Khác với Khánh Hoà, diêm dân đang điêu đứng vì mất mùa muối do những cơn mưa trái mùa thì tại Ninh Thuận, năm nay, người làm muối rất phấn khởi vì muối được mùa, được giá, làm ra đến đâu tiêu thụ hết đến đó.
Chúng tôi trở lại xã Tri Hải, huyện Ninh Hải (Ninh Thuận) những ngày đầu tháng 7, đây là địa phương có diện tích muối lớn nhất tỉnh. Anh Ngô Minh Tự, Chủ tịch UBND xã Tri Hải cho biết: Không kể 700ha muối công nghiệp của các DN, riêng diện tích muối của diêm dân xã Tri Hải đã có 284ha, tập trung tại thôn Tri Thủy 1, Tri Thủy 2, Tân An và Khánh Tường. Đến thời điểm này, lượng muối của diêm dân đã sản xuất được 35.400 tấn, cao hơn 14.000 tấn so với cùng kỳ năm trước. Với thời tiết khá thuận lợi thì sản lượng muối của diêm dân trong xã năm nay đạt 43.000 tấn là chắc chắn. Nhờ muối được mùa lại được giá (giá muối hiện tại đạt 1.100 đồng/kg) nên hàng ngàn hộ dân có thu nhập khá từ hạt muối.
Vòng xuống những cánh đồng sản xuất muối, đến đâu chúng tôi cũng bắt gặp những khuôn mặt tươi cười. Tại đồng muối thôn Khánh Tường, chị Nguyễn Thị An đang tật bật xúc muối vào bao tải để bán cho thương lái, phấn khởi: Thời điểm này năm trước, nhà tôi tồn đến vài chục tấn muối, thương lái họ chê ỏng chê eo. Còn năm nay muối sản xuất đến đâu được bán hết ngay tới đó. Không chỉ tiêu thụ dễ dàng mà giá muối cũng cao gấp đôi năm trước.
Nhà chị An có 0,7 ha muối, năm nay nhờ thời tiết ổn định nên đến thời điểm này đã thu được trên 100 tấn muối. Với giá muối như vụ này, sau khi trừ mọi chi phí tiên thuê lao động, tiền dầu, tiền sửa chữa ruộng muối, chị An còn lãi gần 60 triệu đồng. Theo chị An, nếu thời tiết ổn định từ nay đến cuối vụ (hết tháng 9) thì gia đình chị còn thu hoạch được 5 – 7 đợt muối nữa, chí ít cũng thêm 30 tấn nữa...
Theo Số liệu của Sở NN & PTNT Ninh Thuận, hiện toàn tỉnh có 2.371ha muối, trong đó muối của diêm dân đạt 480ha, còn lại là muối công nghiệp của các DN. Ông Châu Thăng Long, phó Giám đốc Sở NN & PTNT Ninh Thuận cho biết: Đến thời điểm này, sản lượng muối của toàn tỉnh đã đạt gần 200.000 tấn, tăng hơn 55.000 tấn so với cùng kỳ năm trước, trong đó sản lượng muối của diêm dân đạt trên 80.000 tấn. Giá muối năm nay cũng ổn định và ở mức cao, bình quân đạt 950 đồng/kg đối với muối của diêm dân. Hiện một số DN thu mua muối đã liên kết với diêm dân tổ chức sản xuất muối sạch, muối có trải bạt, được DN thu mua ngay tại ruộng với giá ổn định và khá cao. Bên cạnh đó, để mở rộng thị trường tiêu thụ muối, một số DN tư nhân còn liên kết với các công ty, các DN lớn sản xuất, chế biến muối tại địa bàn tỉnh để tiêu thụ.
Tuy nhiên, do chi phí thực hiện mô hình sản xuất muối theo công nghệ trải bạt khá cao, từ 80.000 – 90.000/m2, nên diêm dân khó có điều kiện đầu tư, do vậy hiện mới có khoảng 15% diện tích muối của diêm dân được trải bạt. Điều này phần nào cũng làm hạn chế chất lượng muối của diêm dân sản xuất ra.