Ngập vườn, ngập sân vì kênh thủy lợi xuống cấp

Công trình xuống cấp gây thất thoát nước

Công trình thủy lợi Rào Nan (xã Quảng Sơn, thị xã Ba Đồn, Quảng Bình) được đầu tư xây dựng với tổng vốn đầu tư 350 tỷ đồng và đã được đưa vào sử dụng từ cuối năm 2022.

Được thiết kế với công nghệ hiện đại, công trình thủy lợi Rào Nan bảo đảm nguồn nước sinh hoạt, sản xuất cho 22 xã ở hạ lưu sông Gianh thuộc thị xã Ba Đồn và huyện Quảng Trạch. Ngoài ra, công trình còn góp phần cải thiện môi trường sinh thái, cung cấp nguồn nước phục vụ sản xuất nông nghiệp tập trung nhằm nâng cao giá trị sản xuất, chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu.

Theo ông Đoàn Minh Thọ, Chủ tịch UBND thị xã Ba Đồn, khi công trình thủy lợi Rào Nan vừa hoàn thành đã phát huy tác dụng trong việc cung cấp nguồn nước cho sinh hoạt và sản xuất, điều mà chính quyền và người dân ở vùng phía Nam thị xã luôn lo lắng mỗi khi vào vụ hè hàng năm.

Hiện nay, mức nước tích tại công trình đã đáp ứng đủ nhu cầu nước sinh hoạt cho khoảng 15.000 hộ dân và nước tưới cho hơn 1.800ha đất trồng lúa và nuôi thủy sản của thị xã Ba Đồn.

“Công trình này là đập dâng tự tràn cho nên vừa góp phần cắt giảm lũ cho khu vực thấp trũng nhưng cũng hạn chế đến mức thấp nhất thiệt hại do không phải xả lũ”, ông  Đoàn Minh Thọ nói thêm.

Công trình thủy lợi Rào Nan được đầu tư xây dựng mới nhưng hệ thống kênh chính dẫn nước về các địa phương đã sử dụng gần 25 năm nay, hiện đã xuống cấp, gây thất thoát nước và khó khăn cho sinh hoạt, sản xuất của người dân.

"Có khi ngập đến hơn chục hôm mới cạn"

Chúng tôi về thôn Linh Cận Sơn (xã Quảng Sơn), nơi có nhiều gia đình ở gần tuyến kênh chính. Khi nước được dẫn tưới đã chảy tràn qua kênh làm ngập nhiều điểm ở con đường bê tông liên thôn và tràn vào vùng ruộng bên cạnh.

Một phần nước chảy tràn vào vườn, sân nhà dân gây nên cảnh ngập lụt. Gia đình bà Nguyễn Thị Nhượng bị ngập hết vườn, sân. Bà cùng đứa cháu đi ra mảnh vườn sau nhà, nước ngập đến đầu gối. Bà Nhượng bảo: “Có khi ngập đến hơn chục hôm mới cạn. Cạn được vài ngày lại ngập tiếp”.

Tuyến kênh chính cũng chạy qua thôn Thanh Tân (xã Quảng  Hòa). Nước từ kênh tràn xuống làm ngập ruộng lúa và ruộng trồng màu của bà con. Ông Nguyễn Ngọc Lâm, Trưởng thôn Thanh Tân cho hay: “Bà con ở đây có khoảng 10ha lúa vụ hè thu bị ngập và hơn 5ha ruộng màu bị ảnh hưởng nặng. Do nước ngập nên cây màu không gieo trồng được, hoặc có gieo trồng nhưng không phát triển làm bà con rất lo lắng. Mong cấp trên tu bổ lại tuyến kênh cho đảm bảo không tràn nước xuống ruộng của bà con”.

Vùng đầu nguồn thì nước thất thoát gây ngập, ảnh hưởng đến sinh hoạt sản xuất của người dân, nhưng cuối nguồn thì đang thiếu trầm trọng. Tình trạng này đang diễn ra tại các xã Quảng Lộc, Quảng Văn…

Tuyến kênh dẫn nước Rào Nan về xã Quảng Văn nhiều đoạn đã bị xuống cấp nên nước thất thoát nhiều. Nước trong tuyến kênh chảy yếu nên việc tưới cho ruộng phải kéo dài thời gian.

Theo đại diện UBND xã Quảng Văn, toàn xã có gần 100ha lúa 2 vụ, nhưng lúa vụ hè thu luôn trong tình trạng thiếu nước. “Do cuối nguồn và tuyến kênh dẫn bị hư hỏng làm cho nước về rất chậm. Có lúc chúng tôi phải canh đến 20 ngày thì nước mới về đủ cho diện tích lúa cần tưới”, ông Lam cho hay.

Trao đổi với chúng tôi, ông Hoàng Kim Đại, Phó Giám đốc Công ty TNHH Quản lý khai thác công trình thủy lợi Quảng Bình cho hay, đơn vị đã báo cáo thực trạng này lên Sở NN-PTNT và UBND tỉnh để đề nghị cấp kinh phí nâng cấp tuyến kênh chính này.