm.
Lãnh đạo UBND TP Móng Cái báo cáo, địa phương đã đề nghị các doanh nghiệp cho thuê kho, bãi chung tay hỗ trợ các chủ hàng, chủ xe nhằm giảm gánh nặng tài chính. Theo đó, các doanh nghiệp tại Móng Cái đã thống nhất giảm giá thuê lưu container, lưu xe, xuống mức thuê 100.000 đồng/container/ngày. Đây là mức thấp hơn nhiều so với dịch vụ thuê ở các tỉnh khác.
Thời điểm cuối năm, bắt đầu xuất hiện tình trạng ùn tắc cục bộ phương tiện đăng ký thông quan qua cửa khẩu cầu Bắc Luân II, chủ yếu là mặt hàng hoa quả. Ảnh: Nguyễn Thành
Giải pháp giải quyết ùn tắc xe hàng tại cửa khẩu
Để giải quyết vấn đề trên, các ngành khối cửa khẩu, các cơ quan, đơn vị, tổ chức, doanh nghiệp, lái xe hoạt động trong khu vực cửa khẩu, lối mở... được yêu cầu phải thực hiện thường xuyên, nghiêm ngặt, có hiệu quả các biện pháp phòng, chống dịch Covid-19 theo đúng khuyến cáo, hướng dẫn của ngành Y tế.
Thành phố đã triển khai tiêm đủ 2 mũi vắc xin phòng Covid-19 cho 100% CBCS các ngành khối cửa khẩu; tổ chức lấy mẫu xét nghiệm từ 48-60 giờ/lần cho cán bộ, công chức, người lao động các ngành khối cửa khẩu, doanh nghiệp, công nhân bốc xếp hàng hóa, lái xe trung chuyển làm việc tại khu vực cửa khẩu, lối mở...
Chủ động khuyến cáo, tuyên truyền, hướng dẫn các lái xe tỉnh ngoài khi vào khu vực cửa khẩu, lối mở phải nghiêm túc xét nghiệm đầy đủ để đảm bảo an toàn cho chính lái xe; đồng thời giúp kịp thời phát hiện, bóc tách mầm bệnh, triển khai tốt các biện pháp cách ly, điều trị, truy vết khi cần thiết.
UBND TP Móng Cái cũng chỉ đạo các ngành khối cửa khẩu thực hiện đúng, đủ, nghiêm túc các quy trình, thủ tục hành chính liên quan; siết chặt quản lý, giám sát giá dịch vụ liên quan để hỗ trợ doanh nghiệp giảm chi phí về bốc xếp, lưu kho bãi.
Cùng với đó, thành phố thường xuyên nắm bắt tình hình, chính sách, quy định của lực lượng chức năng tại cửa khẩu, cặp chợ biên giới để hướng dẫn doanh nghiệp, cư dân biên giới thực hiện; nâng cấp, mở rộng hạ tầng cửa khẩu, lối mở; hỗ trợ, tạo điều kiện giải quyết nhanh chóng, dứt điểm khó khăn, vướng mắc của các doanh nghiệp trong quá trình thông quan hàng hóa, đặc biệt chú trọng các giải pháp quyết tâm không để đứt gãy chuỗi cung ứng trong hoạt động XNK, duy trì thông quan.
Công tác đối ngoại luôn được chú trọng cũng đã góp phần không nhỏ trong việc tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho hoạt động XNK, nhất là xuất khẩu nông sản qua cửa khẩu Móng Cái.
TP Móng Cái chủ động khuyến cáo, tuyên truyền, hướng dẫn các lái xe khi vào khu vực cửa khẩu, lối mở phải nghiêm túc xét nghiệm đầy đủ, khai báo y tế để đảm bảo an toàn. Ảnh: Nguyễn Thành
Thời điểm cuối năm, bắt đầu xuất hiện tình trạng ùn tắc cục bộ phương tiện đăng ký thông quan qua cửa khẩu cầu Bắc Luân II, chủ yếu là mặt hàng hoa quả. Nguyên nhân được xác định là phía bạn siết chặt hơn các biện pháp phòng, chống dịch trong bối cảnh người nhập cảnh sẽ ngày càng tăng cho tới dịp Tết Nguyên đán.
Lượng hàng hóa thông quan hiện đạt khoảng 300 xe/ngày bao gồm các mặt hàng khác nhau nhưng chủ yếu vẫn là hàng nông sản, dẫn tới tình trạng ùn tắc cục bộ tại một số thời điểm nhất định. Thành phố cũng đã khẩn trương triển khai đồng bộ các giải pháp tháo gỡ, bao gồm việc chỉ đạo các ngành khối cửa khẩu triển khai phân luồng phương tiện xuất, nhập cảnh trong khu vực cửa khẩu đảm bảo khoa học, linh hoạt, đẩy nhanh giải quyết các thủ tục hành chính cho doanh nghiệp thông quan qua cửa khẩu cầu Bắc Luân II.
TP Móng Cái cũng đã xây dựng và triển khai phương án đưa toàn bộ các xe vận chuyển hoa quả tập kết tại các bãi kiểm hóa đảm bảo đủ điều kiện phòng, chống dịch Covid-19 nhằm giảm tải áp lực giao thông và tập kết cho các bãi kiểm hóa trong khu vực cửa khẩu.
Tại đây, các tổ công tác thường xuyên hoạt động để điều hành phương tiện liên ngành, nhằm sắp xếp, điều tiết phương tiện vào khu vực cửa khẩu đảm bảo công bằng, công khai, minh bạch, dân chủ, có sự giám sát của doanh nghiệp.
Các doanh nghiệp, chủ phương tiện, lái xe vận chuyển hàng hóa xuất nhập khẩu cũng được tuyên truyền, hướng dẫn để thực hiện theo sự điều hành, sắp xếp phương tiện của thành phố nhằm nhanh chóng giải quyết tình trạng ùn tắc cục bộ. Đồng thời, thành phố linh hoạt thực hiện các giải pháp nhằm giảm chi phí cho doanh nghiệp như vận động doanh nghiệp kinh doanh kho lạnh hạ giá bảo quản đối với hàng cấp đông; giảm chi phí lưu bãi, quản lý giá dịch vụ thiết yếu.
Bên cạnh đó, thành phố cũng đã chủ động tiến hành hội đàm, trao đổi với phía TP Đông Hưng (Trung Quốc) để thống nhất một số nội dung nhằm đẩy nhanh giải quyết thủ tục thông quan hàng hóa cho doanh nghiệp gắn với công tác phối hợp phòng, chống dịch bệnh giữa hai địa phương.
Nhờ đó, tình trạng ùn tắc, lượng phương tiện vận chuyển hàng hóa còn tồn đọng tại các bãi kiểm hóa trên địa bàn đã được kiểm soát, giảm sâu từ trên 2.000 phương tiện chỉ còn tồn khoảng hơn 1.400 phương tiện (gồm 900 xe hàng thủy sản đông lạnh và hơn 500 xe hoa quả các loại) và đang tiếp tục có chiều hướng giảm mạnh.
Hiện hoạt động lưu thông hàng hóa trong khu vực cửa khẩu cầu Bắc Luân II, cầu phao lối mở Km3+4 Hải Yên đã thông thoáng, không còn hiện tượng ùn tắc do tập trung cao mật độ xe, đảm bảo lưu thông, thông quan hàng hóa thuận lợi.
